Một năm rưỡi qua có lẽ là năm thành công nhất trong sự nghiệp kinh doanh của Alexei Sagal: Tập đoàn Arnest của ông, đã trỗi dậy mạnh mẽ, nhờ làn sóng – rời khỏi kinh doanh tại Nga của nhiều công ty phương tây và đồng minh phương tây (như Nhật Bản, Hàn Quốc), khi Putin thực hiện chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.
Theo Bloomberg, tài sản ‘mua lại’ gần đây (từ làn sóng tháo chạy) của Arnest trị giá khoảng 1 tỷ USD. Mặc dù hàng loạt thương vụ, chưa ‘biến’ Sagal 56 tuổi trở thành tỷ phú, nhưng nó đã giúp hoạt động kinh doanh của ông ngày càng có vị thế tại Nga.
Arnest đã lọt vào ‘vòng chung kết’ trong cuộc đấu thầu mua lại nhà máy sản xuất bia của Carlsberg ở Nga với mức giá gần 800 triệu USD, nhưng sau đó chính phủ đã can thiệp: Đặt công ty dưới sự kiểm soát của chính phủ và đưa một đồng minh của Putin lên lãnh đạo công ty.
Một tháng sau, tập đoàn Arnest mua lại các hoạt động của Heineken tại Nga, bao gồm 7 nhà máy bia, trả mức giá tượng trưng là 1 Euro và hứa sẽ trả khoản nợ 100 triệu Euro.
Trước đó, Arnest đã mua tài sản của công ty mỹ phẩm Oriflame và một bộ phận của tập đoàn bao bì Ball Corp ở Nga với giá 530 triệu USD.
Sagal trả lời câu hỏi của Bloomberg qua email: “Cả Arnest và bất kỳ công ty mua lại nào, đều không được giao dịch công khai, vì vậy nếu không có các thủ tục đặc biệt, thì sẽ khó đưa ra mức giá thị trường hợp lý cho những tài sản này”.
Sự thăng tiến nhanh chóng của ông là một ví dụ về việc, cuộc xung đột đã thay đổi nước Nga và bối cảnh kinh doanh Nga như thế nào, dọn đường cho những người mới, với sự giàu có và quyền lực mà trước đây họ không có.
Sagal và các doanh nhân khác cũng cố vị thế, khi nhiều tỷ phú Nga bị gạt ra ngoài lề trước các lệnh trừng phạt quốc tế.
Những hạn chế đã biến những nhà lãnh đạo doanh nghiệp truyền thống ‘thống trị’ thị trường, thành những nhân vật đáng ghét, khiến các đối tác phải khiếp sợ. Đại diện của thế hệ người mua mới, có hàng chục năm kinh nghiệm đằng sau họ – và trong một số trường hợp, tại chính doanh nghiệp mà họ đã mua.
Chris Weafer, giám đốc điều hành của Macro-Advisory Ltd cho biết: “Cuộc ‘di cư’ của các công ty nước ngoài khỏi Nga đã cho phép Điện Kremlin bổ sung cho tầng lớp tài phiệt những năm 1990 một tầng lớp mới vào năm 2023. Có một thế hệ lãnh đạo doanh nghiệp mới mang ơn ông ấy”.
Bộ phận truyền thông của Carlsberg từ chối bình luận. Bộ phận truyền thông của Heineken đã đề cập đến tuyên bố hồi tháng 8/2023 về việc bán tài sản ở Nga.
Đừng bỏ lỡ: Lệnh Trừng Phạt Đối Với Dầu Mỏ Của Nga Liệu Có Thành Công?
Người bản địa ở thị trấn nhỏ
Sagal, gốc ở Nevinnomyssk, dân số 115.000 người ở miền nam nước Nga, là một người ít nổi tiếng, trước các thương vụ Ball và Heineken.
Mọi hoạt động kinh doanh của ông đều gắn liền với Nhà máy hóa chất gia dụng Nevinnomyssk, được xây dựng vào năm 1971 và đổi tên thành Arnest sau khi Liên Xô sụp đổ. Năm 1996, ông bắt đầu phân phối sản phẩm của nhà máy, thông qua công ty của mình.
Mọi việc diễn ra tốt đẹp, đến mức giám đốc nhà máy khi đó đã đề nghị cho ông một ghế trong ban giám đốc, và vào đầu những năm 2000, Sagal và các đối tác của ông đã nắm giữ tỷ lệ cổ phần đủ để kiểm soát công ty, sau đó họ mua một nhà máy khác, ông nói trong một cuộc phỏng vấn báo chí tại Nga.
Dưới sự lãnh đạo của Sagal, Arnest đã tăng sản lượng lên 15 lần và trở thành nhà sản xuất các sản phẩm ‘bình xịt’ lớn nhất của Nga – công ty chiếm hơn 50% thị phần, theo báo cáo của Hiệp hội nước hoa và mỹ phẩm Nga. Ngoài các nhãn hiệu riêng như keo xịt tóc Prelest, công ty còn sản xuất các sản phẩm từ các hãng khổng lồ quốc tế như Unilever PLC, Beiersdorf và L’Oreal.
Vợ cũ của Sagal, Elena là tổng giám đốc của công ty Arnest vào những năm 2000, sau đó ngồi ở thượng viện Quốc hội trong vài năm với tư cách là Phó đảng cầm quyền và tiếp tục là đối tác kinh doanh của chồng cô.
Tháng 11 năm 2022, 2 tháng sau khi Arnest mua tài sản của Ball, Putin đã trao tặng Sagal ‘Huân chương vì tổ quốc hạng 2’, một giải thưởng cấp nhà nước ghi nhận những đóng góp xuất sắc cho sự phát triển của đất nước, nền kinh tế và xã hội Nga.
Tạp chí Forbes đưa tin vào năm 2014, ngoài việc tham gia vào nhiều dự án kinh doanh khác nhau, Sagal còn từng sở hữu một trang trại ngựa giống ở vùng Stavropol, nơi nuôi một con ngựa do một thủ lĩnh Abu Dhabi tặng cho Putin.
Cầu thị trường
Năm 2022, Điện Kremlin cấm các nhà đầu tư nước ngoài bán tài sản của Nga, mà không có sự chấp thuận của ủy ban đặc biệt của chính phủ.
Ngoài ra, Điện Kremlin còn yêu cầu giảm giá ít nhất 50% giá trị thị trường – bằng cách này, Nga đang cố gắng ngăn chặn làm sóng rời khỏi Nga của các công ty nước ngoài. Tất cả những bước này đều có lợi cho những người mua như Sagal.
Năm 2023, các quy định mới đã xuất hiện: Các công ty muốn rời khỏi Nga phải đóng góp vào ngân sách liên bang số tiền ít nhất là 10% giá trị thị trường của tài sản. Ngoài ra, việc kiểm soát vốn đã được khôi phục. Chính phủ dự kiến sẽ nhận được khoản hoa hồng 114,5 tỷ rúp (1,2 tỷ USD) vào năm 2023 từ việc bán tài sản nước ngoài.
Sagal có ý định sở hữu các thương vụ mua lại mới trong thời gian dài.
Ông kết luận: “Đối với chúng tôi, đây không phải là đầu cơ mà là đầu tư chiến lược”.Bài viết được viết vớ