Một trong những phẩm chất đáng ngưỡng mộ nhất và bị đánh giá thấp nhất của lãnh đạo là ‘khả năng suy ngẫm’. Khổng Tử gọi đó là cách học cao quý nhất.
Nhưng khi chúng ta nói với ai một điều, để họ, trở thành một nhà lãnh đạo thành công, chúng ta thường mô tả các thuộc tính như: Khả năng đổi mới, đưa ra các quyết định chiến lược hoặc quản lý sự không chắc chắn. Chúng ta hiếm khi đề cập đến “sự phản ánh và suy ngẫm” trong số những đặc điểm cốt lõi của một ‘nhà lãnh đạo vĩ đại’.
Tuy nhiên, khả năng phản ánh các quyết định (suy ngẫm các quyết định), hành vi và học tập của họ chắc chắn đã giúp hướng họ đến thành công. Ví dụ, bà trùm truyền thông Arianna Huffington khuyến nghị “suy ngẫm như một cách để kết nối với trí tuệ và sự sáng tạo của chính mình”.
Nhà đầu tư tỷ phú Ray Dalio ghi nhận những trải nghiệm đau đớn, khi xây dựng Bridgewater, quỹ phòng vệ tài chính lớn nhất thế giới.
Suy ngẫm khác với tư duy phản biện, vốn tập trung nhiều hơn vào việc giải quyết vấn đề và mục tiêu cuối cùng. Tư duy phản biện giúp chúng ta hiểu ‘những niềm tin và giả định cơ bản của mình’, cũng như cách chúng ảnh hưởng đến các quyết định của chúng ta, hướng dẫn chúng ta giải quyết vấn đề và thúc đẩy hành vi.
Trong công việc tư vấn, tôi giúp các tổ chức lựa chọn những tài năng hàng đầu và những ‘ngôi sao’ đang lên, những người có thể đạt được mức hiệu suất vượt trội.
Các công ty nói với tôi rằng, họ muốn những nhà lãnh đạo có thể đưa ra quyết định “đúng đắn” một cách nhanh chóng và dứt khoát, thường là đồng thời “cân bằng các lợi ích mang tính cạnh tranh”.
Với bản chất, nhịp độ nhanh của thế giới chúng ta đang sống, có vẻ như ‘phản trực giác’ đối với họ và những người khác, khi coi khả năng phản ánh (suy ngẫm) là một trong những đặc điểm quan trọng nhất, sẽ quyết định thành công của một nhà lãnh đạo. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy chính xác điều đó.
Sức mạnh của sự phản chiếu (tự suy ngẫm).
Các bác sĩ hiểu điều này bằng trực giác, bởi vì họ phải đưa ra những quyết định sinh tử nhanh như chớp, đòi hỏi những cách giúp họ vượt qua những tình huống không chắc chắn.
Một bài báo năm 2015 về vai trò của phản xạ trong giáo dục “đạo đức sinh học”, mô tả khả năng suy ngẫm là “quan trọng” đối với các bác sĩ tương lai và giúp họ phát triển “sự nhạy bén và nhạy bén về đạo đức và nghề nghiệp”, theo các nhà nghiên cứu tại Trường y khoa Chicago Stritch thuộc Đại học Loyola, trong đó tích hợp chủ đề “tự suy ngẫm” vào chương trình giảng dạy chính thức của họ.
Do đó, các sinh viên y khoa của trường tham gia vào các buổi họp nhóm nhỏ và các bài tập theo chủ đề phản ánh yêu cầu họ, kiểm tra trải nghiệm của mình trong lớp với những câu hỏi như “Điều gì đã truyền cảm hứng cho bạn”? và “Bạn có cảm thấy mình đang trở thành bác sĩ mà bạn muốn trở thành không”?
Phần lớn các sinh viên đã tham gia vào các chương trình này cho biết, họ thấy nó hữu ích cho sự phát triển cá nhân và nghề nghiệp của họ.
Tương tự, một nghiên cứu kéo dài 1 năm của các nhà nghiên cứu tại Trường y khoa Đại học Tufts và Đại học Boston đã xem xét vai trò của sự tự suy ngẫm (thường liên quan đến trực giác) đối với các tương tác giữa bác sĩ và bệnh nhân.
Họ phát hiện ra rằng, các bác sĩ “nhìn lại” hay “suy ngẫm” giọng điệu mà họ sử dụng với bệnh nhân – và cách nó ảnh hưởng đến sự sẵn sàng tiết lộ thông tin của bệnh nhân – đã dẫn đến khả năng giao tiếp được cải thiện, và nhấn mạnh hơn vào trải nghiệm thực tế của bệnh nhân, hơn là nhận thức của chính họ.
Theo các nhà nghiên cứu tại Trường kinh doanh Harvard, bên cạnh tiềm năng nâng cao nhận thức và sự chú ý trong giao tiếp, “sự suy ngẫm” cũng giúp tăng cường sự tự tin về khả năng hoàn thành nhiệm vụ của một người, và cũng cải thiện sự hiểu biết về nhiệm vụ đó.
Có lẽ đáng ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng, dành thời gian để suy ngẫm sau khi hoàn thành một công việc sẽ nâng cao hiệu suất, hơn là có thêm kinh nghiệm khi làm công việc đó.
15 phút mỗi ngày
Mặc dù ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy lợi ích của việc suy ngẫm, nhưng tại sao không có nhiều nhà lãnh đạo tham gia vào hoạt động này?
Có thể có nhiều lý do, câu trả lời rõ ràng là thiếu ham muốn và thời gian. Theo các nhà khoa học hành vi, hầu hết mọi người thích tham gia vào các hoạt động bên ngoài hơn là ở một mình với những suy nghĩ của họ.
Một nghiên cứu trên 1.114 giám đốc điều hành ở Brazil, Pháp, Đức, Ấn Độ, vương quốc Anh và Hoa Kỳ đã kiểm tra cách các nhà quản lý sử dụng ngày làm việc của mình.
Họ phát hiện ra rằng trung bình các CEO dành khoảng 70% thời gian của họ để tương tác với những người khác, trực tiếp hoặc trực tuyến. Phần còn lại chủ yếu được dành cho các hoạt động hỗ trợ các tương tác này, chẳng hạn như đi ‘thăm viếng’ và chuẩn bị cho các cuộc họp.
Điều này không để lại nhiều thời gian để suy ngẫm tập trung. Tuy nhiên, một số nhà lãnh đạo nhận ra lợi ích của việc dành thời gian để làm điều đó.
Ví dụ, Harry Kraemer, cựu giám đốc điều hành của Baxter International, lên kế hoạch cho một nghi thức suy ngẫm hàng đêm, trong đó ông đặt ra những câu hỏi tự kiểm điểm, chẳng hạn như, “Nếu tôi sống lại ngày hôm nay, tôi sẽ làm gì khác đi”?
Kraemer không ủng hộ một cách tiếp cận cụ thể nào đối với việc tự nhìn lại bản thân, vì ông tin rằng đó là vấn đề cá nhân. Nhưng ông đặc biệt khuyên các nhà lãnh đạo nên dành thời gian cho nó, thậm chí chỉ 15 phút mỗi ngày. Thật thú vị, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng 15 phút tự suy ngẫm vào cuối ngày thực tế có thể nâng cao hiệu suất.
Người sáng lập Spanx, tỷ phú Sara Blakely sử dụng nhật ký như một phương tiện để suy ngẫm. Trong một cuộc phỏng vấn, Blakely cho biết cô đã ghi vào khoảng 20 cuốn sổ ghi tất cả “những điều khủng khiếp” đã xảy ra với mình.
Cô nói: “Mọi điều khủng khiếp xảy đến với bạn luôn ẩn chứa một món quà tiềm ẩn và đang dẫn bạn đến một điều gì đó vĩ đại hơn”.
Ý tưởng cho rằng việc học tập tốt nhất diễn ra trong những khoảnh khắc tĩnh lặng suy ngẫm là quan điểm được hỗ trợ bởi nghiên cứu từ Đại học Texas ở Austin.
Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra xem sự ‘tự phản ánh hay suy ngẫm’ có tăng cường việc học trong tương lai hay không? Những người tham gia được giao nhiệm vụ ghi nhớ và dành thời gian giữa họ để suy nghĩ về bất cứ điều gì.
Những người tham gia, những người đã sử dụng khoảng thời gian nghỉ ngơi đó để suy ngẫm về những gì họ đã học được, có thể kết nối thông tin mới – với những ý tưởng liên quan mà họ đã biết tốt hơn.
Làm thế nào để biến nó thành của riêng bạn
Vậy làm thế nào để chúng ta có thể tận dụng sức mạnh của sự ‘tự suy ngẫm’?
Theo nhà tâm lý học tổ chức, Tasha Eurich, chìa khóa là hỏi “cái gì” thay vì hỏi “tại sao”. Ví dụ, thay vì hỏi, “Tại sao điều này lại xảy ra”? hỏi, “Tôi có thể làm gì khác đi để ngăn điều đó xảy ra lần nữa”?
Việc hỏi những câu hỏi “cái gì” giúp chúng ta thoát khỏi vòng lặp suy ngẫm, duy trì tính khách quan và tập trung vào tương lai. Khi các cá nhân có “quan điểm nhìn tương lai”, nhìn mọi thứ như một người quan sát, họ báo cáo mức độ tự tin cao hơn và có thể phản ứng tốt hơn với các nguồn gây căng thẳng.
Không có cách tiếp cận phổ quát duy nhất cho sự tự suy ngẫm. Tìm hiểu một phương pháp thực hành phù hợp nhất với bạn, và áp dụng nó hàng ngày, bắt đầu với những thử thách nhỏ hoặc thậm chí là những tình huống tương đối bình thường.
Không cần phải mong đợi để có được nó “ngay và bây giờ”. Mục đích cuối cùng là, đặt bạn đồng thời là người tham gia tích cực và người quan sát cuộc sống và trải nghiệm của bạn.
