Mỹ đã nhập khẩu 439 tỷ đô la hàng hóa từ Trung Quốc vào năm 2024 – gấp hơn 3 lần so với 143,5 tỷ đô la mà Mỹ xuất khẩu sang Trung Quốc. Khoảng cách 295 tỷ đô la đó, được gọi là thâm hụt thương mại, là thứ mà tổng thống Mỹ Donald Trump quyết tâm thu hẹp.
Trong nỗ lực thu hẹp khoảng cách thâm hụt thương mại, Trump đã tăng thuế đối với Trung Quốc lên 145% . Điều này có nghĩa là hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ hiện bị đánh thuế ở mức 2,45 lần giá gốc, khiến chúng đắt hơn nhiều và kém cạnh tranh hơn trên thị trường Mỹ.
Trung Quốc đã trả đũa bằng cách áp thuế 125% đối với hàng hóa của Mỹ.
Việc leo thang thuế quan ăn miếng trả miếng giữa các cường quốc thương mại lớn nhất thế giới đã dẫn đến sự không chắc chắn về tác động của nó đối với chi phí và sản lượng các mặt hàng tiêu dùng như điện thoại thông minh, chất bán dẫn và quần áo.
Bộ thương mại Trung Quốc cho biết họ sẵn sàng “chiến đấu đến cùng” và cáo buộc Mỹ vi phạm các quy định của Tổ chức thương mại thế giới (WTO).
Ngày 1 tháng 2 năm 2025
Vào ngày 1 tháng 2 năm 2025, tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp áp đặt mức thuế 10% đối với Trung Quốc. Sắc lệnh này cũng áp đặt mức thuế 25% đối với hàng nhập khẩu của Canada và Mexico.
Ngày 4 tháng 3
Tổng thống Trump đã áp dụng mức thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa Trung Quốc vào ngày 27 tháng 2, có hiệu lực vào ngày 4 tháng 3 năm 2025.
Ngày 2 tháng 4
Mức thuế 10% được áp dụng cho tất cả các quốc gia nhập khẩu hàng hóa vào Mỹ cũng như mức thuế cao hơn đối với một số quốc gia được chọn, bao gồm cả Trung Quốc với mức thuế 34%.
Ngày 4 tháng 4
Bộ tài chính Trung Quốc tuyên bố áp dụng mức thuế trả đũa 34% đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ.
Ngày 7 tháng 4
Tổng thống Trump đe dọa sẽ áp thêm thuế trả đũa của Trung Quốc với mức thuế bổ sung 50% đối với Bắc Kinh, nghĩa là Trung Quốc có thể phải chịu mức thuế 104% đối với tất cả hàng xuất khẩu.
Ngày 9 tháng 4
Trung Quốc đáp trả bằng cách áp thêm 50% thuế quan đối với hàng hóa của Mỹ, nghĩa là sẽ áp thêm 84% thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Mỹ vào Trung Quốc.
Tổng thống Trump sau đó cho biết ông sẽ tạm dừng thuế quan qua lại trong 90 ngày tới, đưa mức thuế quan xuống mức cơ bản là 10%. Tuy nhiên, điều này không áp dụng cho Trung Quốc (chỉ áp dụng đối với các nước khác trong danh sách của Mỹ, biên tập); thay vào đó, tổng thống Trump đã tăng thuế đối với Trung Quốc lên 125%.
Ngày 10 tháng 4
Nhà Trắng tuyên bố mức thuế quan tương hỗ 125% đối với Trung Quốc sẽ được áp dụng thêm vào mức thuế quan 20% hiện đã áp dụng, nâng mức thuế quan cuối cùng lên 145%.
Những mục nào đã bị loại trừ?
Vào ngày 11 tháng 4 năm 2025, tổng thống Trump cho biết điện thoại thông minh, máy tính xách tay và nhiều linh kiện công nghệ khác sẽ được miễn khỏi cái gọi là “thuế quan có đi có lại”.
Cơ quan hải quan và bảo vệ biên giới Mỹ đã liệt kê 20 danh mục sản phẩm, bao gồm tất cả máy tính, máy tính xách tay, ổ đĩa và thiết bị xử lý dữ liệu tự động. Nó cũng bao gồm các thiết bị bán dẫn, thiết bị, chip nhớ và màn hình phẳng.
Tuy nhiên, vào chủ nhật, Trump đã đe dọa áp thuế mới đối với hàng điện tử Trung Quốc, ba ngày sau khi chính quyền của ông công bố miễn trừ. Vào thứ hai (21 tháng 4 năm 2025, biên tập), ông đã thúc đẩy kế hoạch áp thuế đối với chất bán dẫn và sản phẩm dược phẩm.
Xem thêm: Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung: Liệu Trump có thành công?
Mỹ bán gì cho Trung Quốc?
Năm 2024, Mỹ đã xuất khẩu 143,5 tỷ đô la hàng hóa sang Trung Quốc.
Các mặt hàng Trung Quốc mua nhiều nhất từ Mỹ là nhiên liệu khoáng sản, hạt có dầu, máy móc và linh kiện – phụ tùng máy bay. Là một sản phẩm riêng lẻ, đậu nành là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Mỹ sang Trung Quốc, chủ yếu được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi.
Năm 2024, các mặt hàng xuất khẩu chính của Mỹ sang Trung Quốc bao gồm:
– Nhiên liệu khoáng sản (13,4 tỷ đô la) chiếm 10,7% tổng kim ngạch xuất khẩu
– Hạt có dầu và quả có dầu (13,3 tỷ đô la) chiếm 10,6% tổng kim ngạch xuất khẩu
– Máy móc, thiết bị và phụ tùng điện (11,5 tỷ đô la) chiếm 9,1% kim ngạch xuất khẩu
– Lò phản ứng hạt nhân, nồi hơi, máy móc và thiết bị cơ khí (10,5 tỷ đô la) chiếm 8,3% kim ngạch xuất khẩu
– Máy bay, tàu vũ trụ và phụ tùng (10,2 tỷ đô la) chiếm 8,1% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Mỹ mua gì từ Trung Quốc?
Năm 2024, Mỹ đã nhập khẩu 439 tỷ đô la hàng hóa từ Trung Quốc.
Trung Quốc là nhà cung cấp chính các thiết bị điện và điện tử bao gồm chip, máy tính xách tay và điện thoại thông minh cho Mỹ.
Năm 2024, các mặt hàng nhập khẩu chính của Mỹ từ Trung Quốc bao gồm:
– Máy móc, thiết bị và phụ tùng điện (123,8 tỷ đô la) chiếm 28,2% tổng lượng nhập khẩu
– Lò phản ứng hạt nhân, nồi hơi, máy móc và thiết bị cơ khí (82 tỷ đô la) chiếm 18,7% lượng nhập khẩu
– Đồ chơi, trò chơi và thiết bị thể thao (30 tỷ đô la) chiếm 6,8% lượng nhập khẩu
– Nhựa (19,3 tỷ đô la) chiếm 4,4% tổng lượng nhập khẩu
– Đồ nội thất, giường ngủ và đệm (18,5 tỷ đô la) chiếm 4,2% kim ngạch nhập khẩu.
Các tiểu bang của Mỹ nhập khẩu hàng hóa gì từ Trung Quốc?
Theo Cơ quan quản lý thương mại quốc tế Mỹ, California mua nhiều nhất từ Trung Quốc so với bất kỳ tiểu bang nào khác. California đã nhập khẩu 122,8 tỷ đô la hàng hóa vào năm 2024.
Illinois nhập khẩu lượng hàng hóa lớn thứ hai từ Trung Quốc ở mức 42,1 tỷ đô la, tiếp theo là Texas, nơi đã nhập khẩu 35,9 tỷ đô la hàng hóa.
Texas là tiểu bang xuất khẩu nhiều hàng hóa nhất cho Trung Quốc. Năm 2024, tiểu bang này đã xuất khẩu 22,5 tỷ đô la hàng hóa cho Trung Quốc. California đứng thứ hai với 15,1 tỷ đô la, tiếp theo là Washington với 12 tỷ đô la.
Những mặt hàng chính nào có nguồn gốc từ Trung Quốc theo từng tiểu bang?
Hàng hóa sản xuất khác là mặt hàng nhập khẩu hàng đầu của 15 tiểu bang, bao gồm Connecticut, Georgia, Idaho, Kansas, Kentucky, Massachusetts, Minnesota, Missouri, New Jersey, Ohio, Oklahoma, Vermont, Virginia, Washington và Wyoming.
Bao gồm các mặt hàng như đồ trang sức và sản xuất đồ bạc, sản xuất đồ dùng thể thao và vận động, sản xuất búp bê, đồ chơi và trò chơi, và tất cả các sản phẩm sản xuất khác.
Thiết bị truyền thông đứng thứ hai, là mặt hàng nhập khẩu hàng đầu của 6 tiểu bang: Florida, Illinois, Indiana, Nevada, Pennsylvania và Tennessee.
Tiểu bang nào của Mỹ bán nhiều hàng hóa nhất cho Trung Quốc?
Giết mổ và chế biến động vật là mặt hàng xuất khẩu hàng đầu từ 6 tiểu bang sang Trung Quốc, bao gồm Colorado, Iowa, Kansas, Nebraska, South Dakota và Utah.
Sản phẩm và phụ tùng hàng không vũ trụ xếp thứ hai, là mặt hàng xuất khẩu hàng đầu từ năm tiểu bang: Arizona, Connecticut, Florida, Kentucky và Ohio.
Hình minh họa: Chiến tranh thương mại Mỹ Trung. Ảnh Al Jazeera
Tác giả: Hanna Duggal
