Israel bị kẻ thù bao vây tứ phía như thế nào?

Houthi và các nhóm vũ trang ở Iraq vẫn tiếp tục nhắm mục tiêu vào Israel để thể hiện sự răn đe. Houthi có thể gây thiệt hại cho Israel?

Lãnh đạo tối cao Khamenei và Lực lượng vệ binh cách mạng Iran. Ảnh Noon Post

Khi nỗi lo sợ về một cuộc chiến tranh toàn diện giữa Israel và Iran gia tăng, rõ ràng là Hoa Kỳ đang ủng hộ đồng minh lâu năm của mình, Israel. Nhưng các đồng minh khu vực của Iran có thể tác động đến mức nào trong một cuộc chiến giữa hai bên?

Trong năm qua, lực lượng Houthi của Yemen đã thường xuyên tấn công các tàu có liên hệ với Israel ở Biển Đỏ, Vịnh Aden và Eo biển Bab al-Mandeb để thể hiện sự đoàn kết với người Palestine và phản đối cuộc chiến của Israel ở Gaza.

Kể từ khi Israel ám sát thủ lĩnh của Hezbollah, Hassan Nasrallah trong một cuộc không kích lớn vào vùng ngoại ô của Beirut vào ngày 27 tháng 9 năm 2024, rất nhiều mối đe dọa đã được đưa ra trên khắp khu vực Trung Đông.

Sau vụ ám sát Nasrallah hôm thứ 6 (ngày 27 tháng 9 năm 2024) – được Hezbollah xác nhận vào ngày hôm sau – người phát ngôn của Houthi là Yahya Saree đã cảnh báo trong một bài phát biểu trên truyền hình, Houthi sẽ tiếp tục các cuộc tấn công cho đến khi Israel ngừng tấn công Lebanon và Dải Gaza.

Yahya Saree cho biết Houthi đã nhắm mục tiêu vào các địa điểm quân sự của Israel ở Tel Aviv và thành phố cảng Eilat bên Biển Đỏ bằng máy bay không người lái.

Kể từ đó, các nhóm vũ trang Shia ở Iraq và Houthis ở Yemen vẫn tiếp tục nhắm mục tiêu vào Israel bằng tên lửa và máy bay không người lái.

Nhưng lực lượng Israel đã nhiều lần tuyên bố rằng, hệ thống phòng thủ của họ – được hỗ trợ bởi Hoa Kỳ, Jordan và các quốc gia khác – chủ yếu đã chặn được các cuộc tấn công do Iran và các đồng minh của nước này phát động. Họ khẳng định rằng các cuộc tấn công, bao gồm cả tên lửa Iran nhắm vào Israel hôm thứ ba (ngày 1 tháng 10 năm 2024), cho đến nay chỉ gây ra thiệt hại tối thiểu cho Israel.

Sina Toossi, thành viên cấp cao tại Trung tâm nghiên cứu chính sách quốc tế có trụ sở tại Washington, DC, cho biết, ông tin rằng Israel đã hạ thấp thiệt hại do các cuộc tấn công của Iran gây ra, nhưng đây vẫn là ‘một dấu hiệu tích cực’ vì nó làm giảm bớt áp lực chính trị đối với Israel và Hoa Kỳ trong việc trả đũa và tạo ra một kịch bản, mà họ không cần phải tấn công đáp trả quy mô lớn.

“Nó củng cố nhu cầu ngừng bắn. Nếu chính quyền Biden có thể dừng lại tất cả những điều này từ nhiều tháng trước, mọi chuyện sẽ không dẫn đến tình hình như hiện tại, điều đó thật đáng sợ”.

“Tôi nghĩ không bên nào muốn cuộc chiến này, nhưng nếu điều đó xảy ra, Iran và các đồng minh (nhóm ‘Trục kháng chiến’ do Iran lãnh đạo) đang đe dọa sẽ ngăn chặn điều đó xảy ra”.

Dầu mỏ – một ‘đòn bẩy quan trọng’

Toossi cho biết “đòn bẩy quan trọng” đối với Iran và các đồng minh là các cơ sở dầu mỏ trong khu vực.

Theo Toossi, “Các nhóm vũ trang Iraq đã đe dọa rằng, nếu Israel tiến hành một cuộc tấn công lớn ngay lúc này – Israel cũng đã đe dọa sẽ tấn công Iraq – thì họ cũng sẽ đáp trả, bao gồm cả các cơ sở dầu mỏ trong khu vực”.

“Nếu hoạt động xuất khẩu năng lượng của Vịnh Ba Tư bị gián đoạn đáng kể, điều này sẽ ảnh hưởng đến thị trường dầu mỏ toàn cầu, nền kinh tế toàn cầu và Châu Âu”.

Các cơ sở dầu mỏ từ lâu đã là mục tiêu của các bên xung đột và các cuộc tấn công vào chúng có thể gây ra sự gián đoạn lớn. Vào tháng 9 năm 2019, Houthi đã tuyên bố các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào 2 cơ sở dầu mỏ lớn thuộc sở hữu của Saudi Aramco, gã khổng lồ dầu mỏ của Saudi Arabia, một cuộc tấn công mà Hoa Kỳ đổ lỗi cho Iran.

Cuộc tấn công đã làm suy giảm sản lượng dầu thô, tương đương khoảng một nửa sản lượng của Saudi Arabia hoặc 5% nguồn cung dầu toàn cầu.

Toossi cho biết: “Chúng tôi đã chứng kiến Houthi trước khi họ ngừng bắn với Saudi Arabia – họ đã tấn công khá sâu vào Saudi Arabia”.

Các nhóm vũ trang Iraq đã cảnh báo vào thứ ba (ngày 1 tháng 10 năm 2024) rằng các căn cứ của Hoa Kỳ tại Iraq và khu vực sẽ là mục tiêu tấn công, nếu Hoa Kỳ tham gia vào bất kỳ hành động trả đũa nào chống lại Iran, hoặc nếu Israel sử dụng không phận Iraq chống lại Iran.

Tương tự như vậy, khi nói đến các căn cứ của Hoa Kỳ trong khu vực, bao gồm ở Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Qatar, Bahrain và việc sử dụng không phận Iran, Iran đã cảnh báo rằng những quốc gia đó sẽ bị xem là đồng lõa trong một cuộc tấn công chống lại Iran và cơ sở hạ tầng quan trọng của họ cũng sẽ là mục tiêu, Toossi cho biết.

Các nhóm vũ trang có thể tấn công vào Israel không?

Andreas Krieg, nhà phân tích rủi ro địa chính trị và phó giáo sư tại Trường nghiên cứu an ninh thuộc Đại học King’s College London, cho biết các nhóm vũ trang Iraq không có khả năng tấn công Israel từ xa và không có kho vũ khí như các nhóm khác như Hezbollah và Houthi.

Được thiết kế chủ yếu để phá vỡ lực lượng liên quân Hoa Kỳ trong chiến tranh Iraq, “họ chủ yếu sử dụng chiến tranh du kích (Guerrilla Warfare), bất đối xứng và không thể tạo ra sự khác biệt lớn đối với Israel”, Krieg cho biết.

Mặt khác, Hezbollah có một mạng lưới toàn cầu hoạt động với các căn cứ phụ trên khắp thế giới, bao gồm cả ở Saudi Arabia và Tây Phi, khiến họ ‘nguy hiểm hơn nhiều đối với Israel, vì họ có thể tấn công các mục tiêu của Israel ở nước ngoài”, Krieg cho biết.

Krieg nói thêm rằng, các tên lửa hoặc máy bay không người lái được bắn từ Iraq có thể do người Iran ở Iraq vận hành, chứ không phải lực lượng dân quân Iraq.

“Dễ hơn là tấn công Israel từ Iraq, thay vì tấn công Israel từ Yemen hoặc từ Lebanon. Bạn có thể sử dụng Iraq làm nơi tập kết, nhưng cần phải xây dựng cơ sở hạ tầng”, ông nói.

Tháng trước, Houthi đã tiến hành cuộc tấn công tên lửa vào sâu Israel, vươn tới thủ đô Tel Aviv và miền trung Israel, khi họ nhắm vào một vị trí quân sự ở Jaffa.

Houthi cho biết, hệ thống phòng thủ của Israel không thể đánh chặn tên lửa siêu thanh của họ, tên lửa này đã bay tới miền trung Israel trong 11 phút từ khoảng cách 2.000km và gây ra hỏa hoạn tại một khu vực trống cách sân bay Ben Gurion khoảng 11 km.

Nasreddin Amer, phó chủ tịch cơ quan truyền thông Houthi, phát biểu trên X rằng, “20 tên lửa đã không đánh chặn được” tên lửa này.

Israel tuyên bố tên lửa bị hư hại, nhưng không bị phá hủy bởi tên lửa đánh chặn của Israel.

Theo một quan chức Israel, có 9 người bị thương nhẹ.

Sự gián đoạn ở Biển Đỏ

Krieg cho biết ông tin rằng, việc Houthi đóng Eo biển Bab al-Mandeb vẫn là “tác động trực tiếp nhất” mà họ gây ra cho đến nay, vì tên lửa của Houthi nhắm vào Israel đã bị đánh chặn.

Betul Dogan, phó giáo sư quan hệ quốc tế, Đại học Ankara, nói rằng, hoạt động tấn công hàng hải của Houthi không tạo ra tác động lớn trong việc ngăn chặn cuộc chiến của Israel ở Gaza, nhưng nó đã tạo ra “một sự bất an nhất định”.

“Họ khiến Israel cảm thấy bất an – tôi nghĩ đây là mục tiêu cuối cùng và thành công của Houthi vào lúc này”, Betul Dogan nói.

“Chúng tôi biết Iran có thể phóng tên lửa, nhưng khi họ sử dụng Houthi, thì giống như họ có thêm một lớp bảo vệ cho năng lực của mình”.

Tác giả: Mersiha Gadzo

Hình minh họa: Lãnh đạo tối cao Khamenei và Lực lượng vệ binh cách mạng Iran. Ảnh Noon Post

Nguồn: Mersiha Gadzo – aljazeera.com – Qatar

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Lên đầu trang