Viêm khớp là một bệnh ảnh hưởng đến các khớp của cơ thể. Có hơn 100 loại bệnh viêm khớp, với hơn 350 triệu người bị ảnh hưởng trên toàn cầu.

Viêm khớp gây đau đớn, tàn tật và thường làm giảm chất lượng cuộc sống.

Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi một số người muốn thử các chế độ ăn kiêng, thực phẩm bổ sung hoặc liệu pháp khác nhau, để xem liệu chúng có làm giảm các triệu chứng, hay tình trạng bệnh của mình hay không?

Tuy nhiên, một đánh giá y khoa quan trọng cho thấy các thực phẩm bổ sung (thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm bảo vệ sức khỏe) hoặc thành phần thực phẩm cụ thể – khó cải thiện đáng kể về tình trạng viêm khớp – như cứng khớp và đau khớp.

Khuyến nghị dinh dưỡng chính là áp dụng các mô hình ăn uống lành mạnh.

Nguyên nhân gây viêm khớp là gì? Và các triệu chứng của viêm khớp?

Các yếu tố nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp bao gồm những yếu tố bạn không thể kiểm soát – chẳng hạn như di truyền, giới tính và tuổi tác – và một số yếu tố bạn có thể kiểm soát được, chẳng hạn như hút thuốc, chấn thương lặp đi lặp lại, trọng lượng cơ thể, nghề nghiệp và một số bệnh nhiễm trùng.

Các loại viêm khớp bao gồm viêm xương khớp, viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp vị thành niên, bệnh gút, bệnh lupus ban đỏ hệ thống (lupus) và xơ cứng bì.

Các triệu chứng phổ biến của viêm khớp bao gồm:

– Đau.

– Cứng khớp hoặc giảm cử động khớp.

– Sưng, tấy đỏ và nóng ở khớp.

Các triệu chứng ít cụ thể hơn bao gồm: Mệt mỏi, sụt cân hoặc cảm thấy không khỏe.

Bằng chứng khoa học nói gì về thực phẩm bổ sung?

Liên minh các hiệp hội thấp khớp Châu Âu, nhóm chuyên gia Châu Âu về bệnh viêm khớp, gần đây đã công bố một bài phê bình chi tiết về chế độ ăn uống và sử dụng chất bổ sung trong bệnh viêm khớp .

Nó tổng hợp các phát hiện từ 24 đánh giá có hệ thống về nghiên cứu hiện tại, cũng như thêm 150 nghiên cứu bổ sung, bao gồm hơn 80 thành phần và chất bổ sung trong chế độ ăn uống khác nhau.

Liên minh xác định, có rất ít nghiên cứu về từng sản phẩm riêng biệt và phần lớn các nghiên cứu có chất lượng thấp.

Điều này có nghĩa là, đối với hầu hết các chất bổ sung, họ không thể đưa ra khuyến nghị về việc có nên sử dụng chúng hay không.

Tuy nhiên, đối với bệnh viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp, mặc dù hầu hết các nghiên cứu đều có chất lượng thấp hoặc trung bình, nhưng một số thực phẩm bổ sung lại có tác dụng tích cực.

Vitamin D, chondroitin và glucosamine

Đối với bệnh viêm xương khớp, có bằng chứng ‘chất lượng vừa phải’, ủng hộ tác dụng tích cực nhỏ đối với cơn đau do viêm khớp của việc bổ sung vitamin D, chondroitin và glucosamine (2 hợp chất có trong sụn).

Ở đây, chất lượng vừa phải có nghĩa là mặc dù các nghiên cứu có một số hạn chế và kết quả của chúng ‘cần được diễn giải’ một cách thận trọng, nhưng chúng có thể được sử dụng để ‘hướng dẫn’ cho việc đưa ra các khuyến nghị.

Điều này gợi ý rằng, mọi người có thể chọn dùng thử những chất bổ sung phổ biến này trong một vài tháng và xem liệu chúng có mang lại lợi ích gì không, nhưng hãy ngừng dùng chúng, nếu các triệu chứng không cải thiện.

Xem thêm: Dầu Cá Chứa Omega-3 Có Giúp Cải Thiện Tim Mạch, Viêm Khớp Và Mất Trí Nhớ

Dầu cá

Đối với bệnh viêm khớp dạng thấp, có bằng chứng ‘chất lượng vừa phải’ cho thấy, dầu cá – chứa omega-3 có tác dụng tích cực nhỏ đối với cơn đau trong bệnh viêm khớp.

Một lần nữa, chúng ta có thể thử các chất bổ sung này trong vài tháng và xem liệu chúng có mang lại lợi ích thực sự, nhưng hãy ngừng dùng chúng, nếu không thấy tình trạng viêm khớp của mình được cải thiện.

Các chất bổ sung khác (thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe)

Đối với tất cả các loại viêm khớp khác, các thành phần hoặc chất bổ sung trong chế độ ăn uống cụ thể, bằng chứng về kết quả cải thiện tình trạng bệnh được đánh giá ở mức thấp đến rất thấp (xem bảng 1–5 trong liên kết này).

Điều này có nghĩa là, bất kỳ sự cải thiện nào về tình trạng viêm khớp, đều có thể là do ngẫu nhiên hoặc sai lệch.

Kết quả tích cực của thực phẩm bổ sung đối với viêm khớp có nhiều khả năng do sai lệch tiềm ẩn – khi một thử nghiệm được tài trợ bởi nhà sản xuất thực phẩm bổ sung (thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe).

Nó cho thấy điều gì về thực phẩm chức năng liên quan đến viêm khớp

Nghiên cứu hiện tại chỉ ra rằng, các loại thực phẩm, chất bổ sung hoặc thành phần chế độ ăn uống cụ thể, khó có thể ảnh hưởng đến tình trạng viêm khớp ở mức độ lớn.

Tuy nhiên, do nguy cơ mắc bệnh tim liên quan đến viêm khớp cao hơn, khuyến nghị đưa ra là, bạn nên có chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh để cải thiện sức khỏe và tinh thần tổng thể.

Vậy làm cách nào để cải thiện sức khỏe? Dưới đây là 4 điều quan trọng cần xem xét:

1. Ăn uống lành mạnh, đa dạng

Ăn thực phẩm – thay vì dùng thực phẩm bổ sung – có nghĩa là bạn nhận được các chất dinh dưỡng khác có trong thực phẩm, bao gồm các nguồn chất béo, protein, chất xơ lành mạnh và nhiều loại vitamin và khoáng chất cần thiết để duy trì cơ thể khỏe mạnh.

Đây là lý do tại sao, khuyến nghị dành cho những người bị viêm khớp là nên ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, vì rau, trái cây, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt có chứa nhiều chất dinh dưỡng thực vật cần thiết, để giúp làm giảm ‘căng thẳng oxy hóa’ do quá trình viêm – liên quan đến viêm khớp gây ra.

Một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm các thực phẩm giàu chất béo omega-3 như cá béo (cá hồi, cá ngừ, cá mòi), hạt chia, dầu hạt lanh, quả óc chó, dầu hạt cải và vitamin D (trứng, cá và sữa hoặc bơ thực vật được bổ sung vitamin D). Và đừng quên phơi nắng, điều này cho phép cơ thể sản xuất vitamin D.

2. Tránh uống rượu

Việc uống rượu nên được thảo luận với bác sĩ vì nó có thể tương tác với các phương pháp điều trị khác.

Một lượng nhỏ rượu, khó có thể có tác động tiêu cực đến bệnh viêm khớp, trừ khi bạn có các vấn đề sức khỏe khác như bệnh gan, hoặc dùng một số loại thuốc như methotrexate hoặc leflunomide.

Đối với bệnh viêm khớp dạng thấp, uống rượu vừa phải có thể làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh viêm khớp.

Rượu cũng có thể làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh gút.

3. Giữ cân nặng vừa phải

Một trọng lượng vừa phải, có thể giúp ích cho bệnh viêm khớp, bằng cách giảm tải cho các khớp bị ảnh hưởng như hông và đầu gối, đồng thời bằng cách tăng cường ăn các thực phẩm lành mạnh, giàu chất dinh dưỡng thực vật.

Hãy nhờ bác sĩ hỗ trợ để đạt được mục tiêu giảm cân có chủ đích, nếu đang thừa cân.

4. Hãy thận trọng với các chất bổ sung (thực phẩm chức năng)

Nếu bạn quyết định thử các liệu pháp bổ sung hoặc thực phẩm bổ sung cụ thể, hãy thảo luận về các tác dụng phụ hoặc tương tác tiềm ẩn với các loại thuốc thông thường đang sử dụng.

Hãy dùng thử sản phẩm trong vài tháng (hoặc dùng hết một hộp) để bạn có thể theo dõi mọi tác dụng phụ xảy ra, hạn chế sử dụng thuốc giảm đau. Nếu không nhận được bất kỳ lợi ích nào, thay vì mua thực phẩm bổ sung (thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe) hãy dành khoản ngân sách đó cho thực phẩm lành mạnh.

Tìm hiểu xem chế độ ăn uống của bạn lành mạnh như thế nào, bằng cách làm Bài kiểm tra ăn uống lành mạnh miễn phí (nhấn vào liên kết).

Tác giả: Clare Collins là giáo sư về dinh dưỡng và ăn kiêng, Đại học Newcastle và là nhà nghiên cứu trực thuộc Viện nghiên cứu y khoa Hunter (HMRI).