Tác giả: Paul Krugman, người đoạt giải Nobel kinh tế (2008), giáo sư danh dự tại Đại học New York
Giả sử một công ty ở Peru muốn hợp tác kinh doanh với một công ty ở Malaysia. Sẽ không khó để họ thực hiện một thỏa thuận. Gửi tiền qua biên giới quốc gia nhìn chung khá dễ dàng, cũng như chuyển một lượng lớn dữ liệu qua các kênh quốc tế.
Nhưng có một nhược điểm: Cho dù các công ty có nhận ra hay không, các giao dịch với thông tin tài chính của họ gần như chắc chắn sẽ là gián tiếp và rất có thể sẽ đi qua Hoa Kỳ hoặc các tổ chức mà chính phủ Hoa Kỳ kiểm soát.
Khi họ thực hiện các giao dịch của mình, Washington sẽ có khả năng giám sát việc trao đổi này và nếu muốn, Mỹ có thể dừng nó lại.
Nói cách khác, Mỹ luôn có thể ngăn cản các công ty Peru và Malaysia hợp tác kinh doanh với nhau. Trên thực tế, Hoa Kỳ có thể ngăn cản nhiều công ty Peru và Malaysia giao dịch, về cơ bản là cắt đứt các quốc gia đó khỏi nền kinh tế quốc tế.
Lý do đằng sau sức mạnh này đã được biết từ lâu và rõ ràng: Hầu hết thương mại thế giới được thực hiện bằng đồng đô la.
Đồng đô la là một trong số ít loại tiền tệ được hầu hết các ngân hàng lớn chấp nhận và cho đến nay là loại tiền được sử dụng rộng rãi nhất. Do đó, đồng đô la là loại tiền tệ mà nhiều công ty phải sử dụng nếu muốn kinh doanh quốc tế.
Không có thị trường thực sự – trong đó một công ty Peru có thể đổi đồng tiền Peru lấy đồng ringgit của Malaysia, vì vậy các ngân hàng địa phương tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch này thường sử dụng muối để mua đô la Mỹ và sau đó sử dụng đô la để mua ringgit.
Tuy nhiên, để làm được điều này, các ngân hàng phải có quyền tiếp cận hệ thống tài chính Mỹ và tuân thủ các quy định do Washington đặt ra. Nhưng có một lý do khác ít được biết đến hơn tại sao Hoa Kỳ lại sử dụng quyền lực áp đảo của mình trong nền kinh tế thế giới.
Hầu hết các tuyến cáp quang trên thế giới mang dữ liệu và thông điệp tài chính đi khắp hành tinh đều đi qua Hoa Kỳ. Và khi những dây cáp này đổ bộ vào bờ biển Hoa Kỳ, Washington hầu như giám sát lưu lượng truy cập của chúng – về cơ bản là ghi lại mọi gói dữ liệu, cho phép Cơ quan an ninh quốc gia (NSA) xem tất cả dữ liệu đi qua.
Do đó, Hoa Kỳ có thể dễ dàng theo dõi hoạt động của hầu hết mọi công ty trên thế giới và mọi quốc gia nước ngoài. Hoa Kỳ có thể tự mình xác định khi nào các đối thủ cạnh tranh đe dọa lợi ích của mình và áp đặt các biện pháp trừng phạt có ý nghĩa để đáp trả.
Cuốn sách “Đế chế ngầm: Cách nước Mỹ vũ khí hóa nền kinh tế thế giới” của Henry Farrell và Abraham Newman viết về hoạt động gián điệp và các lệnh trừng phạt của Washington.
Cuốn sách này giải thích cách Washington đạt được sức mạnh của mình. Farrell và Newman mô tả chi tiết các sự kiện ngày 11/9 đã dẫn đến việc khai thác đế chế ngầm của Mỹ như thế nào và nhiều bộ phận cấu thành của nó đã liên kết với nhau như thế nào để kiềm chế Trung Quốc và Nga.
Chúng cho thấy rằng, mặc dù các quốc gia khác có thể không thích mạng lưới rộng lớn của Washington, nhưng họ thấy chúng cực kỳ khó tránh khỏi.
Các tác giả cũng chứng minh rằng, dưới danh nghĩa an ninh, Hoa Kỳ đã tạo ra một hệ thống thường bị lạm dụng. Farrell và Newman viết: “Để bảo vệ nước Mỹ, Washington đã chậm rãi nhưng chắc chắn biến mạng lưới kinh tế toàn cầu đang mở rộng thành công cụ thống trị của chính mình”.
Và như cuốn sách giải thích, những nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm thống trị thế giới theo cách này có thể gây ra thiệt hại to lớn. Nếu Washington sử dụng những công cụ thống trị này quá thường xuyên, điều này có thể khuyến khích các nước khác phá hủy trật tự quốc tế hiện tại.
Hoa Kỳ có thể thúc đẩy Trung Quốc tách khỏi phần lớn nền kinh tế toàn cầu, điều này cuối cùng sẽ làm chậm tốc độ tăng trưởng toàn cầu.
Và Washington có thể sử dụng quyền lực của mình để trừng phạt các nước và những người ‘không làm gì sai’. Vì vậy, các chuyên gia phải xem xét cách tốt nhất để hạn chế – nếu không muốn nói là kiềm chế hoàn toàn – đế chế ngầm của Hoa Kỳ.
Xem thêm: Sự Thống Trị Của Đồng Đô La Mỹ Sắp Kết Thúc?
Dữ liệu thông tin và đô la
Vai trò trung tâm của Hoa Kỳ đối với nền tài chính toàn cầu và việc ‘lưu thông’ thông tin tài chính không phải là điều chưa từng có. Các cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới luôn có quyền kiểm soát quá mức đối với nền kinh tế toàn cầu và mạng lưới truyền thông. Ví dụ, vào đầu thế kỷ 20, đồng bảng Anh đóng vai trò chủ chốt trong các giao dịch quốc tế và hầu hết các tuyến cáp điện báo dưới biển của thế giới đều đi qua London.
Nhưng năm 2023 không phải là năm 1901. Thời đại ngày nay được xác định bởi điều mà một số nhà kinh tế gọi là “siêu toàn cầu hóa”.
Các khu vực khác nhau trên thế giới đã trở nên gắn bó với nhau hơn nhiều so với 100 năm trước. Không chỉ thương mại toàn cầu hiện nay chiếm tỷ trọng lớn hơn trong hoạt động kinh tế toàn cầu so với trước đây.
Đó cũng là trường hợp mà sự phức tạp của các giao dịch quốc tế ngày nay lớn hơn bao giờ hết. Và việc rất nhiều giao dịch trong số này đi qua các ngân hàng và mạng thông tin do Hoa Kỳ kiểm soát, đã mang lại cho Washington quyền lực trên toàn thế giới, không giống bất kỳ chính phủ nào trong lịch sử.
Nhiều nhà quan sát bình thường, thậm chí nhiều chuyên gia tin rằng, sự thống trị như vậy mang lại cho Hoa Kỳ những lợi thế kinh tế to lớn. Nhưng các nhà kinh tế học tính toán thường không tin rằng, vị trí đặc biệt của đồng đô la đóng góp đáng kể vào thu nhập thực tế của Hoa Kỳ – tức là số tiền mà người Mỹ kiếm được sau khi điều chỉnh theo lạm phát.
Rõ ràng là chưa có nghiên cứu nào được thực hiện về lợi ích kinh tế của Hoa Kỳ từ việc lưu trữ phần lớn mạng cáp quang. Nhưng những lợi ích này có thể bị nhiều người xem là nhỏ (đặc biệt vì phần lớn lợi nhuận từ việc truyền dữ liệu có khả năng tích lũy ở Ireland hoặc những nơi được gọi là thiên đường thuế khác).
Tuy nhiên, Farrell và Newman chứng minh một cách thuyết phục rằng, việc Hoa Kỳ kiểm soát những điểm nghẽn của nền kinh tế toàn cầu mang lại cho Washington một điều khác – những cách thức mới để thể hiện ảnh hưởng chính trị của mình trên thế giới. Và rằng Hoa Kỳ đang tích cực sử dụng chúng.
Các tác giả cho rằng, Hoa Kỳ bắt đầu được hưởng lợi từ điều này – sau vụ tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001. Trong quá khứ, các quan chức Mỹ tỏ ra dè dặt trong việc sử dụng sức mạnh kinh tế vì lo ngại hệ thống sẽ bị căng quá mức và thiếu sức mạnh.
Nhưng họ nhanh chóng nhận ra rằng, Mỹ có thể theo dõi các giao dịch tài chính của Osama bin Laden theo cách có thể tiết lộ kế hoạch của trùm khủng bố và rằng, họ có thể sử dụng ảnh hưởng tài chính của mình để phá vỡ các hoạt động của Al Qaeda. Sau khi nhóm khủng bố này tấn công, Washington đã gạt bỏ mọi nỗi sợ hãi. Họ đã mở rộng đáng kể cả hoạt động giám sát tài chính toàn cầu và việc sử dụng các biện pháp trừng phạt.
Đối với các chính trị gia, việc thực thi quyền lực này đã được chứng minh là dễ dàng. Đô la được sử dụng trong các giao dịch quốc tế không phải là tiền mặt, mà là tiền gửi ngân hàng và hầu hết mọi ngân hàng nắm giữ những khoản tiền gửi đó – đều phải có một vị trí trong hệ thống tài chính Hoa Kỳ, trong trường hợp ngân hàng đó cần tiếp cận Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed).
Do đó, các ngân hàng trên thế giới đang cố gắng lấy lòng các quan chức Mỹ để Washington không quyết định cắt họ khỏi hệ thống tài chính toàn cầu. Câu chuyện của Carrie Lam, người đứng đầu Hồng Kông được Trung Quốc bổ nhiệm, là một trường hợp điển hình.
Như Farrell và Newman viết, sau khi Hoa Kỳ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Lam vì vi phạm nhân quyền, cô không thể mở tài khoản ngân hàng ở bất cứ đâu, kể cả tại một ngân hàng ở Trung Quốc. Thay vào đó, cô phải thanh toán mọi thứ bằng tiền mặt, giữ một đống tiền ở nhà của mình.
Một ví dụ ít kịch tính hơn, nhưng quan trọng hơn nhiều về sức mạnh của Hoa Kỳ là việc Washington tiếp quản Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu, hay còn gọi là SWIFT.
Tổ chức này hoạt động như một hệ thống nhắn tin điện tử, thông qua đó các giao dịch tài chính quốc tế lớn được thực hiện. Đáng chú ý là nó có trụ sở tại Bỉ chứ không phải ở Hoa Kỳ.
Nhưng vì nhiều tổ chức ngân hàng đằng sau nó phụ thuộc rất nhiều vào thiện chí của chính phủ Hoa Kỳ, sau vụ tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9, tổ chức này bắt đầu chia sẻ nhiều dữ liệu của mình với Hoa Kỳ, cung cấp cho Hoa Kỳ một loại ‘Đá Rosetta’ (Đá Rosetta là một tấm bia đá granodiorite được tìm thấy vào năm 1799 ở Ai Cập gần thành phố nhỏ Rosetta, không xa Alexandria, với 3 văn bản giống hệt nhau được chạm nổi trên đó, trong đó có hai văn bản bằng tiếng Ai Cập. Đã giúp tiết lộ nhiều bí mật của Ai Cập cổ đại. ‘Đá Rosetta’ hàm ý Thượng Phương Bảo Kiểm mà Hoa Kỳ có thể sử dụng – biên tập ), mà Washington có thể sử dụng để theo dõi các giao dịch tài chính trên toàn thế giới.
Vào năm 2012, chính phủ Hoa Kỳ đã có thể sử dụng SWIFT và sức mạnh tài chính của chính mình để loại Iran khỏi hệ thống tài chính toàn cầu một cách hiệu quả, gây ra những hậu quả khủng khiếp cho Iran.
Sau lệnh trừng phạt, nền kinh tế Iran suy giảm mạnh và lạm phát ở nước này lên tới xấp xỉ 40%. Cuối cùng, Tehran đã đồng ý giảm các chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt (năm 2018, tổng thống Mỹ Donald Trump đã hủy bỏ thỏa thuận này, nhưng đó lại là một câu chuyện khác).
Đây chính xác là loại sức mạnh mà Hoa Kỳ có được trên toàn thế giới thông qua việc kiểm soát thông tin tài chính. Nhưng như Farrell và Newman đã chỉ ra, những gì Hoa Kỳ có thể làm để kiểm soát các ‘điểm nghẽn’ về dữ liệu có lẽ còn đáng chú ý hơn.
Ở nhiều hoặc có lẽ ở tất cả những nơi cáp quang đi vào lãnh thổ Mỹ, chính phủ Mỹ đã lắp đặt các ‘bộ chia’: Lăng kính chia các chùm ánh sáng mang thông tin thành hai luồng.
Một luồng được gửi đến người nhận dự định và luồng kia đến Cơ quan an ninh quốc gia Hoa Kỳ (NSA), sau đó cơ quan này sử dụng công nghệ điện toán mạnh mẽ để phân tích dữ liệu thu được. Kết quả là Hoa Kỳ có thể kiểm soát hầu như tất cả các thông tin tài chính quốc tế. Ông già Noel có thể không biết bạn tốt hay xấu, nhưng NSA thì biết.
Tất nhiên, các quốc gia khác cũng có thể và làm gián điệp cho Hoa Kỳ. Đặc biệt, Trung Quốc đang nỗ lực hết sức để ngăn chặn công nghệ tiên tiến của Mỹ.
Nhưng không ai làm gián điệp tốt hơn Washington. Và bất chấp những nỗ lực tốt nhất của tình báo Trung Quốc, Bắc Kinh vẫn không thu được ‘đủ bí mật’ để sánh ngang với sức mạnh của Hoa Kỳ.
Như Farrell và Newman đã chỉ ra, Hoa Kỳ vẫn thống trị một lĩnh vực quan trọng về sở hữu trí tuệ – không phải phần mềm chạy các chip bán dẫn hiện đại mà là phần mềm được sử dụng để thiết kế các chất bán dẫn mới phức tạp.
Các tác giả cho biết: “Sở hữu trí tuệ của Mỹ thâm nhập vào toàn bộ chuỗi sản xuất chất bán dẫn giống ngư dân với lưỡi câu và mồi có gai”.
Xem thêm: Sức Mạnh Của Mỹ Đang Bị Giáng Một Đòn Mạnh!
Quyền lực của nước Mỹ
Có rất nhiều ví dụ đáng chú ý về cách Washington đang vũ khí hóa ‘đế chế ngầm’ của mình, bao gồm cả các lệnh trừng phạt chống lại Carrie Lam và Iran. Nhưng điều có thể chứng minh rõ nhất làm thế nào cả 3 yếu tố của đế chế này – kiểm soát đồng đô la, kiểm soát thông tin và kiểm soát sở hữu trí tuệ – kết hợp với nhau như thế nào là việc tiếp quản thành công đáng ngạc nhiên công ty Trung Quốc Huawei.
Chỉ vài năm trước, các quan chức Mỹ và giới tinh hoa chính sách đối ngoại đã lo lắng về Huawei. Vào thời điểm đó, có vẻ như công ty có mối quan hệ chặt chẽ với chính phủ Trung Quốc đang chuẩn bị cung cấp thiết bị 5G cho phần lớn hành tinh. Và các quan chức Mỹ lo ngại rằng việc mở rộng này sẽ mang lại cho Trung Quốc khả năng nghe lén phần còn lại của thế giới một cách hiệu quả – giống như Hoa Kỳ đã làm.
Vì vậy, Washington đã sử dụng đế chế ngầm của mình để cắt đứt con đường dẫn đến thành công của Huawei và khiến tập đoàn này phải quỳ gối.
Đầu tiên, theo Farrell và Newman, Mỹ biết được Huawei đang bí mật làm ăn với Iran và do đó vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ.
Sau đó, Hoa Kỳ có thể sử dụng quyền truy cập đặc biệt vào dữ liệu Ngân hàng quốc tế để đưa ra bằng chứng cho thấy công ty và giám đốc tài chính Mạnh Vãn Châu (cũng là con gái của người sáng lập Huawei) đã phạm tội lừa đảo ngân hàng bằng cách nói dối với tập đoàn tài chính ngân hàng Anh HSBC, rằng Huawei không làm ăn với Iran.
Chính quyền Canada, hành động theo yêu cầu của Hoa Kỳ, đã bắt giữ Mạnh Vãn Châu khi cô bay qua Vancouver vào tháng 12 năm 2018.
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã buộc tội Huawei và Mạnh Vãn Châu về tội ‘lừa đảo’ và một loạt tội danh khác, đồng thời Hoa Kỳ đã sử dụng các hạn chế xuất khẩu đối với công nghệ của Hoa Kỳ để gây áp lực buộc Công ty sản xuất chất bán dẫn Đài Loan (TSMC) từ chối cho Huawei tiếp cận các chip tiên tiến.
Trong khi đó, Bắc Kinh đã bắt giữ 2 người Canada ở Trung Quốc và về cơ bản bắt họ làm con tin.
Sau gần 3 năm bị quản thúc tại gia ở Canada, bà Mạnh Vãn Châu đã đạt được thỏa thuận trong đó bà thừa nhận nhiều cáo buộc và được phép trở về Trung Quốc.
Chính phủ Trung Quốc sau đó đã thả những người Canada. Nhưng vào thời điểm đó, sức mạnh tài chính và kinh tế của Huawei đã suy giảm đáng kể và triển vọng thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực 5G đã biến mất, ít nhất là trong tương lai gần. Hoa Kỳ lặng lẽ phát động một loại chiến tranh ‘hậu hiện đại’ với Trung Quốc – và đã giành chiến thắng.
Thoạt nhìn, chiến thắng này rõ ràng là một tin tốt lành. Cuối cùng, Washington đã hạn chế ảnh hưởng công nghệ của chế độ độc tài mà không sử dụng vũ lực.
Thành công của Hoa Kỳ trong việc cô lập Triều Tiên khỏi phần lớn hệ thống tài chính toàn cầu hoặc thành công trong các biện pháp trừng phạt chống lại Ngân hàng trung ương Nga cũng có thể nhận được những tràng pháo tay xứng đáng.
Cũng khó có thể phẫn nộ trước việc Hoa Kỳ sử dụng sức mạnh tiềm ẩn của mình để ngăn chặn chủ nghĩa khủng bố toàn cầu, tiêu diệt các tập đoàn ma túy hoặc cản trở nỗ lực khuất phục Ukraine của tổng thống Nga Vladimir Putin.
Tuy nhiên, rõ ràng có những rủi ro nghiêm trọng liên quan đến việc thực thi quyền lực này. Trên hết, Farrell và Newman lo ngại về khả năng Mỹ dàn trải lực lượng của mình quá mức.
Họ viết, nếu Hoa Kỳ sử dụng sức mạnh kinh tế của mình quá thường xuyên và quá nhanh, điều đó có thể làm suy yếu chính nền tảng của sức mạnh đó.
Ví dụ, nếu Hoa Kỳ sử dụng đồng đô la làm vũ khí chống lại quá nhiều quốc gia, các quốc gia đó có thể liên kết thành công với nhau và áp dụng các phương pháp giải quyết quốc tế thay thế.
Nếu các quốc gia trở nên quá lo ngại về hoạt động gián điệp của Hoa Kỳ, họ có thể xây dựng các tuyến cáp quang vượt qua Hoa Kỳ. Và nếu Washington đặt ra quá nhiều hạn chế đối với hàng xuất khẩu của Mỹ, các công ty nước ngoài có thể quay lưng với công nghệ Mỹ.
Ví dụ, phần mềm do Trung Quốc phát triển có thể vẫn chưa cạnh tranh được với phần mềm Mỹ, nhưng không khó để tưởng tượng rằng một số chế độ sẽ chấp nhận chất lượng thấp hơn như một cái giá phải trả cho việc thoát khỏi sự kiểm soát của Washington.
Cho đến nay, điều đó chưa xảy ra. Bất chấp những bình luận bất tận từ các chuyên gia về khả năng sụp đổ của đồng đô la, đồng tiền này vẫn thống trị thế giới.
Như Farrell và Newman viết, đồng đô la trên thực tế đã được giữ vững bất chấp “sự ngu ngốc ngang ngược” của chính quyền Trump.
Nhưng việc chạy cáp quang khắp Hoa Kỳ có thể dễ dàng hơn và những người không rành về kỹ thuật không thực sự biết việc thay thế phần mềm của Hoa Kỳ dễ dàng như thế nào. Tuy nhiên, sức mạnh tiềm ẩn của Washington hiện nay có vẻ mạnh mẽ một cách đáng ngạc nhiên.
Nhưng điều đó không có nghĩa là không có giới hạn về việc Hoa Kỳ có thể đi bao xa. Farrell và Newman lo ngại rằng Trung Quốc, một siêu cường kinh tế theo đúng nghĩa của mình, có thể quyết định “tự bảo vệ mình bằng cách đi vào bóng tối”, nghĩa là cắt đứt quan hệ tài chính và thông tin quốc tế với phần còn lại của thế giới (điều mà nước này đang làm để mức độ nào đó).
Những hành động như vậy của Bắc Kinh sẽ gây ra tổn thất kinh tế đáng kể cho mọi người. Điều này sẽ làm giảm vai trò của Trung Quốc với tư cách là công xưởng của thế giới, mà – theo cách riêng của họ – có thể khó thay thế như vai trò toàn cầu của đồng đô la Mỹ.
Ngoài ra còn có nguy cơ rõ ràng là các quốc gia thua trong ‘cuộc chiến tranh không có lửa’ có thể bắt đầu chiến tranh bằng lửa. Như Farrell và Newman viết, việc vũ khí hóa thương mại là một trong những yếu tố góp phần bùng nổ thế chiến thứ 2.
Suy cho cùng, Đức và Nhật Bản đã tiến hành các cuộc chiến tranh xâm chiếm, một phần để đảm bảo quyền tiếp cận các nguyên liệu thô mà họ lo ngại sẽ bị cắt đứt bởi các lệnh trừng phạt quốc tế.
Kịch bản ác mộng ngày nay sẽ là Trung Quốc, lo sợ bị xem là kẻ bị ruồng bỏ, đã trả đũa bằng cách xâm lược Đài Loan, quốc gia đóng vai trò quan trọng trong ngành bán dẫn toàn cầu.
Nhưng ngay cả khi Hoa Kỳ không lạm dụng đế chế ngầm của mình và kích động những xung đột nảy lửa, vẫn có lý do nghiêm trọng để lo ngại về sức mạnh kinh tế và thông tin to lớn của Washington.
Suy cho cùng, Hoa Kỳ không phải lúc nào cũng đúng. Washington đã đưa ra nhiều quyết định về chính sách đối ngoại ‘vô đạo đức’ và có thể sử dụng quyền kiểm soát các điểm nghẽn toàn cầu của mình để làm hại những người, công ty và quốc gia không đáng phải hứng chịu ‘hỏa lực’ của Mỹ.
Trump, ví dụ, áp đặt thuế quan đối với Canada và Châu Âu. Không khó để tưởng tượng rằng, nếu tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai, ông sẽ cố gắng tấn công nền kinh tế của những quốc gia Châu Âu vốn chỉ trích các chính sách đối ngoại hoặc thậm chí đối nội của ông.
Bạn không cần phải nhìn mọi thứ qua lăng kính Chiến tranh Iraq hay khăng khăng rằng, Mỹ bằng cách nào đó đã kích động Putin châm chọc Ukraine để bắt đầu lo lắng về sự thiếu trách nhiệm và ‘trách nhiệm giải trình’ của đế chế ngầm Mỹ.
Luật chơi mới
Farrell và Newman không đưa ra chiến lược chính trị nào có thể giảm thiểu những rủi ro này – ngoại trừ lập luận rằng, đế chế ngầm đòi hỏi tư duy và hiểu biết tiên tiến tương tự như những gì từng đi kèm với cạnh tranh hạt nhân.
Tuy nhiên, bằng cách nhấn mạnh bản chất của quyền lực toàn cầu đã thay đổi như thế nào, cuốn sách đã đóng góp lớn vào cách thức và suy nghĩ của các nhà phân tích về ảnh hưởng toàn cầu. Các nhà hoạch định chính sách và nhà nghiên cứu phải bắt đầu xây dựng kế hoạch để giải quyết những vấn đề này.
Một giải pháp khả thi là tạo ra các quy tắc quốc tế nhằm khai thác các điểm nghẽn trong nền kinh tế toàn cầu, được mô phỏng theo các quy tắc hạn chế thuế quan và các biện pháp bảo hộ khác kể từ khi Hiệp định chung về thuế quan và thương mại (GATT) được ký kết vào năm 1947.
Như mọi nhà kinh tế tham gia vào thương mại toàn cầu đều biết, GATT (và Tổ chức thương mại thế giới – WTO sau đó) không chỉ bảo vệ các nước, họ bảo vệ họ khỏi bản năng xấu của chính họ.
Sẽ rất khó để làm điều gì đó tương tự với các hình thức quyền lực kinh tế toàn cầu mới. Nhưng để giữ cho thế giới được an toàn, các chuyên gia phải cố gắng xây dựng các quy tắc có tác dụng răn đe tương tự. Rủi ro quá cao nên không thể giải quyết được những thách thức này.
Ảnh sử dụng: The Hill
