Một vấn đề đáng chú ý là sự phát triển của địa chính trị toàn cầu, nhóm BRICS – một liên minh được thành lập bởi Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi – đang mở rộng phạm vi ảnh hưởng của mình.

Bắt đầu từ ngày 1 tháng 1 năm 2024, BRICS sẽ chào đón 6 thành viên mới đến từ Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), Ả Rập Saudi (Saudi Arabia), Iran và Ethiopia vào hàng ngũ của mình.

Động thái này báo hiệu một sự thay đổi trong chính trị quốc tế, khi các quốc gia nằm ngoài khu vực truyền thống của phương Tây trở thành những người chơi nổi bật hơn trên trường thế giới.

Các hoạt động ngoại giao dẫn đến sự gián đoạn đối với sự thống trị của G7

Chính tổng thống Nga Vladimir Putin là người chỉ đạo các cuộc đàm phán dẫn đến sự mở rộng mạnh mẽ này. Mặc dù Vladimir Putin không có mặt tại hội nghị thượng đỉnh BRICS Nam Phi vào tháng 8 năm 2022, nhưng đừng đánh giá thấp sự tham gia của Putin trong việc xây dựng liên minh thành một siêu cường. Putin cam kết cho sự thành công của nó.

Xem thêm: Đằng Sau Chuyến Thăm Bí Ẩn Của Putin Tới Ả Rập Saudi Và UAE

Chuyến công du ngoại giao tới Trung Đông vào ngày 6 tháng 12 năm 2023 của Putin đã chứng minh điều này. Chuyến đi bao gồm các điểm dừng ở UAE và Ả Rập Saudi (Saudi Arabia), một cuộc đối thoại với Iran ở Moscow và một cuộc trò chuyện qua điện thoại với Ai Cập, nhấn mạnh cam kết của BRICS trong việc giải quyết các tình huống khó xử quốc tế ‘gai góc’ như Ukraine, Gaza và những ‘biến động’ về năng lượng.

Liên minh BRICS, với danh sách ngày càng mở rộng, đang đi theo một con đường khác với các khối quyền lực truyền thống. Ngược lại với G7, một liên minh gồm các quốc gia phát triển, BRICS đại diện cho làn sóng các nền kinh tế mới nổi.

Nói chung, BRICS mở rộng hiện chiếm 45% dân số toàn cầu, lấn át tỷ lệ dân số của G7 là 9,7%. Lợi thế nhân khẩu học này phản ánh quy mô đất đai tương đối – với BRICS trải rộng trên 36% toàn cầu so với 16,1% của G7.

Khối BRICS ‘mở rộng’ cũng dẫn đầu về nguồn tài nguyên và sản lượng. Dựa trên dữ liệu năm 2021, sản lượng lúa mì của khối này chiếm 48,7% sản lượng toàn cầu, vượt qua mức 19,1% của G7. Về trữ lượng dầu mỏ, BRICS nắm giữ 44,4% trữ lượng được biết đến trên thế giới, so với mức 3,9% ít ỏi của G7.

Trong bối cảnh các lệnh trừng phạt chống lại Nga và Iran, sự phát triển của BRICS thành một liên minh thế giới đáng gờm, cho thấy ảnh hưởng của họ vượt qua G7 trên nhiều mặt.

Trung Quốc, một thành viên chủ chốt của liên minh BRICS, nhận thấy tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của các quốc gia này khi họ định hình trật tự thế giới mới. Theo lời của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, “các nước BRICS đang đóng vai trò quan trọng hơn trong bối cảnh quốc tế hiện nay”.

Xem thêm: Gói Trừng Phạt Thứ 12 Chống Ngại Nga Của EU Liệu Có Hiệu Quả?

Điều thú vị là các biện pháp trừng phạt đã tỏ ra không hiệu quả trong việc ngăn chặn sự trỗi dậy của một liên minh BRICS có ảnh hưởng như vậy. Mặc dù công lao cho sự thành công của BRICS có thể được cho là thuộc về Trung Quốc hoặc Ấn Độ, nhưng không thể phủ nhận rằng sự trỗi dậy này là sự đóng góp của các nước thuộc BRICS.

Tuy nhiên, người ta khó có thể bỏ qua Putin, người đã dũng cảm thách thức G7 và quyền bá chủ của Mỹ và phương tây. Đối với Putin, liên minh BRICS là dấu hiệu của sự thách thức toàn cầu và là một công cụ hữu hiệu để giảm thiểu tác động của các lệnh trừng phạt.

Sự trỗi dậy của BRICS là minh chứng vang dội cho sự trỗi dậy của thế giới đa cực, thách thức sự thống trị đơn phương – từng khó bị thách thức.

Xem thêm: Địa Chính Trị Thế Kỷ 21: Liệu BRICS Có Thành Công?

Biên giới thời trang và dệt may chưa được khai thác

Liên minh BRICS có truyền thống tập trung quan điểm chung vào các lĩnh vực như năng lượng, công nghệ và an ninh lương thực, tận dụng tiềm năng của nhóm để tác động đáng kể đến các ngành quan trọng này.

Tuy nhiên, việc mạo hiểm bước vào ‘thế giới thời trang’ đầy lợi nhuận có thể là một biên giới mới cho liên minh toàn cầu này. Điều này được thể hiện rõ tại Hội nghị thượng đỉnh thời trang BRICS+ gần đây ở Moscow.

Trên toàn cầu, với trị giá hơn 2,4 nghìn tỷ USD, ngành dệt may được xếp hạng là ngành hướng tới người tiêu dùng lớn thứ 2, chỉ sau sản xuất thực phẩm. Thị trường rộng lớn này mang đến vô số cơ hội cho những cách tiếp cận sáng tạo và ảnh hưởng đa dạng.

Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan đã khẳng định mình là 3 cường quốc hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất dệt may. Để nhấn mạnh điều này, số liệu thống kê năm 2022 của Cục quốc gia Trung Quốc tiết lộ rằng, xuất khẩu quần áo của Trung Quốc đạt con số ấn tượng 182 tỷ USD, chiếm 31,6% thị phần toàn cầu, ngay cả khi chưa tính đến sự đóng góp của Ấn Độ và Pakistan.

Tuy nhiên, ảnh hưởng của các nước BRICS đối với các khía cạnh quan trọng của ngành thời trang và dệt may, chẳng hạn như xu hướng, phát triển thương hiệu và phân phối trên toàn thế giới, vẫn còn rất hạn chế.

Dữ liệu từ Tổ chức phát triển công nghiệp Liên Hợp Quốc (UNIDO) nêu bật bối cảnh bị chi phối bởi một số thương hiệu toàn cầu. Những nhãn hiệu nổi tiếng này dù chỉ chiếm chưa đến 3% tổng số thương hiệu nhưng lại chiếm khoảng 50% doanh số toàn cầu, điều này tạo ra sự mất cân bằng trong lĩnh vực thời trang.

Tuy nhiên, những sự kiện gần đây ở Nga báo hiệu khả năng thay đổi. Trong những năm qua, các ông lớn thời trang quốc tế, trong đó có Zara và Prada, đã rút khỏi thị trường Nga do các lệnh trừng phạt.

Điều này đã để lại một khoảng trống mà các thương hiệu địa phương háo hức lấp đầy, tận dụng sự thiếu cạnh tranh từ các tập đoàn quốc tế lớn. Kết quả là, các thương hiệu thời trang Nga đã được trao quyền, khai thác được nhu cầu khá lớn của địa phương.

Theo chính phủ Nga, sự thay đổi này đã dẫn đến sản lượng sản xuất hàng may mặc và hàng dệt gia dụng ở Nga tăng gấp 7 lần trong năm qua.

Học theo kinh nghiệm của Nga, rõ ràng là trong những hoàn cảnh phù hợp, các nước BRICS có tiềm năng thâm nhập vào ngành thời trang. Bằng cách tái tập trung nỗ lực và áp dụng các chiến lược riêng biệt, liên minh BRICS có thể nâng cao vị thế trong ngành thời trang của họ, thay đổi xu hướng và bằng cách tận dụng khả năng sản xuất hiện có, đảm nhận vai trò nổi bật hơn trên ‘sân khấu’ thời trang toàn cầu.

Định hình lại câu chuyện thời trang toàn cầu

Thời trang, với sự kết hợp mạnh mẽ giữa ảnh hưởng văn hóa, sức mạnh kinh tế và sự phù hợp toàn cầu, là lĩnh vực quan trọng mà các quốc gia BRICS đang bắt đầu ‘thăm dò’ với sự nhiệt tình tương tự dành cho các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng khác, như năng lượng, tính bền vững và an ninh.

Bước đột phá chung của họ vào thế giới thời trang có thể có khả năng mở ra sự tăng trưởng kinh tế đáng kể, tạo ra cơ hội việc làm và khuếch đại ngoại giao văn hóa.

Cam kết được phản ánh trong Hội nghị thượng đỉnh COP28 ở Dubai của các quốc gia BRICS đối với việc cải thiện sinh thái, phù hợp tốt với nhu cầu cấp thiết của ngành về các hoạt động bền vững. Xét cho cùng, thời trang được xếp vào danh sách những ngành gây ô nhiễm nhất thế giới.

Sự đan xen giữa ý thức môi trường với hệ tư tưởng thời trang đã được đưa ra tại Hội nghị thượng đỉnh thời trang BRICS+ gần đây ở Moscow. Sự kiện có tầm ảnh hưởng sâu rộng, thu hút các đại biểu từ hơn 60 quốc gia tham gia, là minh chứng cho tầm quan trọng quốc tế của ngành thời trang và mong muốn chung trong việc giải quyết những thách thức và cơ hội của ngành.

Trong hành lang của Hội nghị thượng đỉnh, các cuộc thảo luận nghiêm túc đã nổ ra về vai trò ‘chủ yếu thụ động’ của các quốc gia BRICS với tư cách là đại chúng – người tiêu dùng thời trang hơn là với tư cách là người sáng tạo hay người tạo ra xu hướng.

Một quyết tâm quan trọng đã xuất hiện từ những cuộc trò chuyện này: Rằng thị trường địa phương phải được mở ra cho các nhà thiết kế địa phương và thương hiệu của họ được quảng bá trên phạm vi quốc tế, từ đó khuếch đại tiếng vang sáng tạo của liên minh BRICS trong lĩnh vực may mặc toàn cầu.

Những quan điểm như vậy trở nên cấp thiết khi xem xét sự tăng trưởng ngày càng rộng rãi của ngành dệt may, ngành mà các quốc gia BRICS đã định hình một cách đáng kể. Hội nghị thượng đỉnh đã đưa ra tiếng nói về phúc âm của sự bền vững, nhấn mạnh tính cấp bách của việc giải quyết trực tiếp các vấn đề môi trường.

Giải quyết các mối quan tâm về lao động và môi trường

Nhưng những vấn đề bền vững mà các nhà sản xuất may mặc lớn Trung Quốc và Ấn Độ phải đối mặt có thể trì hoãn sự phát triển của họ, với tư cách là những người tạo ra xu hướng.

Đối với các thương hiệu thời trang BRICS, sức hấp dẫn của việc tìm nguồn cung ứng hàng dệt may từ các quốc gia như Trung Quốc và Ấn Độ là không thể nhầm lẫn, nhờ vào sức mạnh của cơ sở sản xuất của họ.

Tuy nhiên, cách tiếp cận này đặt ra nhiều vấn đề về tính bền vững cần phải đối mặt, bao gồm việc thiếu giáo dục cho công nhân dệt may, quyền lao động không đầy đủ và điều kiện làm việc dưới mức trung bình.

Ví dụ, Ấn Độ phụ thuộc nhiều vào lực lượng lao động phi chính thức, đòi hỏi đầu tư đáng kể vào các chương trình đào tạo quy mô lớn để nâng cao kỹ năng của công nhân dệt may.

Để tạo dựng một chuỗi cung ứng thực sự bền vững, việc cải cách lực lượng lao động dệt may ở các nước BRICS là điều tất yếu. Cải cách này sẽ bao gồm đầu tư đáng kể vào cơ sở hạ tầng dùng chung để tái chế, cũng như các chương trình đào tạo nghề sâu rộng để nâng cao hiểu biết về dệt may tái tạo.

Nhận thấy tầm ảnh hưởng của ngành này trên thị trường, các tổ chức như Chương trình môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) và Chương trình Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (UNCC) đã hợp tác để xây dựng một bộ công cụ truyền thông thời trang bền vững.

Với sức mạnh thuyết phục của truyền thông, mục tiêu là thúc đẩy sự thay đổi của thị trường theo hướng lựa chọn lối sống bền vững hơn, đồng thời tách việc tạo ra giá trị khỏi việc khai thác tài nguyên.

Điều lệ thời trang UNCC cập nhật, nhấn mạnh tính cấp thiết của việc loại bỏ dần thời trang dựa trên nhiên liệu hóa thạch. Với việc polyester – chiếm 63% thị trường sợi – vẫn chiếm ưu thế, hành trình hướng tới trách nhiệm với môi trường còn lâu mới kết thúc.

Nghiên cứu gần đây đã gióng lên hồi chuông cảnh báo, tiết lộ rằng polyester là nguyên nhân gây ra ‘nửa triệu tấn vi sợi nhựa’ thải ra từ quần áo giặt mỗi năm. Khối lượng đáng kinh ngạc này góp phần đáng kể vào mối lo ngại ngày càng gia tăng về ô nhiễm đại dương.

Việc giải quyết những thách thức nhiều mặt do hệ sinh thái phức tạp của ngành thời trang đặt ra đòi hỏi một cách tiếp cận gắn kết và hợp tác giữa các quốc gia BRICS, như điển hình là Hội nghị thượng đỉnh thời trang BRICS+ gần đây.

Các cuộc đối thoại sâu rộng của Hội nghị thượng đỉnh thời trang BRICS, với sự tham gia của hơn 60 quốc gia – nơi cư trú của gần 2/3 dân số thế giới – đã phổ biến thành công thông điệp bảo vệ môi trường trên khắp các châu lục.

Tính cấp bách của những vấn đề như vậy thể hiện rõ ở Châu Phi, nơi việc nhập khẩu phế liệu dệt từ Châu Âu đã đạt đến mức báo động, vượt quá 1,7 triệu tấn mỗi năm. Thực tế rõ ràng này, nêu bật nhu cầu sống còn về nỗ lực phối hợp của các nước BRICS nhằm mang lại sự thay đổi có ý nghĩa.

Thống nhất với niềm tin rằng, một tương lai bền vững, đạo đức và thịnh vượng hơn trong thời trang là trong tầm tay, các quốc gia BRICS phải kiên định trong nỗ lực đối đầu trực tiếp với các vấn đề lao động và môi trường.

Thông qua hành động có chủ ý và phối hợp, họ sở hữu sức mạnh tập thể để định hình lại lĩnh vực thời trang toàn cầu theo hướng tốt đẹp hơn.

Một chương mới trong kinh tế tiêu dùng

Hội nghị thượng đỉnh thời trang BRICS+ đóng vai trò như một nền tảng khai sáng, nhấn mạnh tầm quan trọng tối đa của sự nhạy cảm và hòa nhập về văn hóa trong thiết kế thời trang hiện đại.

Hội nghị thượng đỉnh đã đưa ra lời kêu gọi rõ ràng về việc tránh chiếm đoạt văn hóa; nó làm sáng tỏ sự cần thiết quan trọng để hiểu, tôn trọng và tôn vinh sự giàu có của các nền văn hóa khác nhau mà không cần phải xuyên tạc, bóc lột hoặc trộm cắp.

Báo hiệu sự thay đổi mối quan tâm trước đây của họ xung quanh nguồn tài nguyên khoáng sản toàn cầu chuyên sâu, các nước BRICS đã tỏa sáng trên nền tảng quốc tế này, bắt tay vào một hành trình chung khám phá lĩnh vực kinh tế tiêu dùng.

Sự thay đổi này đánh dấu sự khởi đầu của một chương mới trong nhật ký lịch sử của liên minh BRICS, về bản chất, là một cấu hình có động cơ chính trị hiện đang thiết lập nền tảng vững chắc như một đối thủ nặng ký về địa chính trị.

Việc chuyển hướng sang các lĩnh vực tập trung vào người tiêu dùng, với ngành thời trang bão hòa sâu sắc và đầy cảm xúc đang nằm trong tầm ngắm, báo hiệu một thách thức táo bạo đối với sự thống trị truyền thống của phương Tây vốn đã thống trị lĩnh vực thời trang trong nhiều thập kỷ.

Một phần đáng kể của cuộc đối thoại tại Hội nghị thượng đỉnh tập trung vào khái niệm mang tính cách mạng về một thị trường thống nhất cho hàng hóa thời trang.

Vì Trung Quốc đã có chỗ đứng vững chắc như một thị trường trọng điểm, nên mối liên minh tiềm năng của nước này với các nền kinh tế mới nổi khác có thể là chất xúc tác cho sự bùng nổ kinh doanh. Điều này có khả năng cạnh tranh, nếu không muốn nói là làm lu mờ, các thủ đô thời trang – Milan, Paris, New York và London.

Khi trật tự thế giới thời trang này tiếp tục được hình thành, có một xu hướng mới nổi về phía đông và phía nam. Sự thay đổi này đẩy các nền tảng đô thị khác lên hàng đầu. Bắc Kinh, Mumbai, Moscow, Cape Town và Dubai, ngôi sao đang lên nhanh chóng trên sân khấu Trung Đông, đã sẵn sàng để tranh giành quyền lực tối cao trước các cường quốc thời trang truyền thống. Sự thay đổi này báo hiệu một sự tái định hình đầy hứng khởi của bản đồ thời trang toàn cầu, sau sự mở rộng của BRICS.