Tác giả: Mamed Efendiev
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu một cuộc chiến thương mại bằng cách áp đặt mức thuế với tổng giá trị hàng hóa 370 tỷ USD đối với các sản phẩm ‘Made in China’. Chúng ta hãy nhớ rằng, vì biện pháp này mà các nhà nhập khẩu Mỹ đã phải chịu thiệt hại rất lớn.
Nhưng nhà lãnh đạo hiện tại của Mỹ, tổng thống Joe Biden, người dường như đã quyết định vượt qua người tiền nhiệm, đã tăng thuế nhập khẩu xe điện của Trung Quốc … gấp 4 lần!
Theo The Wall Street Journal, tuần tới chính quyền Biden có kế hoạch công bố tăng thuế đối với các sản phẩm được sản xuất từ Trung Quốc, bao gồm sản phẩm năng lượng sạch.
Sự gia tăng thuế này sẽ ảnh hưởng đến khoáng sản, tấm pin mặt trời và ‘pin cho xe điện’ từ Trung Quốc. Với thuế nhập khẩu đối với xe điện Trung Quốc, chúng sẽ tăng lên 100%.
Như bạn đã biết, mức thuế 25% hiện nay, theo Bộ tài chính Hoa Kỳ là không đủ, 100% sẽ đảm bảo không cho phép ô tô điện giá rẻ từ Trung Quốc vào thị trường Mỹ. Tuy nhiên, khi Mỹ tràn ngập xe điện Trung Quốc, chính quyền Biden, trước những lo ngại từ các nhà sản xuất ô tô và các nhà lập pháp, đã kết luận rằng mức thuế 25% có thể không đủ – khi ngành sản xuất ô tô điện của Trung Quốc tiếp tục phát triển và đang từng bước đánh bại ngành ô tô điện của Mỹ.
Đánh giá tình hình một cách tổng thể, chúng ta phải thừa nhận rằng, thế giới vốn đang thực hiện quá trình chuyển đổi toàn cầu sang các nguồn năng lượng tái tạo, đang ngày càng từ bỏ ô tô sử dụng động cơ đốt trong.
Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA) dự báo doanh số bán xe điện và xe hybrid toàn cầu sẽ tăng khoảng 20% trong năm 2024 so với năm 2023.
Con số này giảm so với mức tăng 35% vào năm 2022. Thực tế là những người mua đầu tiên, giàu có nhất ‘mơ ước’ chuyển sang những mẫu xe thân thiện với môi trường hơn đều đã mua ô tô điện.
Vâng, những người khác đang tìm kiếm các lựa chọn hợp lý. Tức là họ không cần một chiếc ô tô điện “xanh” mà là một chiếc ô tô điện tốt hơn và rẻ hơn.
Điều này thắt chặt đáng kể sự cạnh tranh trên thị trường xe điện toàn cầu mà Trung Quốc đang giành chiến thắng cho đến nay và có lợi thế rõ ràng.
Khoảng 10 triệu ô tô điện dự kiến sẽ được bán ở Mỹ trong năm 2024, khiến các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc ‘phải cạnh tranh khốc liệt hơn’ nữa để giành thị phần ở Mỹ.
Hơn chục thương hiệu Trung Quốc đã rời khỏi cuộc đua này, một số đã phá sản. Nhưng hàng chục nhà sản xuất khác dự kiến tung ra … 71 mẫu ô tô điện mới vào năm 2024.
Trung Quốc cũng đang đạt được tiến bộ về công nghệ đối với xe tự lái và xây dựng những quy định đối với dòng xe này. Đặc biệt, tại Bắc Kinh, việc bán xe điện Tesla có hệ thống lái tự động đã được cho phép, cũng như 5 thương hiệu Trung Quốc khác, bao gồm cả đối thủ cạnh tranh chính với xe điện Mỹ – BYD và “cựu binh” của thị trường Trung Quốc Nio.
Xem thêm: Có Nên Mua Xe Ô Tô Điện Hay Không?
Điều quan trọng cần lưu ý là các nhà sản xuất Trung Quốc đang tung ra các mẫu xe mới nhanh hơn và rẻ hơn đáng kể so với các đối thủ nước ngoài.
Ô tô điện sản xuất tại Trung Quốc thường có giá chỉ bằng một nửa so với ô tô Châu Âu nhưng lại vượt trội hơn về mặt công nghệ.
Do đó, Ji Yue, công ty liên doanh của nhà sản xuất ô tô lớn thứ hai Trung Quốc Geely, đã trình diễn, cùng với công cụ tìm kiếm lớn nhất Trung Quốc, Baidu, một mẫu sedan thời trang có thể được điều khiển bằng khẩu lệnh và màn hình cảm ứng.
Công ty có kế hoạch bán mẫu xe này ở Trung Quốc và nước ngoài với giá 30.000 USD/chiếc.
Rõ ràng là không chỉ các nhà sản xuất vừa và nhỏ, mà cả những người dẫn đầu thị trường cũng gặp khó khăn trong việc chống chọi với sự cạnh tranh khốc liệt như vậy trong cuộc chiến giá cả với xe điện của Trung Quốc.
Do đó, Tesla, dựa trên kết quả của quý đầu tiên năm 2024, đã thông báo doanh số bán hàng giảm 9% và lợi nhuận giảm 55%, do đó công ty có kế hoạch sa thải hơn 10% nhân viên của mình trên toàn thế giới, khoảng 1.400 người.
Đúng là Tesla vẫn chiếm hơn một nửa tổng số xe điện được bán ở Mỹ. Nhưng nếu một năm trước, đứa con tinh thần của Elon Musk bán hơn 60% tổng số xe điện ở Mỹ, thì đến quý 1 năm 2024, thị phần của nó đã giảm xuống còn khoảng 50%. Và để cạnh tranh, Tesla buộc phải giảm giá.
Các nhà sản xuất lớn khác của Mỹ, General Motors và Ford Motor, đã mất phần lớn thị phần tại Trung Quốc trong 5 năm qua.
Trên thực tế, Tesla ngày nay vẫn là công ty phương Tây mạnh mẽ duy nhất trên thị trường xe điện toàn cầu. Nhưng nếu thua trong cuộc đua này thì các thương hiệu ô tô điện khác của phương Tây khó có thể cạnh tranh được với các nhà sản xuất Trung Quốc.
Công bằng mà nói, các thương hiệu đến từ Trung Quốc cũng đang gặp khó khăn. Lợi nhuận trong ngành ô tô điện có thể giảm (thậm chí là lỗ) trong năm nay và giá giảm có thể dẫn đến thua lỗ nghiêm trọng và gây ra làn sóng đóng cửa nhà máy – mà chỉ những gã khổng lồ trên thị trường mới có thể tồn tại.
Tuy nhiên, rõ ràng thị trường xe điện vẫn thuộc về người Trung Quốc, những người không có đối thủ xứng tầm trong cuộc cạnh tranh về giá, vì họ hoàn toàn kiểm soát tất cả các chuỗi sản xuất – từ quặng đến ô tô thành phẩm.
Đúng, không phải tất cả ‘khoáng chất’ dùng trong pin đều được tìm thấy ở Trung Quốc. Nhưng các công ty Trung Quốc đang kiểm soát các mỏ quan trọng trên thế giới: Lithium ở Chile, đồng ở Peru, niken ở Indonesia và coban ở Congo.
Tất cả những yếu tố này cùng nhau buộc nhà lãnh đạo Mỹ phải thực hiện các biện pháp cứng rắn chống lại các nhà sản xuất Trung Quốc, điều này đương nhiên khiến Bắc Kinh không hài lòng.
Tuy nhiên, khi các công ty không thể đương đầu với sự cạnh tranh, nhà nước sẽ đến để trợ giúp.
