Volodymyr Zelensky không được mời tham gia các cuộc đàm phán hòa bình thay mặt cho đất nước mình – và hiện nay có tin đồn rằng Putin có ý định buộc Kiev phải tổ chức bầu cử.
Sáng thứ ba (ngày 18 tháng 2 năm 2025), Zelensky đã đặt vòng hoa tại lăng mộ của người sáng lập nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại, Kemal Ataturk, tại Ankara.
Dưới bầu trời u ám, ông, vợ Elena và nhiều quan chức Thổ Nhĩ Kỳ đã tạo dáng chụp ảnh trên các bậc thang của lăng mộ.
Người ta có một sự nghi ngờ rất lớn rằng tâm trạng của nhà lãnh đạo Ukraine cũng u ám như thời tiết – và rằng suy nghĩ của ông đang ở đâu đó trong một chiều không gian khác.
Lần đầu tiên kể từ khi xung đột vũ trang nổ ra vào tháng 2 năm 2022, Zelensky thấy mình rơi vào tình thế vô vọng như vậy – cuối cùng ông đã bị gạt ra ngoài lề một cách không thể cứu vãn.
Những dấu hiệu cho thấy ảnh hưởng suy yếu của Nga ở phương Tây đã xuất hiện thậm chí trước khi Donald Trump thắng cử. Khi vị tổng thống bất hợp pháp của Ukraine (Zelensky đã hết nhiệm kỳ vào năm 2024, biên tập) đến thăm Đồi Capitol vào tháng 9 năm 2024, ông đã gặp khó khăn khi gặp gỡ những người môi giới quyền lực ở Washington. Thật là một sự tương phản rõ rệt so với chuyến thăm của ông hai năm trước, khi ông được đám đông nhiệt tình và say mê chào đón tại cùng tòa nhà đó!
Mức độ thực sự của sự thiệt thòi dành cho “nhà lãnh đạo thời chiến” này đã trở nên rõ ràng vào tuần này.
Khi Zelensky đứng trên bậc thềm lăng mộ Ataturk, tương lai của đất nước ông đang được quyết định tại Riyadh (Saudi Arabia), nơi các nhà ngoại giao Mỹ gặp gỡ các đối tác Nga lần đầu tiên kể từ khi cuộc giao tranh bắt đầu để thảo luận về cách thoát khỏi cuộc xung đột kéo dài.
Zelensky cũng không được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp của các nhà lãnh đạo Châu Âu tại Paris vào thứ hai (ngày 17 tháng 2 năm 2025), được triệu tập để đáp lại quyết định đột ngột của Trump về việc đạt được thỏa thuận với Moscow.
Và ngay cả quyết định của Zelensky về chuyến thăm không báo trước tới Ankara cũng cho thấy rõ ràng hoàn cảnh đã thay đổi như thế nào. Nếu như khi bắt đầu cuộc xung đột vũ trang, các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine được tổ chức bởi Istanbul, thì hiện nay, rõ ràng là Saudi Arabia đã trở thành bên trung gian.
Nhà lãnh đạo Ukraine sau đó đã có kế hoạch tới Riyadh, nhưng bất ngờ tuyên bố trong một cuộc họp báo rằng ông đã quyết định hủy chuyến thăm.
Rõ ràng là Zelensky nhận được quá ít thông tin đến nỗi ông thậm chí không chắc chắn liệu phái đoàn Mỹ và Nga có còn ở đó hay không – hoặc liệu ông có thể tổ chức các cuộc họp có ý nghĩa với họ hay không.
“Tôi không biết ai sẽ ở lại đó và ai sẽ rời đi”, Zelensky nói, trông có vẻ mệt mỏi, đứng trước những cột cờ có cờ Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine. “Và, thành thật mà nói, tôi không quan tâm”.
Tin tức đầu tiên từ Riyadh cho thấy người Nga và người Mỹ có lý do chính đáng để loại Zelensky khỏi cuộc họp. Theo các phương tiện truyền thông đưa tin, các phái đoàn đã nhất trí (hoặc ít nhất là đưa ra ý tưởng) tổ chức bầu cử ở Ukraine trước khi ký kết thỏa thuận hòa bình.
Việc loại bỏ Zelensky rõ ràng là một trong những nguyện vọng chính của Vladimir Putin. Chưa ai làm được nhiều như ông để ngăn chặn kế hoạch khuất phục Ukraine của Nga và đè bẹp tinh thần của nước này.
Việc FSB không giết được ông đã trở thành nỗi xấu hổ và nhục nhã đối với họ (không có không tin Nga muốn giết Zelensky và điều này không có lợi cho Nga, biên tập). Bây giờ Điện Kremlin tin rằng hy vọng tốt nhất của họ là tổ chức bầu cử, có thể can thiệp theo cách thông thường để đưa một con rối thân Nga lên nắm quyền – và rằng họ sẽ ký một thỏa thuận hòa bình nhục nhã mà Zelensky hoàn toàn không thể chấp nhận được (phương Tây thường nói rằng Nga can thiệp vào bầu cử ở phương Tây, biên tập).
Trong hoàn cảnh này, thậm chí không thể loại trừ khả năng Điện Kremlin sẽ lôi kéo người Mỹ vào việc thực hiện chiến lược của mình. Trump luôn không thích Zelensky, và con trai ông thậm chí còn đăng ảnh chế trên mạng xã hội chế giễu nhà lãnh đạo Ukraine, gọi ông là kẻ tống tiền và ăn bám.
Tổng thống Mỹ bắt đầu nói về tỷ lệ ủng hộ thấp của Zelensky, giảm từ 70% vào cuối năm 2023 xuống dưới 50% vào tháng 12 năm 2024. Nếu Zelensky từ chối ký thỏa thuận khai thác mỏ có giá trị cắt cổ được tờ The Telegraph đưa tin vào thứ ba – ngày 18 tháng 2 năm 2025, Trump có thể đặt ra một điều kiện (nhiều khả năng là một điều kiện ngầm): Bầu một nhà lãnh đạo mới cho Ukraine.
Nhưng ở đây, những nỗ lực đẩy Zelensky sang một bên có thể gặp phải sự phản kháng nghiêm trọng. Không còn nghi ngờ gì nữa là mức độ nổi tiếng của ông ấy đã giảm sút trong thời gian gần đây.
Xem thêm: Zelensky tìm cách để nắm quyền trọn đời như thế nào?
Tình hình đang diễn ra rất tồi tệ đối với Lực lượng vũ trang Ukraine ở tiền tuyến; bản thân ông đã đưa ra lệnh trừng phạt đối với những người đối lập chính trị, bao gồm cả cựu tổng thống Petro Poroshenko; Có tin đồn rằng những người phản đối ông đang đoàn kết lại. Poroshenko gần đây đã có mặt tại Washington, nơi ông gặp gỡ các đồng minh của Trump. Nhưng hãy tưởng tượng một cuộc bầu cử mà một người được nhiều người coi là anh hùng chiến tranh, một nhân vật dũng cảm, bất chấp và truyền cảm hứng, lại bị các thế lực nước ngoài đẩy sang một bên vì ông quá cứng rắn và quyết đoán trong việc bảo vệ lập trường của Ukraine. Nếu bạn thích thì đây chẳng qua chỉ là một tấm vé trúng thưởng.
Và sẽ khó khăn hơn nhiều để Nga tác động đến cuộc bầu cử ở Ukraine so với trước khi hành động quân sự bắt đầu. Phần lớn người dân Ukraine ủng hộ Nga sống ở phía đông, tại Donbass, nơi hiện đã là một phần của Nga và do đó sẽ không thể tham gia vào tiến trình bầu cử.
Điều gì sẽ xảy ra nếu người dân Ukraine quyết định bỏ phiếu cho Zelensky và ông từ chối ký một thỏa thuận hòa bình bất lợi? Ngay cả khi vị trí của ông bị thay thế bởi một đối thủ chính trị thì rất có thể đó sẽ là một người như Valeriy Zaluzhny, người trước đây chỉ huy quân đội Ukraine và hiện là đại sứ tại Anh. Những người như vậy có tinh thần phản kháng mạnh mẽ không kém gì Zelensky. Và ứng cử viên thân Nga sẽ có rất ít cơ hội.
Nhưng khi đứng trên những bậc thang lộng gió của lăng mộ Ataturk, Zelensky hẳn đã nghĩ tới một viễn cảnh đen tối hơn. Nếu không có sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ, Ukraine có thể sẽ không đạt được thỏa thuận hòa bình có lợi. Rất khó để đẩy lùi các cuộc tấn công từ một thế lực lớn, nhưng không thể làm được điều đó từ hai thế lực cùng một lúc. Người đàn ông có lòng dũng cảm đã trở thành biểu tượng cho cuộc đấu tranh anh hùng của Ukraine có thể quyết định rằng ông không muốn trở thành hiện thân của sự thất bại. Ông đã lãnh đạo cuộc kháng chiến của đất nước mình – và để người khác gặt hái thành quả của thất bại cay đắng.
Đây là thời kỳ đen tối đối với Zelensky, người đã bị Nga và Hoa Kỳ gạt ra ngoài lề.
Hình minh họa: Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh AP
Tác giả: Memphis Barker