Tác giả: Tanya Hill
Có bao nhiêu ngôi sao, bạn có thể nhìn thấy vào ban đêm? Ngay bây giờ, bạn có thể ra ngoài và đếm chúng.
Đó là một phần của chiến dịch nâng cao nhận thức về bầu trời đêm được tổ chức vào tháng 10 hàng năm, trong 7 năm qua. Động lực đằng sau của chiến dịch “Great World Wide Star Count” (đếm những vì sao đêm) là nâng cao nhận thức về tác động của ô nhiễm ánh sáng đối với bầu trời đêm, cũng như đối với sức khỏe và môi trường của chúng ta.
Rất may, bạn không cần phải đếm từng ngôi sao mà bạn có thể nhìn thấy. Mục tiêu của chúng ta ở Nam bán cầu là chòm sao Nhân Mã. Những ngôi sao sáng của nó tạo thành hình ấm trà có thể nhìn thấy phần ‘cao’ ở phía tây vào đầu buổi tối.
Từ giờ cho đến thứ 6 ngày 31 tháng 10, hãy ra ngoài trời trong khoảng 1 giờ sau khi mặt trời lặn và tìm cung hoàng đạo Nhân Mã ở phía tây. Nó sẽ ở phía trên cái đuôi cong của Scorpius (Thiên Yết hay Bọ Cạp) và bạn cũng sẽ thấy hành tinh đỏ – Sao Hỏa (Mars) gần ‘cung tên’ của cung hoàng đạo hay chòm sao Nhân Mã.
Điều quan trọng là dành khoảng 15 phút hoặc lâu hơn để tận hưởng bầu trời đêm và giúp đôi mắt thích nghi với bóng tối. Thật ngạc nhiên, bạn sẽ có thể nhìn thấy bao nhiêu thứ nữa sau thời gian đó.
Khi đã sẵn sàng, hãy so sánh chế độ xem của bạn với 1 trong 7 biểu đồ cường độ. Độ lớn liên quan đến độ sáng của một ngôi sao và mỗi biểu đồ vẽ sơ đồ tất cả các ngôi sao mà bạn sẽ thấy.
Nếu nhìn bầu trời đêm, bạn sẽ thấy số lượng ngôi sao tối đa. Điều đó có nghĩa là, ngay cả những ngôi sao mờ nhất với cường độ khoảng 6, cũng có thể nhìn thấy được (lưu ý rằng, cường độ ngược với độ sáng, vì vậy ngôi sao càng mờ thì cường độ càng cao).
Tôi hoàn toàn tin tưởng rằng, bầu trời đêm đầy sao là một phần quan trọng trong thế giới tự nhiên của chúng ta. Trong một số thành phố lớn nhất trên thế giới, chỉ có thể nhìn thấy những ngôi sao sáng nhất, điều đó có nghĩa là, vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, chỉ có thể nhìn thấy khoảng một chục ngôi sao.
Hiệp hội bầu trời đêm quốc tế được thành lập vào năm 1988 để giúp bảo vệ tầm nhìn của chúng ta về bầu trời đêm. Họ làm rất nhiều việc, quảng bá và giáo dục mọi người về các giải pháp chiếu sáng ngoài trời tốt nhất.
Một trong những sáng kiến mà tôi thực sự yêu thích, đó là sự công nhận của họ về địa điểm bầu trời đêm quốc tế. Những công viên và khu bảo tồn này được xác định bởi bầu trời nguyên sơ của chúng và mục đích là để bảo vệ chúng và giữ cho đêm đầy sao.
Tại Úc, một số hiệp hội thiên văn nghiệp dư tại địa phương đang nỗ lực nâng cao nhận thức và ủng hộ việc chiếu sáng tốt hơn ở các thành phố. Điều này bao gồm Hiệp hội cải thiện ánh sáng ngoài trời Sydney và Hiệp hội thiên văn của bộ phận cải thiện ánh sáng ngoài trời Victoria.
Vì vậy, hãy thử ghi lại độ tối của bầu trời từ sân sau của chính bạn. Bạn cũng có thể thực hiện các phép đo của mình nhiều lần, hoặc có thể lặp lại quan sát vào một đêm khác, để xem độ sáng của bầu trời thay đổi như thế nào hoặc đi đến một địa điểm khác.
Dù sao đi nữa, đó là một cái cớ tốt để nhìn lên bầu trời đêm. Và có lẽ bạn có thể làm gì đó để giúp giảm thiểu ô nhiễm ánh sáng ở khu vực địa phương của bạn.
Tanya Hill, thành viên danh dự của Đại học Melbourne và người phụ trách cấp cao (Thiên văn học), Bảo tàng Victoria
