Mỹ đã thành lập Liên minh quốc tế, với mục tiêu bảo vệ các ‘tàu vận tải’ đi lại ở Biển Đỏ khỏi các cuộc tấn công của lực lượng Houthi ở Yemen, được cho là có ít nhất 10 quốc gia, nằm dưới sự chỉ huy của Mỹ, nhưng các nước chủ chốt trong khu vực như Ai Cập và Ả Rập Saudi (Saudi Arabia) sẽ không tham gia hợp tác.

Gần 1/3 thương mại container trên thế giới được vận chuyển dọc theo tuyến đường biển (Biển Đỏ) đang bị đe dọa.

Điều dường như không thể tưởng tượng được – đã trở thành hiện thực: Các chiến binh Houthi của Yemen đe dọa các tàu thuyền đi trên Biển Đỏ hàng ngày bằng vũ khí tiên tiến, và họ thậm chí còn tấn công các mục tiêu cách lãnh thổ Israel 2.000 km.

Ngày nay không ai dám thốt ra lời chế nhạo “một lũ giẻ rách cầm giáo”.

Lực lượng Yemen được Iran hậu thuẫn kiểm soát lãnh thổ ở phía tây bắc đất nước, nơi sinh sống của phần lớn dân số Yemen và là nơi có thủ đô Sanaa, và đã trở thành một lực lượng quân sự lớn ở Trung Đông rộng lớn hơn, được hỗ trợ bởi Tehran.

Quan trọng đến mức, các hoạt động quân sự của Lực lượng Houthi ‘bắt đầu’ được một siêu cường giải quyết. “Nó kêu gọi hành động tập thể (…). Tôi tuyên bố khởi động Chiến dịch Người bảo vệ thịnh vượng”, Bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin cho biết hôm thứ 2 trong chuyến đi Trung Đông.

Người Mỹ sau đó quyết định rằng “hành động tập thể” nhằm bảo vệ các tàu buôn ở Biển Đỏ nên có sự tham gia của 10 quốc gia khác, trong đó có Pháp, Tây Ban Nha và Vương quốc Anh.

Xem thêm: Biển Đỏ Và Khủng Hoảng Thương Mại Toàn Cầu – Châu Âu Đang Gặp Rủi Ro

Nhiều nước Ả Rập trong khu vực tỏ ra dè dặt

Houthi biện minh cho các cuộc tấn công vào tàu buôn bằng cách hỗ trợ người Palestine trong cuộc xung đột đang diễn ra với Israel, nói rằng máy bay không người lái tấn công và các loại vũ khí khác của họ nhắm vào “tất cả các tàu có quan hệ với Israel hoặc đang hướng tới các cảng của Israel”.

Mặc dù, theo dữ liệu hiện có, sự cố không gây thiệt hại nhân mạng, và thiệt hại vật chất đối với các tàu bị ảnh hưởng là khá nhỏ, nhưng điều đó cũng đủ để một số công ty vận tải biển lớn nhất thế giới tạm thời rời khỏi tuyến Biển Đỏ. Trong số đó bao gồm Maersk, MSC và gã khổng lồ dầu mỏ BP.

Khoảng 12% thương mại thế giới đi qua Biển Đỏ (và qua đó là Kênh đào Suez).

Từ quan điểm vận tải container, con số này thậm chí là 30%. Thông thường, điều này liên quan đến việc vận chuyển hàng hóa từ Đông Á đến Châu Âu, vận chuyển dầu và các nguyên liệu thô khác từ Vịnh Ba Tư đến Châu Âu.

Tuy nhiên, nỗ lực của Mỹ nhằm tập hợp một liên minh rộng rãi nhất có thể vẫn gặp phải sự kiềm chế của các cường quốc trong khu vực.

Như Al-Jazeera của Qatar đã chỉ ra, Ả Rập Saudi (sở hữu phần lớn bờ biển phía đông Biển Đỏ) không muốn tham gia vì nước này dường như đã gần đạt được thỏa thuận với lực lượng Houthi ở Yemen, về việc chia sẻ quyền lực ở Yemen.

Riyadh ủng hộ chính phủ Yemen được quốc tế công nhận và những nỗ lực của nước này nhằm đạt được thỏa thuận với Houthi là một phần trong quá trình bình thường hóa quan hệ rộng rãi hơn với Iran.

Ai Cập và các nước Ả Rập khác không muốn chống lại Houthi để không tỏ ra đi ngược lại câu chuyện chung – đó là gây áp lực buộc Israel ngừng giết hại thường dân Palestine ở Gaza.

Trong điều kiện bình thường, có tới 100 tàu buôn đi qua Kênh đào Suez mỗi ngày và phí qua lại là nguồn thu nhập đáng kể cho nền kinh tế Ai Cập – chúng chiếm khoảng 15% ngoại hối.

Houthi không muốn dừng các hành động quân sự – chống lại các tàu có liên hệ với Israel. “Chúng tôi kiên quyết bác bỏ điều đó”, một thành viên lãnh đạo chính trị của Houthi, Muhammad Buchajti, cho biết hôm thứ 2.

Tác giả: Vit Štěpánek

Xem thêm: Chiến Tranh Iran-Israel Leo Thang Ở Biển Đỏ Và Hậu Quả Toàn Cầu