Tác giả: Maximilian Dura
May mắn thay cho Ukraine, việc bổ nhiệm Andrei Belousov vào vị trí Bộ trưởng quốc phòng Nga là một bằng chứng khác cho thấy Bộ quốc phòng Nga sẽ được lãnh đạo không phải bởi một quân nhân, mà bởi một chính trị gia, và một người không am hiểu các vấn đề quân sự. Tuy nhiên, Sergei Shoigu và người tiền nhiệm Anatoly Serdyukov cũng vậy.
Sergei Shoigu sẽ nắm giữ chức vụ mới là thư ký Hội đồng an ninh Nga. Điều chưa biết duy nhất trong vấn đề nhân sự này là số phận của Nikolai Patrushev, người được thay thế bởi Shoigu – đang chìm vào ‘quên lãng’ về mặt chính trị.
Có ý kiến cho rằng Điện Kremlin muốn Bộ quốc phòng Nga được lãnh đạo bởi một người dân sự và quản lý hiệu quả hơn ngân sách khổng lồ được phân bổ cho quân đội Nga.
Trên thực tế, quân đội Nga do một người dân sự đứng đầu đã được thực hiện sớm hơn nhiều. Đúng, Andrei Belousov hoàn toàn không biết gì về mặt quân sự, nhưng Sergei Shoigu cũng hoàn toàn không biết gì, khi ông đứng đầu Bộ quốc phòng Nga vào năm 2012.
Sự thật, người đứng đầu Bộ quốc phòng – Sergei Shoigu vừa bị ‘sa thải’ chưa từng phục vụ trong quân đội. Toàn bộ quá trình học tập quân sự của Shoigu chỉ giới hạn trong việc đào tạo tại khoa quân sự của Học viện bách khoa Krasnoyarsk, nơi Sergei Shoigu tốt nghiệp ngành kỹ sư trong lĩnh vực xây dựng dân dụng năm 1977.
Vì vậy, Shoigu, giống như tất cả các sinh viên, không thực sự phục vụ trong quân đội mà nhận được cấp bậc “trung úy” sau khi tốt nghiệp đại học.
Sergei Shoigu sau đó không trải qua bất kỳ khóa huấn luyện quân sự nào. Lúc đầu, ông làm việc tại các doanh nghiệp công nghiệp, và từ năm 1988, Shoigu trở thành một lãnh đạo Đảng cộng sản tích cực (giống như cha ông là Kuzhuget Shoigu).
Sự nghiệp của Shoigu phát triển nhanh chóng. Thông qua đường lối của Đảng, ông nhận được bằng tiến sĩ kinh tế, và từ Boris Yeltsin (cho vị trí chính xác trong cuộc đảo chính năm 1993) một cấp bậc quân sự cao – ngay lập tức là tướng.
Vào ngày 20 tháng 9 năm 1999, Yeltsin đã trao tặng Sergei Shoigu “vì lòng dũng cảm và chủ nghĩa anh hùng được thể hiện khi thực hiện nghĩa vụ quân sự trong những tình huống khắc nghiệt” với ngôi sao anh hùng Liên bang Nga.
Điều thú vị là vào thời điểm đó ông là bộ trưởng Bộ tình trạng khẩn cấp và cứu trợ thiên tai với cấp bậc đại tá.
Xem thêm: Tân Bộ Trưởng Quốc Phòng Nga Belousov Là Ai?
Với quan điểm đúng đắn của mình, theo quyết định của Vladimir Putin, ngày 6 tháng 11 năm 2012, Shoigu được bổ nhiệm vào chức vụ bộ trưởng quốc phòng.
Shoigu thay thế Anatoly Serdyukov, người cũng không phải là quân nhân mà là nhà kinh tế học (tốt nghiệp Học viện thương mại Liên Xô Leningrad năm 1984) và luật sư (tốt nghiệp khoa luật của Đại học St. Petersburg).
Bây giờ (vào năm 2024) đã có một kiểu “trở về quá khứ”: Kỹ sư xây dựng sẽ được thay thế bằng một nhà kinh tế. Người kế nhiệm Shoigu, Andrei Belousov, tốt nghiệp khoa kinh tế của Đại học Moscow.
Tuy nhiên, chuyên môn không phải là điểm khác biệt duy nhất giữa người đứng đầu cũ và mới của Bộ quốc phòng Nga.
Ví dụ, Belousov, không giống như Shoigu, không có quân hàm. Mặc dù hóa ra chức danh bộ trưởng mới cũng ổn. Là một quan chức cấp cao, Belousov có cấp bậc Ủy viên Hội đồng nhà nước liên bang Nga.
Và theo bảng cấp bậc được phê duyệt bởi nghị định của tổng thống Nga năm 2005, cấp bậc này tương ứng với cấp bậc quân sự của tướng quân đội hoặc đô đốc hạm đội. Vì vậy, trên thực tế ở Nga, không có gì có thể ngăn cản ‘tướng’ Belousov dẫn đầu cuộc duyệt binh tiếp theo trên quảng trường Đỏ ở Moscow.
Đồng thời, với tâm lý của người Nga, một vấn đề chú ý là sự khác biệt rất lớn về số lượng ‘giải thưởng’: Shoigu có 55 huy chương trên đồng phục, trong khi Belousov chỉ có 4, trong đó có một giải thưởng phù phiếm như huy chương “Trong kỷ niệm 850 năm thành lập Moscow”.
Nhưng đây không phải là vấn đề, tân bộ trưởng quốc phòng chắc chắn có thể trông cậy vào sự ưu ái của người bảo trợ của mình, Vladimir Putin.
Không có nghi ngờ gì về điều này, vì Belousov là một người thân cận và bạn bè của Putin.
Vị cựu bộ trưởng quốc phòng hiện nay không chỉ trở thành gánh nặng cho tổng thống Nga, mà còn là một mối đe dọa tiềm ẩn với tư cách là người kế nhiệm tiềm năng.
Trong khi đó, Belousov, ngay cả khi ông giữ chức tổng thống Nga, sẽ đảm bảo cho Putin cơ hội tiếp tục nắm quyền, ngay cả khi Putin phải quản lý chính trường “từ hàng thứ 2”.
Tuy nhiên, Putin đã bắt đầu lập lại trật tự trong quân đội Nga, bắt giữ thứ trưởng quốc phòng Timur Ivanov vào cuối tháng 4 năm 2024, vì tội tham nhũng. Vì những hành vi phạm tội như vậy là chuyện bình thường trong giới lãnh đạo Nga nên cáo buộc dường như có thể được phân loại lại thành tội phản quốc. Số phận tương tự có thể đang chờ đợi thêm nhiều người bạn của Shoigu.
May mắn thay, tất cả bước nhảy vọt này của Bộ quốc phòng Nga có thể sẽ không gây hại gì cho Ukraine.
Đúng vậy, Shoigu, người đứng đầu Bộ quốc phòng, thực sự là một người không biết gì về các vấn đề quân sự, nhưng trong suốt 11 năm lãnh đạo Bộ quốc phòng, ông ấy đã hiểu được một số điều.
Và vấn đề ở đây, tất nhiên, không phải là vấn đề kiến thức chuyên môn, điều mà ông ta tất nhiên không có được, là ‘tình hình’ quân đội.
Và Belousov ban đầu sẽ phải dựa vào lời khuyên và ý kiến của các tướng lĩnh, điều này tất nhiên sẽ không có tác dụng tốt nhất đối với tình hình ở mặt trận đối với Điện Kremlin.
Số phận của cựu thư ký Hội đồng an ninh Nikolai Patrushev vẫn chưa rõ. Về mặt lý thuyết, đây là người của Putin, người phải chịu lệnh trừng phạt của phương Tây vì tham gia vào một chiến dịch đặc biệt chống lại Ukraine.
Giống như Putin, ông đã phục vụ trong KGB và sau đó là FSB, nơi ông thậm chí còn đứng đầu FSB một thời gian.
Tuy nhiên, hiện tại, theo sắc lệnh ngày 12 tháng 5 năm 2024 của tổng thống Nga, Patrushev đã bị mất chức vụ với thông báo chính thức “chuyển sang công việc khác”.
Ở Nga, ‘công thức’ này không phải lúc nào cũng hứa hẹn một kết quả tốt đẹp.
Ảnh minh họa: Shoigu và Belousov. Nguồn ảnh: CNN
