Tác giả: Christopher Decker, giáo sư kinh tế, Đại học Nebraska Omaha
Cục dự trữ liên bang (Fed) tiếp tục giữ lãi suất ổn định tại cuộc họp chính sách ngày 1 tháng 5 năm 2024 – ít nhất là 1 tháng nữa cho đến cuộc họp tháng 6 – làm tiêu tan hy vọng của những người mua nhà tiềm năng và những người khác đang mong đợi cắt giảm giải suất.
Lãi suất không chỉ duy trì ở mức hiện tại – mức cao nhất trong 23 năm, mà còn có rất ít lý do để tin rằng Fed sẽ cắt giảm lãi suất cho đến mùa thu năm 2024.
Thật vậy, nếu lạm phát bắt đầu tăng trở lại – mặc dù tại thời điểm này khó có thể xảy ra – Fed sẽ xem xét tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản (0,25%) trong những tháng tới.
Cách đây vài tháng, các nhà đầu tư đã đặt cược rằng năm 2024 sẽ có hàng loạt đợt cắt giảm lãi suất.
Nhưng với tư cách là một nhà kinh tế, tôi nghĩ, rõ ràng, dữ liệu kinh tế mới nhất của Mỹ đã ngăn cản Fed nới lỏng chính sách tiền tệ.
Không có dấu hiệu nào cho thấy một cuộc suy thoái sắp xảy ra. Việc làm vẫn lành mạnh, với việc Hoa Kỳ tạo thêm 303.000 việc làm trong tháng 3 năm 2024 và 270.000 việc làm vào tháng 2, đồng thời tỷ lệ thất nghiệp – ở mức 3,8% trong tháng 3 – chỉ tăng nhẹ so với 3,5% vào tháng 3 năm 2023. Điều này cho thấy, không có gì lo ngại việc lãi suất cao sẽ làm chậm nền kinh tế Mỹ.
Mặc dù đúng là tăng trưởng GDP được điều chỉnh theo lạm phát, sau khi đạt mức tăng đáng chú ý 4,8% trong quý 4 năm 2023, đã chậm lại đáng kể xuống còn 1,6% trong quý 1 năm 2024, nhưng tốc độ tăng trưởng chậm hơn chính là điều mà Fed đang cố gắng thực hiện, với việc giữ lãi suất cao như hiện tại. Bằng cách kiểm soát nhu cầu về hàng hóa và dịch vụ, tốc độ tăng giá sẽ chậm lại. Đó chưa phải là dấu hiệu suy thoái.
Xem thêm: Vì Sao Việc Tăng Lãi Suất Của Fed Luôn Gây Ra Khủng Hoảng Toàn Cầu
Thách thức lạm phát
Ít nhất, việc giảm tỷ lệ lạm phát mục tiêu xuống 2% của Fed – một con số mà chủ tịch Cục dự trữ liên bang (Fed) Jerome Powell đã lặp lại nhiều lần trong cuộc họp báo của ông – là một thách thức.
Fed bắt đầu tăng lãi suất vào đầu năm 2022. Ban đầu, cơ quan này đã đạt được một số thành công trong việc giảm lạm phát đạt đỉnh điểm khoảng 9% năm 2022.
Thật vậy, như Powell đã nói, việc giảm lạm phát diễn ra nhanh chóng trong lịch sử, một phần là do lãi suất tăng và sự gián đoạn chuỗi cung ứng quốc tế đã giảm đi. Nhưng kể từ tháng 6 năm 2023, khi lạm phát ở mức 3,1%, lạm phát ở Mỹ vẫn không suy giảm. Thật vậy, tốc độ tăng trưởng chỉ số giá tiêu dùng đã không giảm xuống dưới 3% kể từ tháng 3 năm 2021.
Một trong những lý do chính khiến lạm phát vẫn ở mức cao là không có đủ công nhân. Tăng trưởng kinh tế làm tăng nhu cầu lao động và nguồn cung lao động đơn giản là không theo kịp. Kết quả là mức lương cao hơn. Với mức lương cao hơn, các công ty cần phải cắt giảm chi phí ở những nơi khác, tăng giá hoặc ‘cả hai’ để duy trì lợi nhuận.
Một nguyên nhân quan trọng khác gây ra lạm phát mà Powell đã cố gắng đề cập đến là chi phí thuê nhà tăng cao. Với lãi suất thế chấp cao hơn, thị trường nhà đất đã chậm lại đáng kể và nhiều người Mỹ – đặc biệt là những người trẻ tuổi – đang đi thuê thay vì mua nhà. Nhu cầu căn hộ vẫn được duy trì, kết hợp với chi phí bảo trì tài sản cho thuê tăng cao, đang gây áp lực tăng giá thuê.
Liệu Fed có tăng lãi suất trong tương lai
Powell cho biết trong cuộc họp báo rằng, quyết định lãi suất tiếp theo vào tháng 6/2024 “không có khả năng” tăng . Ông cũng chỉ ra rằng chế độ lãi suất cao hiện nay là đủ để kiềm chế lạm phát.
Thật vậy, như ông đã lưu ý, cơ hội việc làm mới đã giảm từ mức cao nhất là 12,1 triệu vào tháng 3 năm 2022 xuống còn 8,4 triệu vào tháng 3 năm 2024. Mặc dù con số này vẫn ở mức cao về mặt tuyệt đối nhưng đó là một sự sụt giảm đáng kể, điều này cho thấy nhu cầu lao động giảm đi. Điều này sau đó sẽ làm giảm áp lực lên tiền lương.
Vậy việc cắt giảm lãi suất thì sao? Rốt cuộc, một số nhà quan sát đã mong đợi việc cắt giảm lãi suất sẽ bắt đầu vào mùa hè 2024 này. Dựa trên thông tin tôi đang xem xét, điều đó đơn giản là sẽ không xảy ra.
Sẽ không có động thái nào xảy ra sớm nhất cho đến tháng 9 năm 2024. Cho đến lúc đó, hãy chờ đợi một thị trường nhà ở trì trệ và vay mượn tốn kém, nhưng lạm phát sẽ ở mức vừa phải và tăng trưởng chậm kinh tế chậm – nhưng ổn định.
Ảnh minh họa: Chủ tịch Fed Jerome H. Powell phát biểu trong cuộc họp báo tại Washington, thứ tư, ngày 1 tháng 11 năm 2023. Nguồn ảnh: AP – Susan Walsh qua the Hill
