Theo KBV Research, thị trường ngân hàng mở thông qua ‘API’ (giao diện lập trình ứng dụng) toàn cầu sẽ tăng lên 131,7 tỷ USD vào năm 2030 (24 tỷ USD vào năm 2022). Những người tham gia thị trường tài chính có thể kiếm được nhiều tiền hơn – nhờ áp dụng công nghệ ngân hàng mở (Open API – API mở).
Đây là một trong những lĩnh vực quan trọng nhất trong quá trình số hóa doanh nghiệp – không chỉ riêng ngành ngân hàng và tài chính. ‘API mở’ đang cách mạng hóa lĩnh vực ngân hàng?
Xem thêm: Liệu Fintech Có Hoạt Động Hiệu Quả Hơn Ngân Hàng Không?
Xu hướng kỹ thuật số
Số hóa các quy trình là sự phát triển tự nhiên trong kinh doanh và quản lý doanh nghiệp. Nhưng trước khi giới thiệu các công cụ chuyển đổi số, cần phát triển chiến lược theo mô hình mới. ‘Sẽ không thể duy trì cách tiếp cận cũ, trang trí nó bằng phần mềm mới’: Cần cập nhật mô hình kinh doanh và sau đó bạn mới có thể áp dụng công nghệ.
Các doanh nghiệp lớn đang tích cực chuyển đổi sang quy trình kỹ thuật số trong các hoạt động hậu cần (vận chuyển, giao hàng), bán hàng, sản xuất và tài chính.
Đây là lý do tại sao ‘ngân hàng mở’ (API mở) là một trong những yếu tố cốt lõi của chuyển đổi số. Nó giúp bạn quản lý tài chính hiệu quả hơn, cung cấp các hình thức và điều khoản thanh toán thuận lợi, tiết kiệm chi phí thanh toán và phân tích các giao dịch. Nó dựa trên công nghệ ‘API mở’ (Open API).
API mở là gì?
API (giao diện lập trình ứng dụng) là ‘giao thức mở’ – giao diện lập trình ứng dụng cho các nhà phát triển ‘bên thứ ba’. Sử dụng nó, bạn có thể đồng bộ hóa cơ sở dữ liệu mở (chẳng hạn ngân hàng) với các ứng dụng công nghệ.
Kết quả, khái niệm ‘ngân hàng mở’ là một giải pháp an toàn và có lợi cho tất cả các bên. Các ngân hàng và đối tác trao đổi thông tin, mở rộng phạm vi dịch vụ và kích thích bán hàng. Và người tiêu dùng cuối cùng nhận được dịch vụ thuận tiện nhờ sự tích hợp lẫn nhau của các công cụ tài chính, bảo hiểm và nhiều công cụ khác.
Trong ngân hàng, API mở giúp:
– Tự động hóa các quy trình.
– Tích hợp sản phẩm mới vào hệ thống quản lý.
– Xử lý các vấn đề tài khoản với các đối tác.
– Quản lý danh mục đầu tư.
– Kích thích nhu cầu thông qua việc tiếp cận các sản phẩm tài chính (cho vay, trả góp, cho thuê).
– Cá nhân hóa việc bán hàng.
– Đánh giá xếp hạng tín nhiệm.
– Hợp nhất các tài khoản ở các ngân hàng khác nhau.
Thị trường API – ‘ngân hàng mở’ toàn cầu đang tăng trưởng ở mức 24,2% mỗi năm. Sự tăng tốc của chuyển đổi kỹ thuật số bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, vì tác động gián tiếp của nó là sự phát triển của các dịch vụ ngân hàng trực tuyến.
Ngoài ra, sự phát triển của công nghệ AI (trí tuệ nhân tạo) và các công ty công nghệ tài chính (Fintech) cũng giúp thị trường ngân hàng mở (Open API) phát triển.
Phân khúc BaaS (ngân hàng dưới dạng dịch vụ) phát triển nhanh nhất trong ngành ngân hàng (637 tỷ USD vào năm 2022, tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm dự kiến là 32,9%). Và giải pháp ‘API mở’ chính là “nhiên liệu” của nó.
Xem thêm: Ví Điện Tử Thay Đổi Cách Chúng Ta Thanh Toán Như Thế Nào?
Sự phát triển API mở tại Nga
Ngân hàng Nga đã giới thiệu khái niệm ‘API mở’ trên thị trường tài chính vào năm 2022. Hiện tại, việc sử dụng các tiêu chuẩn ‘API mở’ đang ở trạng thái “khuyến nghị”.
Bất chấp giai đoạn “khuyến nghị”, các ngân hàng lớn nhất đã cung cấp API mở của họ và nhiều doanh nghiệp đang sử dụng ‘API mở’ từ ngân hàng.
Đồng thời, việc xây dựng khung pháp lý đang được tiến hành. Đây là những gì đã được thực hiện vào năm 2023 liên quan đến việc phát triển ‘API mở’ trong lĩnh vực ngân hàng:
– Mô hình ‘API mở’ đã được cải tiến.
– Lộ trình thực hiện dự án đã được xây dựng.
– Các tiêu chuẩn được khuyến nghị và bắt buộc cho các ‘API mở’ đã được phát triển.
– Công việc đang được tiến hành dựa trên khái niệm: “Nền tảng thỏa thuận thương mại”.
Trong mô hình kinh doanh B2B của Nga, ‘API mở’ có thể tạo thành nền tảng cho các giải pháp ngân hàng đổi mới. Ví dụ, các nhà môi giới có thể chuyển nhượng tài sản giữa các công ty và các tổ chức sẽ có quyền truy cập vào tài khoản khách hàng cho mục đích tuân thủ.
Theo tính toán của Hiệp hội Fintech, 33% số người được hỏi trong số các công ty trên thị trường tài chính được khảo sát đã sử dụng API mở và/hoặc API của đối tác, 50% khác có kế hoạch sử dụng chúng sau khi thử nghiệm.
Anna Loevskaya, giám đốc bộ phận ngân hàng doanh nghiệp kỹ thuật số của Sberbank: Bạn có thể đánh giá hiệu quả kinh tế của việc sử dụng ngân hàng mở (API mở) cho doanh nghiệp như thế nào?
Trước hết, bạn cần quyết định mục đích tích hợp trực tiếp với ngân hàng. Trong trường hợp này, API là một công cụ và phải giải quyết các vấn đề cụ thể, trong đó cần xác định các thước đo cho sự thành công của một dự án cụ thể. Hiệu ứng có thể khác nhau giữa các công ty và tùy thuộc vào ngành, phạm vi ứng dụng và mức độ thích ứng như một phần của chuyển đổi số.
Việc sử dụng các công nghệ ‘API mở’ tạo ra nhiều cơ hội để tự động hóa các hoạt động thủ công thông thường, đơn giản hóa và giúp khách hàng quản lý hiệu quả hơn, đồng thời cho phép triển khai các sản phẩm và dịch vụ mới nhanh hơn. Do đó, trước hết, hiệu quả của việc tích hợp với API của ngân hàng được thể hiện ở việc giảm đáng kể chi phí cho các chức năng tài chính và ngân quỹ, tăng chất lượng sản phẩm thông qua cá nhân hóa.
Xem thêm: Câu Chuyện Khởi Nghiệp (Fintech): NiYO Nâng Cao Trải Nghiệm Dịch Vụ Của Ngân Hàng
Những điều cần cân nhắc khi triển khai ‘API mở’
Sự an toàn
Andrey Merzlykov, giám đốc kỹ thuật của công ty công nghệ Fogstream, tin rằng nó bao gồm các thành phần kỹ thuật và văn hóa kinh doanh.
“An ninh của các doanh nghiệp lớn là quan trọng. Nền tảng công nghệ thông tin thường được tổ chức dưới hình thức các công ty hoặc phòng ban trực thuộc. Theo quy định, chính họ đảm nhiệm việc bảo mật các quy trình kinh doanh, giao dịch và quyền truy cập, đồng thời quy định các vai trò và giao thức”, chuyên gia lưu ý.
“Nhưng khía cạnh thứ hai của bảo mật không phụ thuộc vào bộ phận công nghệ thông tin, nó phụ thuộc một phần của văn hóa doanh nghiệp. Đó là dữ liệu bạn chia sẻ. Thật không may, đôi khi các đối tác hoặc bên thứ ba có thể sử dụng thông tin nhận được không vì lợi ích của công ty. Văn hóa sử dụng ‘API mở’ cần xây dựng và hoàn thiện”.
Theo Andrey, chính ý tưởng về sự cởi mở đã hấp dẫn về mặt tâm lý. Và ban quản lý có thể đưa ra quyết định vội vàng giới thiệu dịch vụ mà không nghiên cứu tất cả các khía cạnh của vấn đề.
Trong bất kỳ API nào cũng có nhiều cổng để các bên trao đổi thông tin. Bạn không thể chấp nhận tất cả – cần phải kiểm soát. Mỗi điểm truy cập cần phải được kiểm tra và xử lý để đảm bảo bạn đang chia sẻ/sử dụng đúng dữ liệu.
“Tôi thường thấy những tình huống mà ban lãnh đạo cấp cao quyết định thực hiện ‘mọi thứ cùng một lúc’ và trong quá trình sử dụng có xảy ra rò rỉ dữ liệu không nên chia sẻ. Đây không phải là câu hỏi về công nghệ, mà về cách bạn sử dụng nó”, Andrey Merzlykov cho biết.
Trường hợp 1: Cách tăng số lượng đăng ký
Một công ty lớn, một khách hàng của Sberbank, phải đối mặt với nhu cầu tăng số lượng khách hàng ‘trả phí đăng ký’ thường xuyên – không có giải pháp B2B nào cho việc này.
Một dịch vụ đã được tạo ra để trực tiếp ‘ghi nợ’ khi cung cấp dịch vụ. Bây giờ các đối tác gửi yêu cầu thanh toán cho khách hàng thông qua ‘API của Sberbank’ – số tiền sẽ được ghi nợ tự động.
Điều này cho phép công ty tăng gấp 3 số lượng đăng ký.
Xem thêm: Khởi nghiệp Fintech: FlexiLoans Cho Vay Kỹ Thuật Số Dành Cho Doanh Nghiệp Nhỏ
Kết quả kinh doanh
“Trước khi triển khai API, bạn cần hiểu công việc này sẽ hoạt động như thế nào và nó sẽ mang lại lợi ích gì cho doanh nghiệp. Bạn không nên bắt đầu quá nhiều từ khả năng của các ‘API mở’ – có rất nhiều trong số chúng, chúng khác nhau, nó nên đến từ mô hình kinh doanh, quy trình và nhiệm vụ của bạn”, Vladimir Rozhdestvensky, người đứng đầu bộ phận kinh tế vĩ mô First Bit lưu ý.
Như chuyên gia lưu ý, ở các công ty lớn, nhiệm vụ kinh doanh thường được thay thế bằng các tiêu chuẩn của công ty hoặc ý kiến cá nhân của người quản lý. Điều này dẫn đến ‘hành động vì mục đích hành động’ chứ không mang lại lợi ích thương mại.
Đồng thời, dựa trên kinh nghiệm của các quốc gia khác, ông kết luận rằng để xuất hiện các mô hình kinh doanh và dịch vụ mới dựa trên API mở, điều quan trọng là phải tăng khối lượng dữ liệu mở và tối ưu hóa các điều kiện làm việc với ‘API mở’. Việc đào sâu và phát triển cơ chế sẽ mở rộng không gian, mang lại những cơ hội mới cho việc sử dụng nó.
Trường hợp 2. Làm thế nào để tối ưu hóa công việc của bộ phận kế toán
Nhà bán lẻ trực tuyến lớn nhất của Nga có 15 nhân viên kế toán xử lý các khoản thanh toán. Mỗi người tạo một lệnh thanh toán, xuất nó thành một tệp và nhập nó vào SberBusiness – ‘đã ký, gửi đi thực hiện, kiểm soát trạng thái’.
Giờ đây, nhờ tích hợp trực tiếp API của Sberbank, thông tin thanh toán trong hệ thống kế toán của công ty được đồng bộ hóa ngay lập tức với thông tin ngân hàng. Kế toán không còn cần phải làm việc này một cách thủ công nữa.
API của Sberbank giúp tránh sai sót khi truyền dữ liệu, đảm bảo tính chính xác của thông tin trong báo cáo và giúp nhân viên kế toán có thời gian thực hiện các công việc quan trọng hơn.
Trong vòng một tháng, công ty đã tối ưu hóa đội ngũ nhân viên kế toán của mình, giúp tiết kiệm hơn 500.000 rúp mỗi tháng.
Khả năng thích ứng
Vladimir Rozhdestvensky tin rằng: “Chúng ta cần thực tế các mô hình kinh doanh mới xuất hiện cùng với sự phát triển của ‘API mở’. Tuy nhiên, cần có khung pháp lý quy định cụ thể liên quan đến API mở”.
Và nó chắc chắn sẽ xuất hiện, bởi dữ liệu về tài khoản và giao dịch của khách hàng là những thông tin nhạy cảm.
Và nói chung, luật về dữ liệu cá nhân đã có những điều chỉnh về cách lưu trữ thông tin, cách các công ty tương tác với khách hàng, … Có khả năng việc phát triển hơn nữa của ‘API mở’ sẽ không chỉ mang lại những cơ hội mới mà còn đặt ra những yêu cầu mới.
Anna Loevskaya, giám đốc bộ phận ngân hàng doanh nghiệp kỹ thuật số của Sberbank, về triển vọng sử dụng ‘API mở’ trong lĩnh vực ngân hàng ở Nga:
Sự phát triển của ‘API ngân hàng mở’ đang phát triển. Các ngân hàng và tổ chức tài chính sẽ ngày càng cởi mở hơn, mở rộng phạm vi các giao dịch có sẵn trong API và cung cấp quyền truy cập vào dữ liệu lớn hơn nữa (thông qua API). Điều này sẽ dẫn đến việc tăng cường tiêu chuẩn hóa các giao diện tương tác.
Hiện tại, ngân hàng trung ương Nga, cùng với các bên tham gia thị trường khác, đang hình thành một khung pháp lý tạo cơ sở cho các yêu cầu pháp lý đối với hoạt động ngân hàng mở.
Một kiến trúc cởi mở hơn và trao đổi dữ liệu nhạy cảm sẽ yêu cầu các giải pháp an ninh mạng và bảo mật thông tin nâng cao. ‘API mở’ và sự phát triển của công nghệ AI (trí tuệ nhân tạo) và blockchain sẽ dẫn đến sự phát triển các sản phẩm dịch vụ liên quan đến công nghệ tài chính (Fintech) – cung cấp một điểm truy cập duy nhất vào tất cả các ngân hàng.
Các dịch vụ tài chính sẽ trở nên dễ tiếp cận và kết nối dễ dàng hơn, đồng thời thị trường sẽ trở nên cạnh tranh hơn về các giải pháp kỹ thuật số. Các công ty tận dụng ‘API mở’ và nắm bắt chuyển đổi kỹ thuật số ngay bây giờ chắc chắn sẽ có lợi thế trong tương lai.
Minh họa: API mở (Ngân hàng mở). Ảnh: Smart OSC
Nguồn: Biên tập – sber.pro – Nga