Đất Nông Nghiệp Ukraine: Vì Sao Phương Tây Muốn Lấy Nó?

Khi chính phủ thân Châu Âu lên nắm quyền ở Ukraine, năm 2014, hầu hết đất nông nghiệp nằm dưới sự kiểm soát của các nhà đầu tư phương Tây

Lúa mì Ukraina. Ảnh: RIA

Tác giả: Alejandro Marco del Pont

Trước cuộc xung đột vũ trang, Ukraine, theo Tổ chức minh bạch quốc tế, là quốc gia tham nhũng thứ 2 ở Châu Âu, chỉ sau Nga, là nơi ẩn náu an toàn cho những kẻ buôn lậu, buôn bán ma túy, mafia và chủ nghĩa tân Quốc xã.

Khi chiến dịch quân sự đặc biệt vào ngày 24 tháng 2 năm 2022 xảy ra, thật kỳ diệu, vị trí của nó trên thế giới đã thay đổi đáng kể, xuống vị trí thứ 116 trong số 180 quốc gia.

Kể từ năm 2012, Ukraine đã được xếp hạng 140-150 trên thế giới, theo thống kê của phương Tây. Trong cùng khoảng thời gian đó, Ukraine đã không còn là một quốc gia quá tham nhũng đối với các phương tiện truyền thông phương Tây.

Tương tự như vậy, những mối liên hệ kỳ lạ giữa Igor Kolomoisky, chủ ngân hàng người Ukraine và chủ sở hữu của PrivateBank, người đã giúp nam diễn viên Volodymyr Zelensky lên nắm quyền tổng thống, đã bị “mất” trên các phương tiện truyền thông phương Tây.

Ông cũng là chủ sở hữu của Burisma Holdings, công ty khí đốt lớn nhất Ukraine, do trùng hợp ngẫu nhiên, đã thuê con trai của tổng thống Mỹ đầy quyền lực, Hunter Biden, làm giám đốc điều hành, một sự hợp tác khiến số dư ngân hàng của gia đình tổng thống Biden phải đau đầu.

Nhưng chúng ta không nói về vụ án tham nhũng chỉ xảy ra một lần này, mà về những cáo buộc hiện tại chống lại chủ sở hữu của PrivateBank, người bị Hoa Kỳ cáo buộc rửa tiền, mà ông ta đã “dịch chuyển” thành công từ Síp sang các nước khác – thông qua các công ty nước ngoài (Delaware). Những sự kiện này, liên quan trực tiếp đến Joe Biden, thượng nghị sĩ, phó tổng thống và đương kim tổng thống Mỹ.

Năm 2019, Kolomoisky nói với truyền thông Ukraine rằng, ông có 2 đối tác kinh doanh, 1 trong số đó là cựu thị trưởng New York Rudy Giuliani, người từng là cố vấn chính trị của cựu tổng thống Mỹ Donald Trump.

Và khi “kỳ nghỉ” kết thúc, Reuters ngày 23/5/2023 đăng tải thông tin doanh nhân người Mỹ gốc Ukraine, Lev Parnas, người đã bị chính quyền Mỹ bắt giữ vào năm 2019 với cáo buộc chuyển tiền trái phép từ một nhà tài phiệt Nga sang chính trường Mỹ. Các chiến dịch, trong số những người nhận những khoản “đóng góp” này có thống đốc Florida Ron DeSantis, và có thể là cả Joe Biden.

Ukraine – vựa lúa mì Châu Âu

Chúng ta hãy tập trung vào 41 triệu ha đất nông nghiệp của Ukraine, một trong những vùng đất màu mỡ nhất trên thế giới, nhờ đó nó đã nhận được cái tên xứng đáng là “vựa lúa mì của Châu Âu”. Nhưng bây giờ ai kiểm soát những vùng đất này? Đúng hơn, ai đang kiểm soát chúng,

Viện Auckland đã chuẩn bị một báo cáo có tiêu đề “Chiến tranh và trộm cắp: Chiếm đất ở Ukraine” nhằm xác định các lợi ích kiểm soát đất nông nghiệp ở Ukraine và sau đó phân tích động lực của quyền sở hữu đất đai trong những năm gần đây tại Ukraine, bao gồm cả cuộc cải cách ruộng đất năm 2021, một phần của chương trình tái cấu trúc, được phát triển dưới sự bảo trợ của các tổ chức tài chính phương Tây, đặc biệt là Ngân hàng tái thiết và phát triển Châu Âu, Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng thế giới (WB).

Xem thêm: Cuộc Đảo Chính Maidan – Hiểu Về Cuộc Xung Đột Ukraine

Ukraine nằm dưới sự kiểm soát của IMF và WB

Nhưng trước khi đi sâu vào các vấn đề đất đai, độc giả cần hiểu nền kinh tế Ukraine hiện tại. Cần phải giải thích với họ rằng, vấn đề kinh tế này bắt nguồn từ quá khứ xa xôi.

Kể từ khi một chính phủ thân Châu Âu trỗi dậy sau cuộc cách mạng Maidan năm 2014, Ngân hàng thế giới, IMF và Ngân hàng tái thiết và phát triển Châu Âu (EBRD) đã đặt nền móng cho quá trình tư nhân hóa quy mô lớn ở Ukraine, thông qua các cải cách cơ cấu sâu rộng.

Năm 2014, Ukraine buộc phải áp dụng một loạt biện pháp thắt lưng buộc bụng để đổi lấy gói cứu trợ trị giá 17 tỷ USD từ IMF và thêm 3,5 tỷ USD từ WB.

Các biện pháp này bao gồm cắt giảm lương hưu và tiền lương của khu vực công, cải cách điện và nước công cộng, tư nhân hóa ngân hàng và thay đổi hệ thống VAT, cũng như tư nhân hóa đất đai sẽ xảy ra trong trường hợp này – bằng cách dỡ bỏ lệnh cấm sử dụng đất và tự do hóa quyền sở hữu đất đai.

Đồng thời, trong khi những thay đổi này đang diễn ra, khoản nợ ngày càng tăng và đến tháng 7 năm 2022, khoản nợ của khu vực công lên tới 60 tỷ đô la và các công ty tư nhân Ukraine nợ 68 tỷ đô la. Ukraine hiện là con nợ lớn thứ 3 của IMF trên thế giới sau Argentina và Ai Cập.

Khoản nợ nước ngoài khổng lồ và ngày càng tăng của Ukraine cho thấy việc thu hồi sẽ được thực hiện bởi các tổ chức tài chính quốc tế và các công ty nước ngoài, ước tính trong cùng thời kỳ, khoản nợ 140 tỷ USD tiếp tục tăng do xung đột vũ trang.

Ukraine có thể ‘chống lại’ phần lớn nhờ sự hỗ trợ kinh tế và quân sự quy mô lớn từ Châu Âu và Hoa Kỳ. Năm 2022, Ukraine trở thành nước nhận viện trợ nước ngoài lớn nhất từ ​​Hoa Kỳ. Đây là lần đầu tiên kể từ kế hoạch Marshall, một quốc gia Châu Âu có lập trường như vậy. Vào tháng 12 năm 2022, chưa đầy một năm sau khi bắt đầu xung đột, chỉ riêng viện trợ của Hoa Kỳ đã lên tới hơn 113 tỷ USD.

Xem thêm: Thách Thức Của Ukraine: Khi Phần Lớn Phụ Nữ Rời Khỏi Đất Nước

Vay nợ và “thế chấp” bằng đất nông nghiệp của Ukraine

Trong số 41 triệu ha mà chúng ta đã nói ở phần đầu, 33 triệu ha là đất canh tác nông nghiệp, khoảng 4,3 triệu ha dành cho nông nghiệp công nghiệp, phần lớn trong số khoảng 3 triệu ha nằm trong tay của hàng chục doanh nghiệp nông nghiệp lớn. 5 triệu ha khác, theo chính phủ – có diện tích bằng 2 Crimea – đã bị “các công ty tư nhân” “đánh cắp” khỏi nhà nước Ukraine, lên tới hơn 9 triệu ha, tương đương 28% diện tích đất canh tác của đất nước, mà bạn có thể thêm 7 triệu nữa trong sự kiểm soát của nhà nước, tổng cộng gần 50%. Nửa còn lại được sử dụng bởi hơn 8 triệu nông dân Ukraine.

Thoạt nhìn, có vẻ dễ dàng xác định rằng những người kiểm soát đất Ukraine ngày nay là sự kết hợp giữa các nhà tài phiệt Ukraine và các công ty nước ngoài khác nhau, chủ yếu là Mỹ và Châu Âu, bao gồm một quỹ đầu tư tư nhân có trụ sở tại Mỹ và Quỹ đầu tư quốc gia Ả Rập Saudi (Saudi Arabia).

Với một ngoại lệ: 10 công ty kiểm soát phần lớn đất đai Ukraine được đăng ký ở nước ngoài, chẳng hạn như Síp hoặc Luxembourg. Các vùng đất của Ukraine vẫn do nhà tài phiệt Ukraine kiểm soát, nhiều vùng đất trong số đó được kiểm soát bởi các ngân hàng và quỹ đầu tư phương Tây, những quỹ hiện sở hữu một phần lớn cổ phần của họ và do đó là chủ sở hữu của họ.

Mưu đồ ẩn giấu thực ra rất đơn giản – hầu hết các công ty này, thuộc sở hữu của các nhà tài phiệt Ukraine, đều có nợ các tổ chức tài chính phương Tây, đặc biệt là Ngân hàng tái thiết và phát triển Châu Âu (EBRD), Ngân hàng đầu tư Châu Âu (EIB) và Tập đoàn tài chính quốc tế (IFC), một bộ phận của Ngân hàng thế giới, chuyên phụ trách khu vực tư nhân.

Cùng với nhau, các tổ chức này đã là những người cho vay lớn đối với ngành nông nghiệp ở Ukraine, với khoản vay gần 1,7 tỷ USD chỉ dành cho 6 trong số các trang trại lớn nhất trong những năm gần đây.

Nguồn tài trợ quốc tế này trực tiếp mang lại lợi ích cho các đầu sỏ chính trị, nhiều người trong số họ bị buộc tội gian lận và tham nhũng, cũng như các quỹ nước ngoài và các công ty liên quan với tư cách là cổ đông hoặc chủ nợ.

Kernel Holding SA là công ty lớn nhất đầu tiên và chúng tôi sẽ lấy nó làm ví dụ để làm rõ cách thức hoạt động của “trò chơi” này. Nó sở hữu diện tích đất lớn nhất và cũng là nhà sản xuất và xuất khẩu dầu hướng dương lớn nhất ở Ukraine.

Chủ sở hữu của nó, Andrey Verevsky, đứng thứ 16 trong số những người giàu nhất nước này. 42% thuộc sở hữu của NN Investment Partners Holdings, một công ty cổ phần tư nhân có trụ sở tại Hà Lan, được mua lại bởi Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs và sáp nhập với Goldman Sachs Asset Management Corporation, trong đó Vanguar và BlackRock sở hữu 16% cổ phần. Nhưng ngoài ra, 7% còn lại nằm trong tay của Vanguard, KopernikGlobal Investors LLC, một công ty đầu tư tư nhân của Mỹ sở hữu cổ phần của Kernel, MHP và Astarta.

Nói một cách dễ hiểu, các công ty Ukraine hoàn toàn không phải là chủ sở hữu, hầu hết cổ phần của họ đều nằm trong tay các nhà đầu tư nước ngoài. Đây chủ yếu là các quỹ đầu tư hàng đầu như Vanguard Group, KopernikGlobal Investors, BNPAsset Management Holding (VarguardGroup là một trong những nhà đầu tư), Goldman Sachs và NorgesBank Investment Management, công ty quản lý quỹ tài sản tại Na Uy.

Cho đến khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, tất cả đất đai thuộc về nhà nước và nông dân làm việc trong các trang trại nhà nước và tập thể. Vào những năm 1990, dưới sự lãnh đạo của IMF và các tổ chức quốc tế khác, chính phủ đã tư nhân hóa phần lớn đất nông nghiệp của Ukraine, dẫn đến sự tập trung ngày càng nhiều đất đai vào tay một tầng lớp ‘nông dân đầu sỏ’ mới.

Để ngăn chặn quá trình này, chính phủ đã đưa ra một lệnh cấm vào năm 2001, tạm dừng quá trình tư nhân hóa và dừng hầu hết mọi hoạt động chuyển nhượng đất đai sang sở hữu tư nhân. 96% đất nông nghiệp ở Ukraine, tương đương khoảng 40 triệu ha, rơi vào lệnh cấm. Mặc dù ‘lệnh cấm’ ngăn cản việc mua thêm, đất nông nghiệp vẫn có thể được cho thuê.

Mặc dù lệnh cấm được cho là tạm thời, nhưng nó đã được gia hạn nhiều lần cho đến khi được dỡ bỏ vào tháng 7 năm 2021 dưới áp lực từ các Tổ chức tài chính quốc tế. Việc dỡ bỏ lệnh cấm bán đất nông nghiệp và tạo ra thị trường đất đai là nhu cầu chính của các tổ chức tài chính phương Tây kể từ năm 2014.

IMF buộc Ukraine cải cách ruộng đất

Như đã lưu ý dưới đây, EBRD, IMF và WB đã và đang “thúc đẩy” cải cách này để tăng khả năng tiếp cận đất nông nghiệp ở Ukraine cho các cơ hội kinh doanh nông nghiệp và các nhà đầu tư tư nhân.

EBRD đã cung cấp khoản vay hơn 2 tỷ đô la Mỹ, trong năm 2020 và 2021, IBRD đã phê duyệt các khoản vay với tổng trị giá 700 triệu đô la Mỹ. Khoản vay thứ nhất và thứ hai dành cho phát triển nhằm khôi phục nền kinh tế của đất nước, cả 2 đều được điều chỉnh bởi các cải cách nhằm “tạo ra một thị trường minh bạch cho đất nông nghiệp”.

Năm 2017, IMF kêu gọi “đẩy mạnh đáng kể các cải cách tái cấu trúc cần thiết”, thúc đẩy “cải cách ruộng đất để dỡ bỏ lệnh cấm bán đất” và các biện pháp khác để thúc đẩy tư nhân hóa.

Vào ngày 31 tháng 3 năm 2020, Ukraine đã thông qua luật hợp pháp hóa việc bán đất nông nghiệp và dỡ bỏ lệnh cấm 19 năm đối với các giao dịch đất đai. Việc dỡ bỏ lệnh cấm là một phần trong loạt cải cách chính sách mà IMF yêu cầu để kích hoạt khoản vay 8 tỷ USD.

Các công ty lớn nhất khai thác 4,4 triệu ha đất và khi các hạn chế pháp lý được dỡ bỏ vào năm 2024, các tập đoàn sẽ có thể mua tới 10 nghìn ha, các doanh nghiệp nông nghiệp lớn sẽ có thể mở rộng khả năng tiếp cận đất đai và quá trình này đã bắt đầu. Ví dụ, Vào tháng 10 năm 2021, Kernel đã công bố kế hoạch tăng quỹ đất của mình lên 700.000 ha từ 506.000 ha hiện có.

Nông dân vừa và nhỏ ở Ukraine cũng đóng một vai trò quan trọng, nhưng lại thua thiệt về mặt an ninh lương thực cho đất nước. Họ sản xuất hơn 50% sản phẩm nông nghiệp của đất nước, bao gồm 99% khoai tây, 89% rau, 78% sữa và 74% thịt bò. Tuy nhiên, hầu hết nông dân tiếp cận tài chính rất hạn chế, trong khi các trang trại lớn và doanh nghiệp nông nghiệp được hưởng lợi từ điều này. Các ngân hàng chủ yếu làm việc với nông dân có trang trại rộng hơn 500 ha.

Việc Nga bắt đầu chiến sự đã gây ra nhiều hậu quả cho nền nông nghiệp Ukraine, bao gồm tình trạng thiếu phân bón, hạt giống và nhiên liệu, phong tỏa các cảng tại Biển Đen, phá hủy cơ sở hạ tầng và tịch thu ngũ cốc của Ukraine, quân đội Nga cũng tấn công các cơ sở nông nghiệp.

Ukraine cũng bị ảnh hưởng do mất đất, 100 nghìn ha ở phía nam Kherson và 6.500 ha ở phía đông của vùng Luhansk, thiệt hại lớn nhưng không xác định ở vùng Donetsk và hơn 95 nghìn ha đất gần Mariupol.

Năm 2022, Ukraine đã trả khoản nợ 4,3 tỷ USD bất chấp xung đột vũ trang. Trong cùng năm đó, Ukraine đã trả 496 triệu đô la cho WB và 2 tỷ đô la cho IMF. Những khoản thanh toán nợ này đang đè nặng lên một nền kinh tế vốn đã suy yếu do chiến tranh và khủng hoảng kinh tế, vượt xa mức chi tiêu của quốc gia trong các lĩnh vực quan trọng.

Tư nhân hóa cưỡng bức do nợ nần, chuyển giao tài nguyên thiên nhiên cho chủ sở hữu nước ngoài, mất đất do xung đột. Ukraine sẽ sớm trở thành thiên đường cho các nhà đầu tư như BlackRock và Vanguard, những người đã sở hữu đất Ukraine, những người mà việc tái cấu trúc và điều hành một doanh nghiệp nông nghiệp là điều khoản chính của nghĩa vụ nợ.

Hình minh họa – Lúa mì Ukraina. Ảnh: RIA

Nguồn: Alejandro Marco del Pont – rebelion.org – Tây Ban Nha

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Lên đầu trang