Ngày Hạ chí năm 2025 là ngày nào?
Năm 2025, ngày Hạ chí sẽ diễn ra vào thứ bảy ngày 21 tháng 6 lúc 03:42 giờ BST (02:42 giờ GMT).
Ngày Hạ chí là gì?
Ngày Hạ chí diễn ra vào tháng 6 ở Bắc bán cầu và đánh dấu thời điểm giữa mùa hè: “Ngày dài nhất” và “đêm ngắn nhất” trong năm.
Vào ngày này, số giờ ban ngày là tối đa, trong khi số giờ ban đêm là tối thiểu.
Tuy nhiên, trong khi hầu hết mọi người xem ngày Hạ chí là một ngày, thì thực tế đó là một thời điểm chính xác trong ‘ngày đó’. Thời điểm này xảy ra khi bất kỳ bán cầu nào ‘bạn đang ở’ nghiêng nhiều nhất về phía Mặt Trời.
Xem thêm: Tìm hiểu về ngày Hạ chí?
Định nghĩa thiên văn học của ngày chí
Trái Đất của chúng ta quay quanh trục của nó ‘một lần mỗi ngày’, tạo ra chu kỳ ngày và đêm.
Đồng thời, Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời theo quỹ đạo của nó trong suốt một năm.
Tuy nhiên, trục quay của Trái Đất không thẳng hàng ‘với trục chuyển động quanh Mặt Trời’. Thay vào đó, nó nghiêng một chút ở góc 23,44 độ.
Độ nghiêng này có nghĩa là trong ‘nửa năm, mặt phía Bắc của Trái Đất nghiêng nhẹ về phía Mặt Trời và mặt phía Nam nghiêng ra xa Mặt Trời. Trong nửa năm còn lại thì ngược lại.
Vào đúng thời điểm mà Bắc bán cầu nghiêng nhiều nhất về phía Mặt Trời, Bắc bán cầu trải qua ngày Hạ chí. Ngược lại, Nam bán cầu có ngày Đông chí.
Khoảng 6 tháng sau, Bắc bán cầu sẽ có ngày Đông chí trong khi Nam bán cầu sẽ có ngày Hạ chí.
Những thời điểm quan trọng này trong năm, cùng với các ‘điểm phân’ (Xuân phân và Thu phân), giúp xác định các mùa trên Trái Đất.
Xem thêm: Ngày Đông chí Là gì Và ý nghĩ của nó?
Đông chí là gì?
Đông chí diễn ra vào tháng 12 ở Bắc bán cầu và đánh dấu giữa mùa đông: Ngày ngắn nhất và đêm dài nhất.
Ngày Đông chí năm 2024 và 2025 là khi nào?
Năm 2024, ngày Đông chí sẽ diễn ra vào thứ bảy ngày 21 tháng 12 lúc 09:21 GMT.
Năm 2025, ngày Đông chí sẽ diễn ra vào chủ nhật ngày 21 tháng 12 lúc 15:03 GMT.
Ngày chí xảy ra khi nào?
Thời điểm Mặt Trời ở xa đường xích đạo nhất được gọi là ‘Hạ chí’ và ‘Đông chí’. Chúng xảy ra vào giữa mùa hè và giữa mùa đông.
Từ ‘solstice’ bắt nguồn từ tiếng Latin, solstitium có nghĩa là ‘Mặt Trời đứng yên’, vì chuyển động biểu kiến của Mặt Trời về phía bắc hoặc phía nam dừng lại trước khi đổi hướng.
Tại sao mọi người lại tổ chức lễ Hạ chí ở Stonehenge?
Kể từ khi con người bắt đầu sử dụng Mặt Trời như một công cụ tính thời gian, đặc biệt là đối với chu kỳ canh tác, ngày Hạ chí đã được đánh dấu với nhiều mức độ quan trọng khác nhau.
Có lẽ nổi tiếng nhất là tượng đài cổ Stonehenge, từ thời xa xưa, nó đã trở thành trung tâm của một nghi lễ quan trọng. Điều này xuất phát từ thực tế là các tảng đá được xếp thành hàng để đóng khung Mặt Trời mọc vào ngày Đông chí, có lẽ gợi ý về mối liên hệ với ngày này và như một lễ kỷ niệm Mặt Trời.
Tuy nhiên, không rõ liệu việc đánh dấu ngày Hạ chí có thực sự là mục đích của nó hay không? Các tảng đá cũng đánh dấu vị trí hoàng hôn vào ngày Đông chí, và do đó có thể chỉ ra một nơi để cầu nguyện sự trở lại của những tháng mùa hè.
Trong mọi trường hợp, nhiều tôn giáo hiện đại đều tập trung tại địa điểm này để kỷ niệm sự kiện quan trọng này: Du khách cũng thường đi bộ để chiêm ngưỡng những tảng đá ‘kỳ diệu’ này.
Ở những nơi khác trên thế giới, các lễ kỷ niệm có sự khác nhau, từ sự xuất hiện hai lần một năm của ‘bóng rắn’ có lông trên kim tự tháp ở Chichén Itzá tại Mexico cho đến một loạt các lễ hội ở các quốc gia như Thụy Điển và Latvia.
Ở Nam bán cầu, nơi Hạ chí diễn ra vào tháng 12, ngày này lại gắn liền với Giáng sinh, trước đây từng là ngày lễ kỷ niệm cho đến khi nhiều thay đổi về lịch làm lệch ngày này sang ngày khác.
Xem thêm: Tại sao là 4 mùa trong năm, mà không phải 3 hay 5 mùa?
Xuân phân năm 2024 và 2025?
Xuân phân xảy ra vào tháng 3. Năm 2024, nó xảy ra vào ngày 20 tháng 3 lúc 03:07 GMT. Năm 2025, nó sẽ diễn ra vào ngày 20 tháng 3 lúc 09.02 GMT
Xuân phân là gì?
Vào hai thời điểm trong năm, Mặt Trời sẽ chiếu sáng Bắc bán cầu và Nam bán cầu như nhau. Chúng được gọi là các điểm phân: Điểm Thu phân và điểm Xuân phân. Đó là thời điểm mà ‘mặt phẳng xích đạo’ của Trái Đất đi qua ‘tâm đĩa’ Mặt Trời, hoặc thời điểm Mặt Trời đi qua đường xích đạo. Vào những ngày này, có số giờ ban ngày và ban đêm gần bằng nhau.
Lý thuyết về các mùa và cung hoàng đạo
Hoàng đạo: Mặt phẳng mà Trái Đất và hầu hết các hành tinh khác quay quanh Mặt Trời trong một năm.
Đường xích đạo thiên thể: Hình chiếu tưởng tượng của đường xích đạo Trái Đất lên bầu trời.
Thu phân là gì?
Ngày Thu phân xảy ra vào tháng 9 và ở Bắc bán cầu, ngày này đánh dấu sự kết thúc của mùa hè và bắt đầu mùa thu.
Tìm hiểu thêm về điểm phân thu
Năm 2024, Thu phân sẽ diễn ra vào ngày 22 tháng 9 lúc 12:44 GMT (01:44 BST).
Năm 2025, Thu phân sẽ diễn ra vào ngày 22 tháng 9 lúc 18.20 GMT (19.20 BST)
Xuân phân xảy ra vào ngày nào trong năm 2024?
Bảng dưới đây hiển thị ngày và giờ của cả 2 ngày Xuân phân và Thu phân:
| Năm | Xuân phân | Thu phân |
| 2024 | Ngày 20 tháng 3 lúc 03.07 GMT | Ngày 22 tháng 9 lúc 12:44 GMT |
| 2025 | Ngày 20 tháng 3 lúc 09.02 GMT | Ngày 22 tháng 9 lúc 18.20 GMT |
Từ “equinox” bắt nguồn từ đâu?
Từ equinox có nguồn gốc từ tiếng Latin, aequinoctium có nghĩa là ‘đêm bằng nhau’.
Tại sao ‘ngày chí và ngày phân’ không xảy ra vào cùng một ngày trong năm?
Trái Đất mất khoảng 365 và ¼ ngày để quay quanh Mặt Trời. Đây là lý do tại sao chúng ta thêm 1 ngày vào năm nhuận (4 năm sẽ có 1 năm nhuận).
Cũng vì lý do đó mà thời gian chính xác của các điểm phân không giống nhau mỗi năm. Nhìn chung, chúng sẽ xảy ra muộn hơn khoảng 6 giờ mỗi năm, với một ngày ‘nhảy’ (ngược lại) vào những năm nhuận.
Xem thêm: Hạ chí là gì? Nhà thiên văn học giải thích
Tại sao ngày Hạ chí không phải là giữa mùa hè?
Độ nghiêng của Trái Đất tạo ra các mùa, bao gồm cả những thay đổi về thời tiết liên quan đến chúng. Khi Bắc bán cầu nghiêng về phía Mặt Trời, nó nhận được nhiều ánh sáng Mặt Trời trực tiếp hơn và ngày dài hơn, do đó nhiệt độ tăng lên. Tương tự như vậy vào mùa đông, việc giảm giờ ánh sáng Mặt Trời chiếu tới có nghĩa là không khí lạnh hơn.
Tuy nhiên, cũng giống như không khí trong nhà bạn, bầu khí quyển và quan trọng hơn là các đại dương cần thời gian để nóng lên. Điều này có nghĩa là mặc dù ‘ngày chí’ đánh dấu những ngày dài nhất hoặc ngắn nhất (và ánh sáng Mặt Trời trực tiếp hoặc gián tiếp nhất), vẫn có độ trễ đáng kể giữa thời điểm đó và thời tiết ấm áp hoặc lạnh nhất. Do đó, mùa hè theo quan điểm khí tượng học (dựa trên thời tiết) bắt đầu vào đầu tháng 6 và kết thúc vào ngày cuối cùng của tháng 8. Mùa hè theo quan điểm thiên văn học có thể bắt đầu vào ngày chí.
Nguồn: Rmg – rmg.co.uk – Anh
