Xu hướng tìm kiếm trên mạng xã hội thường là về các kỳ nghỉ, bữa tiệc và các chuyến tham quan, ẩm thực – về cơ bản tất cả đều liên quan đến việc chi tiền cho các trải nghiệm. Tuy nhiên, một số người có ảnh hưởng đang bắt đầu khuyến khích những người theo dõi họ tiết kiệm tiền.
Diễn viên hài người Mỹ và người nổi tiếng trên mạng Lukas Battle trở nên nổi tiếng vào đầu năm 2024 vì ủng hộ khái niệm “lập ngân sách lớn” (quản lý tài chính cá nhân, biên tập).
Triết lý này nhấn mạnh sự cần thiết khi mọi người bày tỏ suy nghĩ thực sự của mình trước khi đưa ra bất kỳ quyết định tài chính nào.
Lara Meyer từ trang web tài chính Sorted (New Zealand) cho biết mặc dù cần có chút can đảm để nói chuyện cởi mở về tài chính cá nhân của mình, nhưng điều đó rất tốt để giữ cho tài khoản ngân hàng của bạn luôn lành mạnh.
“Có những khoảnh khắc trong cuộc sống chúng ta cần đưa ra quyết định và nhận ra: ‘Thực ra, tôi không đủ khả năng chi trả cho việc này’ – và điều đó cần một chút can đảm”.
“Tôi đã trải qua chuyện này. Một người bạn tốt của tôi đã lên kế hoạch đi trượt tuyết ở Nhật Bản vào tháng 1. Tôi nghĩ tôi và chồng tôi sẽ có thể đi được, nhưng sự thật là tôi không muốn mắc nợ, nên tôi không thể sử dụng thẻ tín dụng để chịu khoản chi phí này”.
“Vì vậy, tôi chỉ nói với bạn mình, ‘tôi không nghĩ chúng ta có đủ khả năng chi trả cho khoản này. Tôi sẽ không đặt mình vào tình trạng căng thẳng về tài chính chỉ để đi du lịch cùng bạn. Chúng ta có thể có một kỳ nghỉ tuyệt vời ở New Zealand”.
“Cuốn sách đầu tiên tôi đọc về quản lý tài chính là [Nhà đầu tư chân đất]. Đây là cuốn sách khai sáng bắt đầu hành trình quản lý tài chính của tôi. Nó cho tôi một số manh mối và khiến tôi hiểu tại sao tôi muốn làm những việc này”.
“Một người bạn của tôi đã nói với tôi rằng: ‘Bạn thực sự nên đăng bài này lên mạng xã hội để giúp đỡ mọi người’ và tôi đã làm như vậy và nó đã thành công”.
Nhưng chỉ 6 năm trước, cô không biết gì về việc tiết kiệm tiền.
Cô vẫn là luật sư vào năm 2018, khi cô mới kết hôn với bạn trai còn đang đi học.
Cặp vợ chồng mới cưới chọn sống cùng gia đình và trả tiền thuê nhà 130 USD/tuần.
“Tôi nghĩ trong 3 năm đầu tiên của cuộc hôn nhân, chúng tôi sống với bố mẹ ở Hamilton. Tôi vừa tốt nghiệp đại học và đủ tiêu chuẩn làm luật sư. Chúng tôi không có một xu tiết kiệm”.
“Chúng tôi không biết mình đang làm gì và chúng tôi đã phung phí tất cả tiền bạc của mình”.
Ngay sau đó, Leutele có thai và phải nghỉ việc vì lý do sức khỏe.
“Tôi được chẩn đoán mắc một căn bệnh có tên là hyperemesis gradidarum, nặng đến mức tôi nôn mửa gần như suốt ngày. Vì vậy, việc tôi phải nghỉ việc là điều hiển nhiên. Chồng tôi cũng phải dừng việc học và tìm việc làm toàn thời gian”.
Xem thêm: Thẻ tín dụng: 2 loại ngày nên chú ý để tránh bị phạt
Vấn đề tài chính của cặp đôi bắt đầu vào năm 2021 khi cô mang thai đứa con thứ hai và họ chuyển đến Napier vì công việc của chồng cô.
Đột nhiên, họ phải trả tiền thuê nhà và các hóa đơn ở một thành phố mới, đồng thời nhanh chóng gánh khoản nợ hàng chục nghìn đô la.
“Khi chuyển đến Napier, chúng tôi đã đặt cọc để thuê một căn nhà”.
“Chúng tôi nợ 20.000 USD và về cơ bản chúng tôi đang cố gắng tồn tại chỉ bằng một khoản thu nhập để có thể tiếp tục làm mẹ nội trợ”.
Đây cũng là lúc cô quyết định họ cần lập kế hoạch tài chính.
“Tôi đã thử nhiều cách khác nhau, nhưng chúng không có tác dụng với một gia đình chỉ có một thu nhập như gia đình chúng tôi. Bởi vì tôi thấy rằng rất nhiều lời khuyên là tăng thu nhập và giảm chi tiêu, nhưng khi bạn chỉ có một người trong gia đình đi làm, thì, thực sự khó làm được việc đó”.
“Tôi phải tìm cách phù hợp với chúng tôi để có thể tiếp tục chăm sóc bọn trẻ ở nhà vì tăng thu nhập không phải là một lựa chọn đối với chúng tôi vào thời điểm đó”.
Ba năm sau, Leutele và chồng đã trả hết nợ và chuẩn bị mua căn nhà đầu tiên.
Xem thêm: Rủi ro khi sử dụng thẻ tín dụng?
Cô cho biết, tất cả là nhờ vào “lập ngân sách dựa trên số không”.
“Lập ngân sách dựa trên số không là đưa tất cả tiền của chúng tôi vào một tài khoản và sau đó vào ngày lĩnh lương, tôi lập kế hoạch cho từng đô la”.
“Người ta cũng có thể gọi nó là ‘nhắm mục tiêu đến từng đô la’, điều này đơn giản có nghĩa là bạn chuyển tất cả số tiền bạn muốn chi tiêu vào các tài khoản khác nhau”.
“Tôi chia thu nhập của mình thành một số tài khoản khác nhau, như hóa đơn, bảo dưỡng ô tô, quỹ gia đình (và) nhu cầu chăm sóc trẻ em, để vào ngày nhận lương, số dư tài khoản chính của chúng tôi bằng 0, nhưng mọi thứ khác. Tất cả các tài khoản khác đều tăng trưởng”.
Meyer của Sorted cũng ủng hộ cách tiếp cận này.
“Tôi thích ý tưởng của cô ấy. Tôi cũng làm điều tương tự như vậy, tôi biết chi phí sinh hoạt của mình là bao nhiêu. Tiền không đi loanh quanh mà nó được dùng vào chi phí sinh hoạt, thế chấp hoặc thuê nhà, hoặc tôi tiết kiệm hoặc gửi vào KiwiSaver, hoặc trong ngân sách mua quần áo – tất cả tiền đã được lên kế hoạch”.
Có nhiều hình thức lập kế hoạch ngân sách khác phổ biến trên mạng xã hội.
Chuyên gia tư vấn tài chính William Tieu có gần 100.000 người theo dõi trên tài khoản TikTok của mình, được mệnh danh là “Kỹ sư tài chính”.
Một phương pháp mà ông đề xuất là “nguyên tắc 5-3-2”, đó là sử dụng 50% thu nhập của bạn cho những chi phí cần thiết, 30% cho những chi phí không thiết yếu và 20% để tiết kiệm.
“Nguyên tắc 5-3-2 có nghĩa là 50% thu nhập của bạn nên được sử dụng cho các chi phí sinh hoạt cần thiết, chẳng hạn như chi phí liên quan đến nhà ở, chi phí đi lại, tất cả các chi phí cơ bản bạn cần cho cuộc sống”.
“Sử dụng 30% cho các chi phí không cần thiết – mua cà phê, đi ăn nhà hàng, giải trí, … sau đó để lại 20% để tiết kiệm hoặc làm quỹ khẩn cấp”.
William Tieu cho biết bất kỳ ai muốn bắt đầu lập kế hoạch tài chính, trước tiên nên đánh giá thu nhập và chi phí của mình.
“Điều dễ dàng nhất đối với hầu hết mọi người là in ra bản sao kê tài khoản ba tháng của bạn, vì nó thể hiện rõ ràng nhất số tiền bạn chi tiêu vào đâu”.
“Hãy liệt kê thu nhập của bạn và sau đó là tất cả các khoản chi tiêu cần thiết để bạn có thể nhanh chóng biết tiền của mình được tiêu vào đâu, bởi vì nhiều người thực sự không biết họ tiêu tiền vào đâu và họ tiêu tiền một cách hoang phí”.
Xem thêm: Nên thanh toán bằng tiền mặt hay ví điện tử và thẻ tín dụng?
Nhưng William Tieu cho rằng bước quan trọng nhất là đặt mục tiêu trước khi bắt đầu.
“Với bất kỳ kế hoạch tài chính nào, điều duy nhất khiến nó thành công là nếu có mục tiêu đằng sau nó. Nếu không thì đó chỉ là một con số và bạn không thể làm gì được (tiêu tiền)”.
Hình minh họa: Thẻ tín dụng. Ảnh Freepik
