Tác giả: Bruno Maçães
The New Statesman lưu ý: Sergei Karaganov là cựu cố vấn của Boris Yeltsin và Vladimir Putin. Bruno Maçães đã phỏng vấn Sergei Karaganov vào cuối tháng 3 năm 2022 sau khi quân Nga tiến vào Ukraine. Sau các báo cáo vào ngày 6 tháng 5 năm 2024, Điện Kremlin một lần nữa quay sang Karaganov để tìm cách “kiềm chế phương Tây” hơn nữa, chúng tôi quyết định quay lại câu hỏi, Putin muốn gì?
Cựu cố vấn của tổng thống Boris Yeltsin và Vladimir Putin, Sergei Karaganov là chủ tịch danh dự của Hội đồng chính sách đối ngoại và quốc phòng Moscow. Một số ý tưởng quan trọng trong chính sách đối ngoại của Nga gắn liền với tên tuổi của ông, từ cái gọi là “Học thuyết Karaganov” về quyền của người dân tộc Nga ở nước ngoài cho đến nguyên tắc “phá hủy mang tính xây dựng”, còn được gọi là “Học thuyết Putin”.
Karaganov thân thiết với cả Putin và ngoại trưởng Sergei Lavrov. Chính ông là người đưa ra nhiều ý tưởng dẫn đến xung đột ở Ukraine, mặc dù ông bày tỏ sự không đồng tình với ý tưởng chiếm đóng lâu dài Ukraine.
Karaganov đã thúc đẩy khái niệm “Đại Âu Á” (Lục địa Á Âu) và ủng hộ mối quan hệ đối tác chặt chẽ hơn với Trung Quốc. Ông được biết đến là người có quan điểm diều hâu về chính sách đối ngoại và lập luận rằng, sự thống trị lâu dài của phương Tây trong nền chính trị thế giới đã chấm dứt.
Vào ngày 28 tháng 3 năm 2022, nhà báo Bruno Maçaes của chuyên mục The New Statesman đã phỏng vấn Karaganov để tìm hiểu quan điểm của ông về xung đột Nga và Ukraine – bao gồm các tuyên bố gây tranh cãi về chế độ nhà nước Ukraine và việc phi phát xít hóa cũng như trật tự thế giới mới.
Xem thêm: Xung đột Nga – Ukraine: Xung Đột Giữa Nga, Mỹ và Châu Âu?
Bruno Maçães: Tại sao Nga gửi quân tới Ukraine?
Sergei Karaganov: Trong một phần tư thế kỷ, những người như tôi đã cảnh báo rằng nếu NATO và các đồng minh phương Tây vượt qua ranh giới đỏ nhất định, đặc biệt là ở Ukraine, chiến tranh sẽ nổ ra.
Tôi đã dự đoán kịch bản này từ năm 1997. Năm 2008, tổng thống Putin nói rằng nếu Ukraine có thể trở thành thành viên của NATO thì Ukraine sẽ không tồn tại. Họ không tin lời ông ấy.
Vì vậy, mục tiêu đầu tiên là chấm dứt sự mở rộng của NATO. Hai điều nữa được thêm vào: Một là phi quân sự hóa Ukraine, hai là phi quốc gia hóa (phi phát xít hóa), bởi vì có những người trong chính phủ Nga lo ngại về sự phát triển của chủ nghĩa dân tộc cực đoan ở Ukraine đến mức đất nước này bắt đầu giống Đức về mặt ‘thể chất’ những năm 1930. Cuối cùng, một mục tiêu khác là bảo vệ Donbass khỏi các vụ đánh bom liên tục kéo dài 8 năm của Ukraine.
Nhìn chung, có một niềm tin mãnh liệt, một cuộc xung đột với Ukraine là không thể tránh khỏi – có lẽ trong vòng 3 hoặc 4 năm – và nó có thể diễn ra trên chính lãnh thổ Nga.
Vì vậy, có lẽ Điện Kremlin đã quyết định, nếu tiến hành các hoạt động quân sự thì nó sẽ diễn ra trên lãnh thổ nước ngoài, lãnh thổ của một quốc gia anh em láng giềng từng là một phần của Đế quốc Nga. Nhưng cuộc chiến thực sự là chống lại sự bành trướng của phương Tây.
Bruno Maçães: Ngày 25 tháng 2 năm 2022, Putin kêu gọi quân đội Ukraine lật đổ tổng thống Vladimir Zelensky. Tuy nhiên, gần đây có vẻ như ngược lại, Điện Kremlin lại quan tâm đến việc đàm phán với Zelensky. Điện Kremlin đã thay đổi quyết định? Liệu ông có thừa nhận rằng Zelensky đã và vẫn là tổng thống Ukraine?
Sergey Karaganov: Lúc đầu, có lẽ một số người hy vọng rằng quân đội Ukraine sẽ tiến hành một cuộc đảo chính nào đó và quyền lực thực sự sẽ xuất hiện ở Kiev và đàm phán có thể xảy ra – xét cho cùng, tất cả các tổng thống gần đây, đặc biệt là Zelensky, đều bị xem là bù nhìn.
Bruno Maçães: Cá nhân ông không xem tổng thống Zelensky là Đức Quốc xã sao?
Sergey Karaganov: Tất nhiên là không.
Bruno Maçães: Bạn nghĩ mục tiêu cuối cùng của Điện Kremlin trong giai đoạn này là gì? Điều gì có thể được xem là kết quả thành công của chiến dịch quân sự đặc biệt?
Sergei Karaganov: Tôi không biết cuộc xung đột này sẽ kết thúc như thế nào, nhưng tôi nghĩ rằng bằng cách này hay cách khác, nó sẽ kéo theo sự chia cắt Ukraine.
Tôi hy vọng, một thực thể nào đó mang tên “Ukraine” cuối cùng vẫn sẽ tồn tại. Nhưng Nga không thể “thua”, nên chúng ta cần chiến thắng dưới hình thức này hay hình thức khác.
Và nếu có cảm giác Nga đang thua cuộc thì tôi nghĩ có khả năng leo thang căng thẳng. Cuộc xung đột này là một loại chiến tranh ủy nhiệm giữa phương Tây và các nước khác (Nga, như mọi khi trong lịch sử, đứng đầu “phần còn lại”) vì trật tự thế giới trong tương lai. Rủi ro đối với giới tinh hoa Nga là rất cao – đối với họ đây là một cuộc xung đột mang tính sống còn.
Xem thêm: ‘Khiên Và Kiếm’ – Nguyên Nhân Của Cuộc Chiến Ở Ukraine
Bruno Maçaes: Bạn đã đề cập đến việc phi quân sự hóa Ukraine, nhưng có vẻ như mục tiêu đó sẽ không đạt được nếu phương Tây tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine. Bạn có nghĩ rằng Nga có thể muốn ngăn chặn dòng vũ khí và liệu điều này có gây nguy cơ xảy ra xung đột trực tiếp giữa NATO và Nga không?
Sergey Karaganov: Chính xác! Khả năng xảy ra va chạm trực tiếp ngày càng tăng. Và chúng ta không biết kết quả sẽ ra sao.
Có lẽ người Ba Lan sẽ bắt đầu chiến đấu – họ luôn sẵn sàng. Với tư cách là một nhà sử học, tôi có thể nói rằng Điều 5 của hiệp ước NATO là vô ích.
Theo Điều 5, cho phép một quốc gia tìm kiếm sự hỗ trợ từ các thành viên khác trong liên minh, không ai có nghĩa vụ phải thực sự đấu tranh cho một đồng minh khác, nhưng không ai có thể đảm bảo rằng sự leo thang như vậy sẽ không xảy ra.
Tôi cũng biết từ lịch sử chiến lược hạt nhân của Mỹ, họ khó có thể bảo vệ Châu Âu bằng chiếc ô hạt nhân. Nhưng vẫn có khả năng leo thang ở đây, vì vậy đây là trường hợp xấu nhất và tôi hy vọng một loại thỏa thuận hòa bình nào đó vẫn sẽ đạt được giữa chúng tôi và Hoa Kỳ, giữa chúng tôi và Ukraine, trước khi chúng tôi tiến xa hơn và bước một bước vào một thế giới mới cực kỳ nguy hiểm.
Bruno Maçães: Nếu Putin xin lời khuyên của bạn, bạn có nói với ông ấy rằng Điều 5 có nên được thực hiện nghiêm túc hay không? Từ lời nói của bạn, tôi hiểu rằng rất có thể là không.
Sergei Karaganov: Có lẽ Điều 5 sẽ phát huy tác dụng và các nước sẽ thực sự đoàn kết, đứng lên bảo vệ. Nhưng chống lại một cường quốc hạt nhân như Nga … Hãy nói thế này: Nếu Hoa Kỳ can thiệp chống lại một cường quốc hạt nhân, thì tổng thống Mỹ đưa ra quyết định như vậy sẽ trở nên điên rồ: Đây không phải là năm 1914 hay 1939.
Vì vậy, tôi không nghĩ Mỹ sẽ can thiệp, nhưng chúng ta đang ở trong tình thế nguy hiểm hơn nhiều so với chỉ vài tuần trước.
Về quyền tồn tại của Ukraina
Bruno Maçães: Ông phản ứng thế nào trước lời nói của tổng thống Biden, tổng thống Putin không thể tiếp tục nắm quyền?
Sergei Karaganov: Chà, tổng thống Biden thường đưa ra đủ loại tuyên bố. Sau đó đồng nghiệp của ông ấy đã sửa lại nên không ai xem trọng những lời này.
Bruno Maçaes: Putin lập luận rằng Ukraine không tồn tại như một quốc gia. Tôi cho rằng từ những sự kiện trong thời gian qua, người ta có thể rút ra một kết luận hoàn toàn trái ngược: Ukraine thực sự tồn tại như một quốc gia, vì toàn bộ người dân, bao gồm cả dân thường, sẵn sàng hy sinh mạng sống của mình để duy trì chủ quyền và độc lập. Vậy Ukraine có tồn tại như một quốc gia hay chỉ là một phần của Nga?
Sergei Karaganov: Tôi sẽ không chắc chắn về cuộc phản kháng dân sự quy mô lớn như bạn nói, trừ khi những người trẻ tuổi đi phục vụ.
Trong mọi trường hợp, tôi không biết liệu Ukraine có tồn tại được hay không, bởi vì nước này có lịch sử trở thành nhà nước khá khiêm tốn, nếu có, và nước này không có tầng lớp tinh hoa tập trung vào việc xây dựng quốc gia.
Có thể thứ gì đó sẽ phát triển từ bên dưới, nhưng đây là một câu hỏi mở – chúng ta sẽ xem … Cuộc xung đột này (hoặc chiến dịch quân sự đặc biệt, bạn gọi nó là gì) sẽ giải quyết mọi thứ.
Có thể một quốc gia Ukraine nào đó sẽ được sinh ra: Tôi sẽ rất vui nếu người Ukraine, không giống như 30 năm qua, có một chính phủ hiệu quả và khả thi. Sau Liên Xô, họ rõ ràng rơi vào phe của những kẻ thua cuộc, vì họ không có tầng lớp tinh hoa hướng tới dân tộc.
Bruno Maçaes: Nếu nói đến việc phân chia, phần Ukraine do Nga kiểm soát sẽ giữ được nền độc lập trên danh nghĩa hay sẽ bị sáp nhập vào Nga?
Sergei Karaganov: Nếu hoạt động này nhằm mục đích biến Ukraine thành một quốc gia “thân thiện” thì rõ ràng việc tiếp quản là không cần thiết. Có lẽ dưới một hình thức nào đó, nó sẽ ảnh hưởng đến các nước cộng hòa Donbass – Điều mà trên thực tế đã xảy ra.
Dù họ có độc lập hay không, tôi nghĩ họ có thể. Tất nhiên, có những lời kêu gọi trưng cầu dân ý, nhưng tôi không biết làm thế nào có thể tổ chức trưng cầu dân ý trong thời kỳ chiến sự.
Vì vậy, tôi tin rằng một phần Ukraine sẽ trở thành một quốc gia thân thiện với Nga, trong khi những phần khác sẽ phải đối mặt với sự chia rẽ.
Ba Lan sẽ vui mừng giành lại một số vùng đất ở phía tây Ukraine, có lẽ người Romania và người Hungary cũng vậy, vì cộng đồng thiểu số Hungary ở Ukraine cũng bị áp bức cùng với những người thuộc các dân tộc khác. Nhưng chúng ta đang có chiến tranh. Thật khó để dự đoán bất cứ điều gì. Đây là một câu chuyện có kết thúc mở.
Bruno Maçães: Người ta đưa ra lập luận rằng Nga sớm hay muộn sẽ nằm dưới sự thống trị của Trung Quốc, và cuộc xung đột này sẽ không giúp ích được gì: Bằng cách tiếp tục cô lập mình với phương Tây, Nga sẽ dễ dàng trở thành con mồi cho Trung Quốc và ảnh hưởng kinh tế đối với Nga. Bạn không lo lắng về sự khởi đầu của “thế kỷ Trung Quốc” đối với Nga sao?
Sergey Karaganov: Có hai câu trả lời cho câu hỏi của bạn. Thứ nhất, ảnh hưởng kinh tế của Trung Quốc đối với Nga sẽ ngày càng tăng. Trung Quốc có hầu hết công nghệ mà Nga cần và có rất nhiều vốn nên không thể nghi ngờ gì về điều đó. Theo truyền thống của Trung Quốc, liệu Nga có trở thành một người bạn đồng hành hay không, tôi nghi ngờ điều đó.
Nếu bạn được yêu cầu mô tả nước Nga bằng một từ, tôi sẽ chọn từ “chủ quyền”. Chúng tôi đã đánh bại tất cả những kẻ tìm cách cai trị chúng tôi, bắt đầu từ người Mông Cổ, sau đó là Charles XII (vua Thụy Điển), tiếp theo là Napoléon và Hitler.
Ngoài ra, gần đây chúng tôi đã có nhiều năm bị phương Tây ‘thống trị’. Điều đó vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, bạn có thể tự mình chứng kiến điều gì đã xảy ra: Nga đã nổi dậy chống lại tất cả những điều này.
Vì vậy, tôi không lo lắng về viễn cảnh Nga sẽ trở thành một phần của Trung Quốc. Một lý do khác khiến tôi không sợ điều này là nền văn minh Trung Quốc về cơ bản là khác biệt.
Chúng tôi có những đặc điểm của người Châu Á trong gen và một phần vì chúng mà chúng tôi là một quốc gia Châu Á.
Đế quốc Nga dựa trên Siberia: Nếu không có Siberia, Nga sẽ không trở thành một cường quốc. Ách xâm lược của người Tatar-Mongol để lại nhiều nét đặc trưng trong xã hội Nga. Nhưng về mặt văn hóa, chúng tôi khác nhau nên tôi không nghĩ Nga sẽ trở thành một nước phụ thuộc.
Nhưng tôi lo lắng về sự thống trị kinh tế áp đảo của Trung Quốc trong thập kỷ tới. Những người như tôi chỉ nói rằng, Nga phải giải quyết vấn đề Ukraine và vấn đề NATO để có được vị thế vững chắc trước Trung Quốc. Giờ đây, việc chống lại sức mạnh của Trung Quốc sẽ khó khăn hơn nhiều đối với Nga.
Xem thêm: Mục Tiêu Thực Sự Của Mỹ Tại Ukraine: Chinh Phục Châu Âu?
Về kẻ thắng người thua
Bruno Maçães: Bạn có nghĩ Mỹ sẽ được hưởng lợi từ cuộc xung đột này không?
Sergey Karaganov: Ở giai đoạn này thì đúng vậy, bởi vì, ngoài chính Ukraine, Châu Âu sẽ thiệt hại nhiều nhất – đặc biệt nếu nước này tiếp tục mong muốn độc lập khỏi năng lượng (dầu và khí đốt) của Nga.
Nhưng Trung Quốc rõ ràng được hưởng lợi từ toàn bộ câu chuyện này … Tôi tin rằng Ukraine sẽ thiệt hại nhiều nhất.
Nga cũng sẽ thua theo cách riêng của mình. Châu Âu sẽ thiệt hại nhiều hơn, Hoa Kỳ sẽ mất đi thứ gì đó, nhưng vẫn sẽ tồn tại, giống như một hòn đảo khổng lồ nhô lên trên đại dương. Vâng, người chiến thắng chính sẽ là Trung Quốc.
Bruno Maçaes: Bạn lập luận rằng trong tương lai có thể có một loại liên minh nào đó giữa Nga và Châu Âu – ít nhất không phải với một số nước Châu Âu mà là với những nước khác. Tất nhiên, đến bây giờ bạn có thể đã đi đến kết luận rằng Châu Âu và Nga không còn cơ hội xích lại gần nhau nữa.
Sergei Karaganov: Nếu cuộc khủng hoảng này có thể được giải quyết một cách hòa bình, chắc chắn một số khu vực ở Châu Âu sẽ hướng tới Nga, nếu không hướng tới chính nước Nga thì hướng tới Đại Âu Á (Lục địa Á Âu), nơi Nga sẽ là một mắt xích quan trọng.
Kịch bản này hiện đã bị hoãn lại, nhưng Châu Âu cần phát triển quan hệ với Đại Âu Á. Chúng tôi đã sống sót qua các cuộc chiến tranh thế giới và Chiến tranh Lạnh, nhưng sau đó đã khôi phục quan hệ với Châu Âu.
Tôi hy vọng chúng tôi sẽ làm được điều này trong 10 năm nữa. Tôi muốn sống để nhìn thấy điều này.
Bruno Maçães: Bạn có nghĩ đây là thời điểm nguy hiểm nhất đối với Nga không?
Sergei Karaganov: Tôi có thể nói rằng đúng vậy, đây là một cuộc xung đột mang tính hiện sinh. Nếu chúng tôi không giành chiến thắng bằng cách này hay cách khác, tôi tin rằng Nga sẽ phải đối mặt với đủ loại hậu quả chính trị ngoài ý muốn, nghiêm trọng hơn nhiều so với đầu những năm 1990.
Nhưng tôi tin rằng chúng tôi sẽ tránh được điều này. Thứ nhất, bởi vì Nga sẽ giành chiến thắng, bất kể chiến thắng của chúng tôi có nghĩa là gì, và thứ hai, bởi vì chúng tôi có một chế độ mạnh mẽ và cứng rắn, nên ngay cả trong trường hợp xấu nhất cũng không dẫn đến tan rã hay sụp đổ đất nước.
Tôi tin rằng một chế độ độc tài khắc nghiệt có nhiều khả năng xảy ra hơn sự sụp đổ của đất nước. Nhưng thất bại là điều không thể tưởng tượng được trong mọi trường hợp.
Bruno Maçães: Thế nào có thể xem là một thất bại?
Sergey Karaganov: Tôi không biết. Vấn đề là thế này: Chúng tôi cần phải thắng. Ngay cả khi chúng tôi chinh phục được toàn bộ Ukraine và tất cả các lực lượng vũ trang của nước này đầu hàng, tôi không nghĩ đó sẽ là một chiến thắng, bởi vì khi đó chúng tôi sẽ kết thúc với một đất nước bị tàn phá.
Ngoài ra, Ukraine đã bị tàn phá bởi 3 thập kỷ giới tinh hoa không hành động. Vì vậy, tôi hy vọng rằng đến một lúc nào đó sẽ cần đến giải pháp này hay giải pháp khác, được gọi là hòa bình và sẽ bao hàm việc thành lập trên thực tế một chính phủ thân Nga khả thi trên lãnh thổ Ukraine và an ninh thực sự cho Donbass.
Bruno Maçães: Nếu bế tắc hiện tại kéo dài nhiều năm, liệu có xem là thất bại?
Sergei Karaganov: “Bế tắc” ám chỉ một hoạt động quân sự quy mô lớn. Không, tôi không nghĩ điều đó là có thể. Tôi e rằng điều này sẽ dẫn đến leo thang, bởi vì ngay cả lúc này, việc chiến đấu không ngừng nghỉ trên lãnh thổ Ukraine là điều không nên.
Bruno Maçães: Đây là lần thứ hai ông nói, nếu không có tiến bộ, Nga sẽ phải đối mặt với leo thang căng thẳng. “Leo thang” trong bối cảnh này như thế nào?
Sergei Karaganov: Chà, leo thang trong bối cảnh này có nghĩa là trong bối cảnh một mối đe dọa hiện hữu – và điều này có nghĩa là, không chiến thắng hoặc thất bại rõ ràng – Nga có thể leo thang, và có hàng chục nơi trên thế giới đối đầu trực tiếp với Hoa Kỳ là có thể.
Bruno Maçaes: Vì vậy, bạn cho rằng, một mặt, nếu một mối đe dọa hiện hữu xuất hiện đối với Nga, thì việc leo thang theo hướng sử dụng vũ khí hạt nhân là có thể, và mặt khác, leo thang theo hướng xung đột ở các khu vực khác. Tôi đã hiểu bạn một cách chính xác?
Sergey Karaganov: Tôi không loại trừ khả năng đó. Chúng ta đang sống trong một tình thế chiến lược mới về cơ bản. Và logic thông thường sẽ chỉ ra điều bạn vừa nói.
Bruno Maçães: Cá nhân bạn cảm thấy thế nào về điều này? Bạn không bị dày vò bởi những gì đang xảy ra sao?
Sergei Karaganov: Tất cả chúng tôi đều cảm thấy mình đang tham gia vào một sự kiện lịch sử to lớn, và chúng tôi không chỉ nói về cuộc xung đột ở Ukraine – chúng tôi đang nói về sự sụp đổ cuối cùng của hệ thống quốc tế được tạo ra sau Thế chiến 2, và sau đó được xây dựng lại phần nào sau sự sụp đổ của Liên Xô.
Chúng ta đang chứng kiến sự sụp đổ của cả một hệ thống kinh tế – hệ thống kinh tế toàn cầu. Vậy là toàn cầu hóa dưới hình thức này đã kết thúc.
Những gì chúng ta có trong quá khứ đều đã biến mất. Và kết quả là, một loạt các cuộc khủng hoảng toàn cầu mà chúng tôi đã nhắm mắt làm ngơ vì virus Corona.
Trong 2 năm, đại dịch đã làm tê liệt quá trình ra quyết định. Bản thân virus Corona đã là một thách thức nhưng giờ đây mọi người đã hoàn toàn quên mất nó và chúng tôi thấy rằng mọi thứ đang sụp đổ. Cá nhân tôi rất buồn. Tôi đã làm việc để tạo ra một hệ thống khả thi và công bằng. Nhưng tôi là một phần của nước Nga nên tôi chỉ mong nước Nga chiến thắng, bất kể điều đó có nghĩa là gì.
Xem thêm: Gaza Là Thách Thức Lớn Nhất Của Dân Chủ Tự Do Phương Tây
Về sự suy thoái của nền dân chủ Châu Âu
Bruno Maçaes: Ông không sợ rằng đây có thể là sự hồi sinh quyền lực của phương Tây và Châu Mỹ sao? Cuộc xung đột ở Ukraine có thể là một bước ngoặt cho một Đế chế Mỹ mới?
Sergey Karaganov: Không, tôi không nghĩ vậy. Vấn đề là trong 500 năm qua, sức mạnh của phương Tây dựa trên ưu thế quân sự của Châu Âu. Tuy nhiên, nền tảng này đã sụp đổ từ những năm 1950, 60.
Sau đó, sự sụp đổ của Liên Xô đã tạo ra ấn tượng trong một thời gian rằng sự thống trị của phương Tây đã quay trở lại, nhưng giờ đã kết thúc vì dù sao thì Nga vẫn sẽ là một cường quốc quân sự lớn và Trung Quốc ‘đang trở thành’ cường quốc quân sự hạng nhất.
Vì vậy, phương Tây sẽ khó hồi phục, nhưng ngay cả khi nó chết, điều đó cũng không thành vấn đề: Nền văn minh phương Tây đã mang lại cho chúng ta những điều tốt đẹp vào thời của nó, nhưng giờ đây những người như tôi và những người khác đang đặt câu hỏi về nền tảng đạo đức của nó.
Tôi tin rằng về mặt địa chính trị, phương Tây sẽ trải qua những thăng trầm. Có lẽ những cú sốc xảy ra với chúng ta sẽ đưa nền văn minh phương Tây trở lại với những phẩm chất tốt đẹp nhất của nó, và chúng ta sẽ lại thấy những người như Roosevelt, Churchill, Adenauer, de Gaulle và Brandt nắm quyền.
Nhưng những biến động liên tục, tất nhiên, cũng có nghĩa là nền dân chủ ở dạng hiện tại sẽ không thể tồn tại ở hầu hết các nước Châu Âu – Bởi vì các nền dân chủ luôn lụi tàn hoặc chuyển sang chế độ chuyên quyền trong bối cảnh căng thẳng lớn. Vì vậy sự thay đổi là điều tất yếu.
Ảnh minh họa: Zelensky và Biden. Nguồn ảnh: Aawsat
