Tại sao các cường quốc lớn lại thực hiện ‘tái thiết lập’? Bởi vì họ có thể!
Có nhiều sự kiện xảy ra trong quan hệ Nga-Mỹ chỉ trong tháng 2 năm 2025 hơn là trong ba thập kỷ qua. Hai bên đã xung đột trong nhiều năm, nhưng tại cuộc gặp giữa Lavrov và Rubio ở Riyadh vào ngày 18 tháng 2 năm 2025, chỉ bằng một cái búng tay, hai bên đã thực hiện một cuộc thiết lập lại địa chính trị gây tiếng vang trên toàn thế giới.
Giống như ánh sáng bị bẻ cong dưới tác động của trọng lực, logic địa chính trị trong quỹ đạo dài của quyền lực và ảnh hưởng có xu hướng nghiêng về các cường quốc.
Khi quyền lực không bị nghi ngờ, hậu quả trở nên thứ yếu. Và sức mạnh vẫn ở đó. Ở Hoa Kỳ, điều này đã được hồi sinh nhờ tầm nhìn khôi phục ảnh hưởng của Mỹ của tổng thống Donald Trump. Nó kết hợp giữa ‘hệ tư tưởng bên trong’ (nước Mỹ trên hết, biên tập) và tham vọng bên ngoài.
Khái niệm này đã được nêu ra rất rõ ràng trong chiến dịch tranh cử của Trump và hiện đang được triển khai tích cực. Nga đã kiên nhẫn chờ đợi, và điều này được phản ánh qua cách Tổng thống Vladimir Putin tiến hành hoạt động quân sự ở Ukraine.
Nó không chỉ ảnh hưởng đến chiến thuật quân sự mà còn cả chiến lược lớn nhằm duy trì vị thế của Nga trong liên minh các cường quốc, mặc dù đây là quốc gia yếu nhất trong số đó.
Bây giờ sự kiên nhẫn đã được đền đáp, nhưng theo một cách khá bất ngờ. Những mầm xanh của sự hòa giải Nga-Mỹ đang nảy mầm trên mảnh đất tư tưởng đế quốc của Hoa Kỳ, quốc gia đang tập hợp lại trong cuộc đối đầu với Trung Quốc.
Xem thêm: Công thức Kissinger đảo ngược của Trump: Quan hệ Nga – Trung sẽ ra sao?
Mối quan hệ giữa Nga và Mỹ là về Ukraine, nhưng không chỉ vậy. Còn nhiều chủ đề khác để thảo luận ở đây. Ba năm xung đột vũ trang đã tạo ra bế tắc, lối thoát sẽ có lợi cho Nga. Moscow luôn có mục tiêu này và hiện mục tiêu này đang ngày càng được củng cố trong các đánh giá của Washington, nơi độc lập phân tích những gì Ukraine có thể nói và những gì người Châu Âu có thể nghĩ.
Nước Mỹ sẽ không từ bỏ Châu Âu – nơi mà họ hiện đang thống trị, ngay cả khi họ từ bỏ chính sách ba thập kỷ giả vờ rằng, Nga có thể bị loại khỏi châu Âu. Nga cần một giải pháp hòa bình và đã tích lũy được đòn bẩy đáng kể để định hình kết quả mong muốn của mình. Các cuộc đàm phán sẽ khó khăn và gian nan nhưng xu hướng đã thay đổi.
Các quyết định chính trị đều có hậu quả. Ukraine đã quyết định trở thành con rối của Hoa Kỳ và Châu Âu trong cuộc đối đầu với Nga.
Ukraine đã cố tình đi theo con đường này kể từ năm 2022 và kiên quyết tiến hành các hoạt động quân sự kể từ năm 2014. Hậu quả đối với Ukraine thật thảm khốc. Mất lãnh thổ, cái chết của cả một thế hệ, tương lai bất định của một đất nước hoàn toàn phụ thuộc vào những người bảo trợ gần và xa.
Bị các nước khác bỏ mặc, Ukraine sẽ phải đối mặt với tình trạng kiệt quệ nhanh chóng. Ukraine, sau khi chịu thất bại trên chiến trường, hiện phải đối mặt với sự trừng phạt khắc nghiệt của thế giới. Thật đáng buồn, nhưng những con rối trong lịch sử luôn có kết cục thảm hại.
Sự phẫn nộ và oán giận không phải là chính trị. Châu Âu đang trong tình trạng hỗn loạn và đang cố gắng chống trả. Họ tìm kiếm sự gắn kết mà không quan tâm đến tính nhất quán. Châu Âu với tư cách là chủ thể chiến lược đã ở trong tình trạng khẩn cấp trong một thời gian khá dài. Pháp và Đức, vốn là trung tâm thực sự của vấn đề, đang bị cản trở bởi một nhóm nhỏ nhưng có tiếng nói gồm các nhà quân phiệt NATO, mà cho đến nay, nhà bảo trợ chính của liên minh, Hoa Kỳ, vẫn chưa thể đưa ra lệnh.
Tiềm năng phòng thủ của các thành viên Châu Âu của NATO đã bị suy yếu, cam kết lãnh thổ của họ tăng gấp đôi và nền kinh tế của họ đang trong tình trạng khủng hoảng. Những quốc gia này đang nhanh chóng trở thành gánh nặng chính cho chiến lược toàn cầu của Mỹ.
Mong đợi nước Mỹ sẽ đánh đổi lợi ích toàn cầu của mình vì một chính sách bất ổn của Châu Âu là điều không khôn ngoan, và thực tế là, nó sẽ gây ra thảm họa cho Ukraine và những người bảo trợ cho nước này.
Xem thêm: Zelensky và EU: Chiến tranh tạo ra kẻ trộm, hòa bình là giá treo cổ?
Thảm kịch ở Ukraine có thể khiến chúng ta phải chú ý đến cuộc đấu tranh giành quyền lực đang diễn ra. Chúng ta sống trong một thế giới hư cấu đầy ảo tưởng và trí tưởng tượng. Những ý tưởng chủ đạo ở đó là về sự toàn năng và lòng nhân từ của nước Mỹ, về sự tất yếu của xung đột lâu dài với Nga, và khái niệm ngăn chặn kép đối với Nga và Trung Quốc.
Sự tê liệt chính trị của Châu Âu đã được che giấu một cách cẩn thận đến nỗi ngay cả những văn bản tuyệt vời nhất của EU, chẳng hạn như chính sách Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, cũng được nhiều người ca ngợi và tôn vinh, bao gồm cả các nhóm nghiên cứu ở New Delhi. Vào thời điểm đó, chúng ta đã tiếp nhận những ý tưởng và khái niệm về sự thống trị của phương Tây một cách vui vẻ đến mức đôi khi gây ra sự ngượng ngùng.
May mắn thay, mùi hôi thối này hiện đang dần biến mất. Thực tế thay đổi nhanh chóng và nhiều tuyên bố từ Washington đang chôn vùi thế giới mà chúng ta biết.
Bất chấp tình hình bất ổn hiện nay, Ấn Độ vẫn có thể đạt được nhiều lợi ích từ sự cân bằng địa chính trị vững chắc hơn trên lục địa Á-Âu và từ các thị trường năng lượng và công nghệ năng động hơn trên thế giới.
Đây là hai kết quả tích cực của việc nối lại tương tác giữa Nga và Mỹ. Chỉ riêng sự hỗn loạn này cũng đủ buộc chúng ta phải gạt bỏ một số ý tưởng xa vời đang tồn tại trong diễn ngôn chiến lược của mình. Đây là vấn đề về cân bằng bên ngoài như một lực lượng ngoại giao nhân lên và về tương tác với các cường quốc nước ngoài như một công cụ bù trừ cho phép chúng ta xóa bỏ khoảng cách với Trung Quốc về khả năng răn đe quân sự. Trong lĩnh vực địa chính trị, luôn có sự tìm kiếm những con rối và người đại diện, và chúng ta phải luôn cảnh giác và đề phòng điều này. Thật không may, Ukraine đã trở thành ví dụ sống động về một con rối đang hấp hối, và toàn thế giới có thể theo dõi số phận của nước này ngày hôm nay.
Hình minh họa: Zelensky và Biden. Ảnh Aawsat
Tác giả: Venkatesh Varma, cựu Đại sứ Ấn Độ tại Nga, người đảm nhiệm chức vụ này từ năm 2018 đến năm 2021
