Tác giả: Brendan Cole
Chuyến thăm của tổng thống Ukraine tới Bắc Mỹ (Canada) đã gây ra những rắc rối về mặt ngoại giao cho Kiev.
Mặc dù Vladimir Zelensky đã đảm bảo được cam kết viện trợ quân sự trị giá 325 triệu USD của Hoa Kỳ, chuyến đi diễn ra trong bối cảnh căng thẳng với Ba Lan và kết thúc với sự xuất hiện của một cựu chiến binh Đức Quốc xã trong Quốc hội Canada.
Và khi trở về, những tuyên bố mới đã xuất hiện, về sự liên quan của Ukraine trong vụ rơi tên lửa ở Ba Lan và phá hoại 2 đường ống khí đốt Nord Stream – giữa Nga và Đức.
Nhưng mọi thứ bắt đầu tốt đẹp: Zelensky gặp tổng thống Joe Biden và các thành viên Quốc hội tại Nhà Trắng, bao gồm cả lãnh đạo đa số Thượng viện Chuck Schumer, người xác nhận sự cần thiết phải hỗ trợ quân sự và tinh thần cho Kiev trong cuộc chiến chống Nga.
Nhưng chuyến đi về phía bắc (từ biên giới Mỹ, đến Canada – biên tập) của Zelensky đã không diễn ra theo kế hoạch: Hóa ra, tại cuộc họp ngày 22/9/2023, Quốc hội Canada đã vinh danh không chỉ một cựu chiến binh Thế chiến thứ 2 người Ukraine – mà còn là một cựu tay sai của Đức Quốc xã.
Hóa ra Yaroslav Hunk đã được mời vào Quốc hội Canada, mặc dù thực tế là ông ta phục vụ trong Sư đoàn Waffen SS Grenadier số 14 (còn được gọi là Sư đoàn Ukraine đầu tiên hay “Galicia”).
Chủ tịch Hạ viện Canada, Anthony Rota đã từ chức sau vụ bê bối mà ông cho là do nhầm lẫn.
Mặc dù đây không phải lỗi của Zelensky, nhưng giới truyền thông Điện Kremlin đã lợi dụng điều này để biện minh cho cuộc chiến ở Ukraine, dưới chiêu bài chống chủ nghĩa phát xít.
Xem thêm: Vì Đâu Ba Lan ‘Quay Lưng’ Với Ukraine?
Trong khi đó, Zelensky phải đối mặt với các vấn đề trong nước, khi căng thẳng với Ba Lan leo thang – Ba Lan từ chối dỡ bỏ lệnh cấm của EU đối với các sản phẩm nông nghiệp (lúa mì) của Ukraine từng được Brussels áp đặt – để bảo vệ nông dân Châu Âu.
Ukraine đã đệ đơn kiện Ba Lan, cũng như Slovakia và Hungary, nhưng đáp lại, thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cáo buộc Zelensky xúc phạm Ba Lan khi ông phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khóa 78 rằng, một số đồng minh của Kiev đang dàn dựng “sân khấu chính trị”.
Morawiecki cũng cho biết Warsaw sẽ không chuyển vũ khí cho Ukraine nữa, mặc dù tổng thống Ba Lan Andrzej Duda sau đó đã bác bỏ một phần của điều này, đồng thời nhấn mạnh rằng, nó có nghĩa là nguồn cung vũ khí mới.
Mặc dù vậy, điều này cũng đi ngược lại sự hỗ trợ tài chính và quân sự chân thành, mà Ba Lan trước đây đã cung cấp cho Ukraine trong cuộc chiến chống lại Nga.
Xem thêm: Xung Đột Ukraine: Sẽ Giúp Hàn Gắn Thế Giới
John Foreman, cựu tùy viên quân sự Anh tại Nga, cho biết: “Với cuộc xung đột lâu dài phía trước, Ukraine không có lợi, khi cho phép những tranh chấp này làm xao lãng sự chú ý khỏi bức tranh toàn cảnh, đặc biệt là với các cuộc bầu cử sắp tới ở Ba Lan, Slovakia và các nước khác”.
Ông nói thêm: “Tôi không nghĩ chính sách ngoại giao của Ukraine đã đi chệch hướng, nhưng những sự kiện gần đây đã cho thấy rằng, cần phải giải quyết những vấn đề khó chịu một cách riêng tư và không cho phép chúng diễn ra ở không gian công cộng”.
Rõ ràng, Zelensky đã cố gắng xoa dịu những khó khăn bằng cách trao giải thưởng cho 2 tình nguyện viên nhân đạo người Ba Lan ở Ukraine – Bianka Zalewska từ đài truyền hình Mỹ TVN và bác sĩ quân y, Damian Duda.
Forman tin rằng, nhìn chung, hoạt động ngoại giao của Ukraine trong một năm rưỡi qua đã thành công (từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt đến tháng 9/2023 – biên tập).
Kiev đã có thể coi hoạt động đặc biệt của Nga là mối đe dọa đối với an ninh Châu Âu và quốc tế, đồng thời tranh thủ được sự hỗ trợ đáng kể về quân sự, kinh tế và chính trị của quốc tế (chủ yếu là Mỹ và phương tây – biên tập).
“Tôi tin rằng việc các quan chức cấp cao vẫn tới Kiev chứ không tới Moscow là dấu hiệu chắc chắn về tính hiệu quả của chính sách ngoại giao Ukraine. Nhưng chúng ta không thể ngủ quên trên chiến thắng vì cuộc xung đột đã bước sang năm thứ 2”, ông nói.
Tuy nhiên, quan hệ giữa Ukraine và Ba Lan sẽ phức tạp hơn, khi các chuyên gia Ba Lan kết luận rằng, tên lửa giết chết 2 người tại nhà kho ngũ cốc ở Przewodów vào tháng 11 năm 2022 là do Ukraine phóng, tờ Rzeczpospolita đưa tin.
Vụ nổ tên lửa S-300 5B55 trên lãnh thổ thành viên NATO ban đầu, làm dấy lên lo ngại rằng, giao tranh ở Ukraine sẽ leo thang thành xung đột rộng hơn (điều 5 của NATO).
Tuy nhiên, một tờ báo Ba Lan hôm thứ 3 đưa tin, các vị trí của Nga nằm ở những nơi mà tên lửa không thể tiếp cận thành phố ở miền nam Ba Lan. Ukraine phủ nhận đó là tên lửa của mình, nhưng Rzeczpospolita đưa tin, phía Ukraine không cung cấp cho các nhà điều tra Ba Lan bất kỳ bằng chứng nào.
Ngoài ra, Kiev có thể còn gặp vấn đề khác liên quan đến những tuyên bố được công bố gần đây, về khả năng Ukraine có liên quan đến vụ phá hoại ngày 26/9/2022, khi đường ống dẫn khí Nord Stream 1 và Nord Stream 2 bị nổ tung dưới đáy biển Baltic.
Lúc đầu có ý kiến cho rằng, Mỹ hoặc Nga đứng sau vụ tấn công. Một báo cáo trên tờ The New York Times dẫn thông tin tình báo Mỹ cho rằng, đây có thể là hành động của một nhóm thân Ukraine – không nhất thiết phải hành động với sự cho phép của Zelensky. Ukraine phủ nhận mọi liên quan.
Tuy nhiên, tờ báo Zeit của Đức đưa tin, các nhà điều tra Đức muốn nói chuyện với một doanh nhân Ukraine 41 tuổi được xác định là Rustem A.
Ông ta bị cáo buộc có quan hệ với công ty bình phong Ba Lan Feeria Lwowa, công ty đã trả tiền thuê du thuyền – được cho là có liên quan đến vụ đánh bom đường ống Nord Stream 1 và Nord Stream 2 của Nga.
