Trí Tuệ Nhân Tạo Trong Lĩnh Vực Pháp Lý

Nhà sáng lập nền tảng ‘tự động hóa’ pháp lý chia sẻ về trí tuệ nhân tạo (AI) và tương lai của lĩnh vực công nghệ pháp lý

Luật. Ảnh Freepik

Thuật ngữ trí tuệ nhân tạo (AI) có mặt khắp nơi trong các bài báo khoa học, tiêu đề báo chí và tài liệu quảng cáo. Thuật ngữ này được sử dụng một cách ‘không khác biệt’, đến mức hiện nay nó gần như đồng nghĩa với công nghệ kỹ thuật số.

Bất cứ thứ gì có bộ xử lý và chạy một phần mềm nào đó đột nhiên đều là trí tuệ nhân tạo (AI). Điều này thúc đẩy sự hiểu lầm và làm cho việc thảo luận khách quan trở nên khó khăn hơn.

Micha Grupp là luật sư, doanh nhân và người tiên phong về công nghệ pháp lý (LegalTech). Công việc chính của anh là người sáng lập và giám đốc điều hành của BRYTER, một nền tảng tự động hóa các vấn đề liên quan đến pháp lý mà không yêu cầu bất kỳ kiến ​​thức lập trình nào.

Micha Grupp trước đây là luật sư tại Hogan Lovells và đã khởi nghiệp với nhiều công ty khác nhau. Ngoài tinh thần kinh doanh, anh còn là giảng viên về công nghệ pháp lý (LegalTech) và đổi mới tại Đại học Goethe Frankfurt và là thành viên điều hành của Trung tâm Bucerius về nghề luật.

Nico Kuhlmann: Micha thân mến, cảm ơn bạn rất nhiều vì đã dành thời gian cho cuộc trò chuyện này. Hiện tại chúng ta đang nói quá nhiều hay quá ít về trí tuệ nhân tạo (AI)?

Micha Grupp: Chúng ta đang nói quá nhiều về AI. Nhưng thực ra đó là một chủ đề hay, chỉ là chúng ta nói sai về nó mà thôi. Hoặc về những khía cạnh sai lầm.

Bối cảnh pháp lý bị cuốn vào sự cường điệu của AI – giống như tất cả các ngành công nghiệp – nhưng không nhận ra rằng các công nghệ khác nhau chỉ cần thiết trong lĩnh vực của nó.

Nói một cách đơn giản, người ta có thể nói rằng, những tiến bộ đạt được trong các lĩnh vực khác trong những năm gần đây không liên quan đến luật sư và lĩnh vực pháp lý. Đó là một chút cường điệu, những kỹ thuật được sử dụng để nhận dạng mẫu và hình ảnh hầu như không thể sử dụng được – để mô hình hóa tư duy pháp lý.

Tư duy pháp lý diễn ra chủ yếu ở cấp độ ngữ nghĩa – nhưng tiến bộ kỹ thuật trong những năm gần đây chủ yếu được áp dụng cho các cấu trúc cú pháp, tức là các dấu hiệu có thể được xử lý một cách khách quan.

Đối với các luật sư như chúng tôi, những kỹ thuật được phát triển từ những năm 1980, đôi khi kết hợp với các thủ tục hiện đại, thật thú vị. Nhưng điều đó ít liên quan đến sự cường điệu hiện nay.  

Nico Kuhlmann: Lịch sử của thuật ngữ trí tuệ nhân tạo lâu đời hơn nhiều so với sự cường điệu hiện nay. Bạn có thể tóm tắt ngắn gọn: Đã có những ‘thăng trầm’ gì?

Micha Grupp: Điều này bắt đầu từ rất sớm. Trong khi các nhà khoa học máy tính đầu tiên thiết kế máy tính và viết ngôn ngữ lập trình thì các luật sư lại nghĩ đến việc tự động hóa tư duy pháp lý. Ý tưởng cơ bản về việc tự động hóa các quy phạm pháp luật đã cũ. Bạn gần như có thể nói rằng các luật sư có một nỗi sợ hãi ban đầu rằng ‘họ sẽ được tự động hóa’.

Ví dụ, trong truyện ngắn ‘Cây đàn piano công lý’ của Alexander Roda (năm 1908), bạn nhập tất cả thông tin trên các phím màu đen, mỗi thông tin có một mã khóa và trên các phím trắng là các yếu tố kích hoạt – tự vệ, bù đắp (đền bù), hối hận. Và sau đó đàn piano đưa ra phán quyết có tội hay không, hoàn toàn tự động. Có thể nói đây luôn là giấc mơ của các luật sư.

Song song với sự phát triển của khoa học máy tính, công nghệ pháp lý (LegalTech) đã thử sức mình với những điều lớn lao: Trong những năm 1960 và 70, người ta đã thử nghiệm các kỹ thuật tự học và logic mờ để bắt chước phép gộp.

Vào những năm 1980, hệ thống chuyên gia chiếm ưu thế. Cả hai khái niệm kỹ thuật đều có giới hạn của chúng, không thực sự hoạt động hiệu quả.

Nhưng điều này chắc chắn không chỉ do bản thân công nghệ: Máy tính đã được phân phối rộng rãi vào giữa những năm 1990. Phần mềm được bán trên đĩa mềm cho đến giữa những năm 1990. Và sau đó là toàn bộ vấn đề về dữ liệu: Các cách tiếp cận – ngay cả những cách tiếp cận dựa trên quy tắc – cuối cùng cũng cần một nền tảng kiến ​​thức ở một dạng nào đó.

Chúng được tạo ra bằng tay vì tất cả kiến ​​thức đều nằm trên giấy. Nhận dạng ký tự quang học (OCR) chỉ xuất hiện trên thị trường vào năm 1993 – nó vẫn là một sự đổi mới trong máy quét vào những năm 2000.

Chỉ đến những năm 2000, các hệ thống thực sự “thông minh” với máy tính cờ vua và tự động hóa trong lĩnh vực công nghệ thông tin mới có bước đột phá. Đến lúc đó, các luật sư cuối cùng đã không còn hứng thú và một số ít học giả pháp lý quan tâm đến công nghệ thông tin đã tập trung vào những lĩnh vực khác.

Trong những năm 1980, việc nghiên cứu công nghệ pháp lý diễn ra ở hầu hết các khoa lớn. Ngày nay thì khác, theo hiểu biết của tôi, chỉ có giáo sư Adrian Paschke tại Fraunhofer FOKUS ở Berlin là quan tâm đến lĩnh vực công nghệ pháp lý theo đúng nghĩa của nó.

Nếu gộp tất cả lại với nhau, bạn có thể nói rằng trong mỗi thập kỷ có một vài khái niệm nổi trội, nhưng từ góc độ pháp lý thì có rất ít thành công. Dựa trên điều này, rõ ràng có nhiều điều đang diễn ra vào lúc này.

Xem thêm: Hệ Thống Soạn Và Quản Lý Hợp Đồng Tự Động: Lexion

Nico Kuhlmann: Thuật ngữ trí tuệ nhân tạo (AI) bao gồm nhiều khái niệm khác nhau. Theo quan điểm của bạn, cách tiếp cận nào – hiện có triển vọng nhất đối với các luật sư?

Micha Grupp: Điều đó phụ thuộc vào việc bạn đang làm gì và dữ liệu nào bạn có sẵn. Khi nói đến dữ liệu được ‘chính thức hóa’ mà máy có thể đọc dễ dàng, thì các phương pháp ‘học máy’ (Machine Learning) rất thú vị.

Trong những năm gần đây, phương pháp tiếp cận phần lớn các hệ thống học máy (Machine Learning) đã đạt được kết quả tốt, tức là mọi thứ trong lĩnh vực kỹ thuật được gọi là “học sâu” trong đó các mô hình đưa ra kết quả một cách độc lập. Bạn có thể đọc về sự phát triển trong bài viết này từ Tạp chí công nghệ MIT.

Nếu tình trạng dữ liệu kém, các thuật toán cũng có thể được huấn luyện “bằng tay” trong đó kết quả được kiểm soát bởi các tác động nào đó.

Một số phương pháp tiếp cận này cũng có thể được sử dụng trong lĩnh vực pháp lý như các chức năng tìm kiếm tốt hơn hoặc được phát triển thêm bằng các công nghệ bổ sung thành các thuật toán phân tích, chẳng hạn như tìm các điều khoản nhất định trong văn bản pháp luật.

Tuy nhiên, vượt quá một mức độ hiểu biết nhất định, những cách tiếp cận này còn hạn chế. Sự hiểu biết ngữ nghĩa về pháp lý và các yếu tố khác ngăn cản việc sử dụng nó trong nhiều vấn đề pháp lý.

Nếu bạn muốn đưa ra kết luận pháp lý chính xác thì lựa chọn duy nhất là sử dụng các hệ thống dựa trên quy tắc cổ điển. Nhưng điều đó không có nghĩa là công việc pháp lý không thể sử dụng các hệ thống thông minh (dựa trên công nghệ). Ngược lại, chúng ta hiện đang ngày càng thấy nhiều cách tiếp cận dựa trên dữ liệu phi pháp lý được sử dụng, chẳng hạn như trong phân tích xác suất hoặc lập hồ sơ.

Nico Kuhlmann: Các khái niệm khác nhau về trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ có ý nghĩa gì trong luật trong vài năm tới? Điều gì có thể hiệu quả và điều gì có thể không?

Micha Grupp: Bạn không thể nói điều đó trong một câu. Nhưng lĩnh vực pháp lý lại đặc biệt về nhiều mặt. Tư duy pháp lý thường dựa trên việc áp dụng các bản thể luận và một lượng kiến ​​thức có sẵn cực kỳ lớn.

Và vấn đề chính: Đánh giá pháp lý hoàn toàn không được chính thức hóa và do đó máy tính không thể hiểu hoặc học được. Ví dụ, rất khó để nói rõ một điều khoản là “tốt” hay “xấu” đối với một bên trong hợp đồng. Gần đây tôi đã tóm tắt điều này trong một bài viết (25 sự thật về AI và Luật mà bạn luôn muốn biết – nhưng lại ngại hỏi).

Tôi dự đoán 3 điều:

Thứ nhất, trong các trường hợp riêng lẻ, chúng ta sẽ sử dụng công nghệ trên dữ liệu phi pháp lý một cách hữu ích, nhưng những điều này vẫn sẽ gây ra những hậu quả lớn cho luật sư.

Ví dụ sáo rỗng ở đây là sự lan rộng của xe tự hành, làm mất đi công việc của ‘luật sư giao thông’. Hay những ứng dụng như COMPAS của Mỹ, tính toán và dự đoán về khả năng tội phạm tái phạm. 

Thứ hai, chúng ta sẽ thấy những ứng dụng sâu hơn trong lĩnh vực ngữ nghĩa, ngôn ngữ cũng hữu ích cho các hoạt động pháp lý. 

Thứ ba, tự động hóa, tức là các ‘ứng dụng dựa trên quy tắc’ hiện đang ‘số hóa’ các quy trình phức tạp trong các ngành khác nhau, công nghệ pháp lý có thể ứng dụng trong trường hợp này.

Tôi cũng tin rằng chính lĩnh vực tự động hóa này sẽ thay đổi cách chúng ta kinh doanh trong nhiều thập kỷ. Điều này hiện đang xảy ra trong tất cả các ngành và nó sẽ tương tự đối với luật sư và lĩnh vực pháp lý.

Xem thêm: Luật Sư Robot Dựa Trên AI: Công Nghệ Đã Thay Đổi Lĩnh Vực Pháp Lý?

Nico Kuhlmann: Theo hiểu biết của bạn, hiện tại có dự án nghiên cứu nghiêm túc nào liên quan đến trí tuệ nhân tạo ngành luật không?

Micha Grupp: Như tôi đã nói, lĩnh vực nghiên cứu cổ điển về AI pháp lý, tin học pháp lý, không còn hoạt động tích cực nữa.

Cũng có rất ít điều có thể được điều chỉnh trên phạm vi quốc tế về mặt khoa học. Nhưng một số công ty đang phát triển những cách tiếp cận thú vị.

Ví dụ: ThingsThinking từ Karlsruhe và RFRNZ từ Munich. Tôi mong đợi nhiều hơn nữa từ họ. Sự phát triển trong lĩnh vực nhận dạng giọng nói rất thú vị – rất nhiều ứng dụng đang được phát triển và một số ứng dụng cũng có thể được các luật sư sử dụng.

Tuy nhiên, chúng ta vẫn đang nói về những giải pháp nhỏ, biệt lập mà phần lớn luật sư sẽ không bao giờ tiếp xúc. Chúng tôi đang tự mình phát triển chức năng tìm kiếm ngữ nghĩa “thông minh” như một phần của dự án do Đức và EU tài trợ, nhưng nó vẫn ở trạng thái rất ‘nguyên mẫu’.

Nico Kuhlmann: Khía cạnh nào của trí tuệ nhân tạo (AI) trong luật mà sinh viên và chuyên gia trẻ hiện nay nên xem xét và đào sâu để chuẩn bị cho tương lai?

Micha Grupp: Điều này có thể làm bạn ngạc nhiên, nhưng tôi sẽ nói: Không hề!

Thay vào đó, họ quan sát những đổi mới trong các ngành khác. Thị trường công nghệ pháp lý đang tụt lại phía sau.

Nhưng bạn phải nhận ra rằng, tương lai và những đổi mới không chỉ bị ảnh hưởng bởi những gì có thể về mặt kỹ thuật mà còn bởi hoạt động kinh doanh.

Và đó là điểm mà chúng tôi không được ưa chuộng: Luật rất tốn kém và mang lại ít giá trị gia tăng.

Lĩnh vực ứng dụng công nghệ trong pháp lý đã có sự phát triển trên thế giới. Trong tương lai, điều này rõ ràng sẽ gây thiệt hại cho các luật sư.

Công nghệ pháp lý có thể thay thế các luật sư nội bộ. Thương mại điện tử hiếm khi đưa tranh chấp ra tòa vì nó tự điều chỉnh – dựa trên số liệu và được hỗ trợ bởi công nghệ.

Nếu muốn chuẩn bị cho tương lai, trên hết, bạn nên xem xét các mô hình kinh doanh kỹ thuật số và ‘mô hình cuộc sống’ của những người chơi trong lĩnh vực hoạt động của bạn.

Tại BRYTER – nhân tiện, chúng tôi hiện đang tuyển dụng – chúng tôi không tìm kiếm luật sư có thể lập trình mạng lưới thần kinh mà là những người có thể thảo luận về các mô hình kinh doanh kỹ thuật số với khách hàng. Công nghệ tự nó không bao giờ là mục đích cuối cùng, trọng tâm luôn là khách hàng với tư cách là một con người.

Nico Kuhlmann: Micha thân mến, cảm ơn bạn rất nhiều.

Tác giả: Nico Kuhlmann

Nguồn: Nico Kuhlmann – legal-tech.blog – Đức

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Lên đầu trang