Tác giả: Jamie Dettmer
Bất chấp những cáo buộc chống lại cựu tổng thống Donald Trump, việc ông trở lại nắm quyền vẫn là ‘một cơn ác mộng’ của nhiều người.
Khi Donald Trump dính vào rắc rối pháp lý, nó có thể chấm dứt sự nghiệp chính trị của ông, một số nhà lãnh đạo và chính trị gia Châu Âu đã thở phào nhẹ nhõm. Nhưng còn quá sớm để vui mừng!
Trong vài tháng nay, bên lề các hội nghị thượng đỉnh và diễn đàn quốc tế, bao gồm Davos, Hội nghị an ninh Munich và Hội đàm ý tưởng Aspen, đã có cuộc thảo luận về việc Donald Trump tái tranh cử tổng thống Mỹ 2024 sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với Châu Âu và NATO, cũng như tác động của nó đối với Ukraine.
Cựu đại diện thường trực của Mỹ tại NATO, Ivo Daalder, hiện là chủ tịch Hội đồng các vấn đề toàn cầu Chicago, một tổ chức phi lợi nhuận, cho biết: “Mọi người đang nói về điều này. Mọi người đang hỏi chuyện gì sẽ xảy ra. Mọi người đang hỏi điều gì sẽ xảy ra với Ukraine, nếu Donald Trump trở lại Nhà trắng 2024”.
Donald Trump và cơn ác mộng Châu Âu
Sự trở lại của Donald Trump là một cơn ác mộng đối với Châu Âu. Trump đã tuyên bố tranh cử, các phiên tòa và cáo buộc mới nhất chống lại ông chỉ làm tăng sự nổi tiếng của chính trị gia này, đối với các cử tri Đảng Cộng hòa. Và nhiều người ở Lục địa già Châu Âu hiện đang đặt câu hỏi: Kế hoạch tiếp theo là gì?
Đối với hầu hết các nhà lãnh đạo Châu Âu, nói một cách nhẹ nhàng, nhiệm kỳ đầu tiên của Trump là một điều đau đớn. Ông ta đe dọa rút khỏi NATO, từ chối xác nhận điều 5 của NATO – đảm bảo hỗ trợ lẫn nhau trong trường hợp có một cuộc tấn công vũ trang vào một trong các thành viên của liên minh.
Donald Trump cũng gây ra nhiều gây tranh cãi về các vấn đề, từ thương mại và nhập cư đến các biện pháp trừng phạt chống Nga và biến đổi khí hậu.
Vào tháng 5 năm 2017, vài tháng sau lễ nhậm chức của Trump, Châu Âu vẫn hy vọng ‘một chút ít’ về Trump. Họ đã cố gắng hết sức để xoa dịu ông ta. Tất nhiên, Trump sẽ tiết chế những lời hùng biện của mình sau cuộc bầu cử và ngừng gọi Brussels là một cái ‘hố cứt’, vì cộng đồng người Hồi giáo ở đó không chịu hòa nhập.
Nhưng tất cả những hy vọng đó đã nhanh chóng tan thành mây khói, khi Donald Trump thực hiện chuyến thăm Châu Âu đầu tiên với tư cách là tổng thống, và cuộc thảo luận sôi nổi về việc thiết lập lại mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương đã bị rạn nứt.
Một quan chức EU nói với Le Soir của Bỉ: “Bất cứ khi nào chúng tôi nói về ‘một quốc gia’, ông ấy bắt đầu nhớ lại những gì đã làm. “Scotland? Ông ta mở một câu lạc bộ golf ở đó. Ireland? Ông ấy phải mất 2 năm rưỡi mới có được giấy phép, và điều đó gây ấn tượng không tốt về EU”.
Ấn tượng đầu tiên của Trump đã khiến thủ tướng Đức Angela Merkel, một người kiên quyết ủng hộ quan hệ xuyên Đại Tây Dương, đặt câu hỏi liên minh phương Tây đang hướng tới đâu.
Merkel phát biểu: “Những thời điểm mà chúng ta có thể hoàn toàn dựa vào người khác sắp kết thúc, và tôi đã cảm thấy điều này trong những ngày gần đây”.
Thừa nhận rằng Đức và Châu Âu phải cố gắng duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Mỹ và Anh, bà Merkel nói: “Chúng ta phải biết rằng, chúng ta, với tư cách là người Châu Âu, cần chiến đấu vì tương lai, vì vận mệnh của mình”.
Năm sau, tâm trạng của Merkel vẫn không tích cực. Tại Hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada, Trump rút trong túi ra 2 viên kẹo, ‘ném vào chân’ bà thủ tướng và nói: “Nghe này, Angela, đừng nói là tôi không bao giờ cho bà cái gì cả”.
Ngay khi tổng thống Pháp Emmanuel Macron, bà Merkel và những người khác đang cố gắng thuyết phục Trump ký một thông cáo về trật tự thế giới dựa trên luật lệ.
Vì vậy, khi Joe Biden, người theo chủ nghĩa xuyên Đại Tây Dương cứng rắn nhất kể từ đánh bại Trump, mọi người đã thở phào nhẹ nhõm.
“Các mối quan hệ sẽ trở nên ít gay gắt hơn và chúng ta sẽ không phải lo lắng về những bình luận của tổng thống và những dòng tweet viết hoa tất cả”, một quan chức cấp cao của Đức nói với tôi.
Sau tất cả những gì đã xảy ra, một số chính trị gia ở Lục địa già đổ lỗi cho các đồng nghiệp và nguyên thủ quốc gia của họ, vì đã không đưa ra bất kỳ kế hoạch dự phòng nào và nghĩ cách vượt qua nhiệm kỳ thứ 2 của Trump.
Nhà lập pháp của Pháp và là thành viên của Đảng Phục hưng của Macron, Benjamin Haddad, nói rằng Donald Trump không thể tái đắc cử, cũng như không dám cá là ông ấy sẽ bị kết tội trong một vụ kiện, do cố vấn đặc biệt Jack Smith đưa ra trước tòa vào tuần này. Đây là những cáo buộc nghiêm trọng nhất trong toàn bộ lịch sử 247 năm của nước Mỹ.
Haddad nói trong một cuộc phỏng vấn với ấn phẩm của chúng tôi: “Tôi không nghĩ rằng, người Châu Âu đang xem xét việc tái tranh cử của Trump đủ nghiêm túc. Không quan trọng, liệu các cáo buộc chống lại ông ấy có hợp pháp hay không. Bây giờ tỷ lệ là 50/50. An ninh của Châu Âu không thể phụ thuộc vào ý thích bất chợt của cử tri Mỹ”.
Bây giờ EU đã bắt đầu thực hiện một số kế hoạch, suy nghĩ về cách bảo vệ Hiệp ước an ninh xuyên Đại Tây Dương – và cách giữ Ukraine khỏi Trump.
Nhưng điều đó là chưa đủ, một nhà vận động hành lang cấp cao của Washington đại diện cho một số nước Châu Âu cho biết.
Là một nhà vận động hành lang, ông ấy đã bắt đầu làm việc với một số dân biểu Đảng cộng hòa để tạo ra một số bảo đảm pháp lý nhất định sẽ ngăn Tổng thống Trump rời NATO.
Cách duy nhất để ngăn Trump phá hủy NATO là ngăn ông ta trở thành tổng thống.
Donald Trump. Ảnh FT