2025 là ‘năm vuông’ và có thể là duy nhất trong cuộc đời của bạn?

2025 là một năm vuông hoàn hảo và duy nhất trong cuộc đời chúng ta. Tìm hiểu về năm vuông?

Năm 2025 là năm rất đặc biệt. Ảnh Freepik

Tác giả: Fernando Blasco, giáo sư toán ứng dụng, Đại học bách khoa Madrid (UPM)

Năm 2025 là năm vuông, bởi vì 2025 = 452. Chúng ta không nói rằng điều này là tốt hay xấu, bởi vì năm vuông trước đó là 442 = 1936, con số này không hẳn là một năm hòa bình. Nhưng có thể nói rằng, 2025 sẽ là năm vuông duy nhất mà chúng ta sẽ sống: Một số người lớn tuổi đã sống vào năm 1936 và một số người trẻ nhất ngày nay có thể còn sống vào năm 2116.

Lưu ý:

(1+2+3+4+5+6+7+8+9)2=452;

2025 = 20+25=45

Hãy bắt đầu với một trò chơi nhỏ!

Lịch tháng 1 năm 2025 đánh dấu một hình vuông có kích thước 4×4. Bạn có 4 khả năng:

Lịch tháng 1 năm 2025
Lịch tháng 1 năm 2025

Cộng các số xuất hiện ở các đỉnh của hình vuông đã chọn (chọn 1 hình vuông trong 4 hình vuông, cộng các số ở 4 gốc hình vuông đã chọn) và viết con số đó.

Bây giờ, hãy chọn một số bất kỳ trong các số bên trong hình vuông, khoanh tròn nó và gạch bỏ tất cả các số ở bên trái và bên phải cũng như bên trên và bên dưới số bạn đã đánh dấu.

Từ các số không bị gạch bỏ (hoặc khoanh tròn), hãy chọn số thứ hai. Hãy khoanh tròn nó và gạch bỏ những số ở trên, ở dưới, ở bên trái và bên phải.

Trong số những số không được đánh dấu hoặc khoanh tròn, hãy chọn một số, khoanh tròn nó và một lần nữa gạch bỏ những số nằm trong cùng một hàng và cột.

Còn một hoặc vài số chưa sử dụng. Chọn một trong số chúng, khoanh tròn nó và gạch bỏ tất cả những số không sử dụng trong hình vuông.

Cộng các số được khoanh tròn.

Con số đó có khớp với những gì bạn đã viết trước đó không? Tuyệt vời!

Xem thêm: Hiểu về năm nhuận: Khoa học đằng sau năm nhuận!

Tại sao nó lại trùng khớp?

Việc khoanh tròn các số và gạch bỏ các số trong cùng một hàng hoặc cùng cột buộc phải chọn 4 số có một thuộc tính quan trọng: Mỗi số được khoanh tròn nằm ở một hàng khác nhau, đồng thời ở một cột khác nhau.

Như vậy, giữa 4 số đó quét hết các hàng, tất cả các cột. Mặt khác, các số ở hàng thứ hai có được bằng cách ‘cộng 7’ với các số ở hàng đầu tiên. Những số của hàng thứ ba có được bằng cách cộng 14 và những số của hàng thứ tư bằng cách cộng 21 với hàng thứ nhất.

Nếu chúng ta gọi góc trên bên trái là “a” thì các số khác trong hàng đó sẽ là a+1, a+2 và a+3. Ví dụ, nếu các số được chọn là các số nằm trên đường chéo thì tổng sẽ là a+(a+1+7)+(a+2+14)+(a+3+21). Bất kỳ lựa chọn nào bạn thực hiện sẽ dẫn đến cùng một con số (mặc dù được thể hiện theo một thứ tự khác). Đó không phải là phép thuật. Đó là toán học.

Ví dụ, hình ảnh này đại diện cho a = 7 và tổng được mô tả sẽ là (a+1)+(a+3+7)+(a+2+14)+(a+21)
Ví dụ, hình ảnh này đại diện cho a = 7 và tổng được mô tả sẽ là (a+1)+(a+3+7)+(a+2+14)+(a+21)

Ngày 1 tháng 1 năm 2025

Có một độ trễ giữa ngày 1 tháng 1 và ngày đầu tiên của mỗi tháng khác. Khoảng cách này xảy ra bởi vì, ngoại trừ tháng 2 trong những năm không nhuận, các tháng không bao gồm đầy đủ các tuần.

Maurice Kraitchik đã đề cập trong cuốn sách ‘Giải trí toán học’ của mình một công thức do Carlos Federico Gauss nghĩ ra để xác định ngày trong tuần, nhưng công thức được Lewis Carroll phát hiện và xuất bản trên Tạp chí Nature dưới dạng một ghi chú ngắn thì linh hoạt hơn và nhanh hơn nhiều. Phương pháp của Carroll yêu cầu thực hiện một số phép tính: Về cơ bản là chia cho 4 và 7 và giữ nguyên số dư.

Xem thêm: Năm nhuận có 366 ngày – giải thích của nhà thiên văn học?

Lịch vạn niên

Vào năm 2020, Miquel Durán, giáo sư hóa học và tôi đã điều chỉnh các tính toán của Carroll thành một sơ đồ minh họa để xác định ngày trong tuần ‘có ngày rơi vào’ (thí dụ, ngày 29 tháng 1 năm 2025 rơi vào thứ mấy), tất cả những gì bạn phải làm là đếm trên đầu ngón tay. Đây là lịch vạn niên của chúng tôi:

Lịch vạn niên. Fernando Blasco - Miquel Durán
Lịch vạn niên. Ảnh Fernando Blasco – Miquel Durán

(1). Chọn năm. Chú ý, năm nhuận được viết bằng màu trắng. Đặt ngón trỏ (kế ngón cái) của bạn vào năm đã chọn.

(2). Tìm tháng. Bạn sẽ thấy một con số bên dưới tháng (thí dụ tháng 1 là số 7). Di chuyển theo chiều kim đồng hồ số bước được biểu thị bằng số dưới tháng (di chuyển theo ô, chứ không phải theo số năm).

(3). Di chuyển theo chiều kim đồng hồ – theo số ngày của ngày bạn đã chọn.

(4). Lưu ý, nếu năm được chọn là năm nhuận và tháng là tháng 1 hoặc tháng 2 thì phải lùi lại một vị trí.

Vị trí ngón trỏ của bạn bây giờ cho biết ngày trong tuần, mà ngày đã chọn rơi vào.

Thứ tự các ngày

Ngày 1 tháng 1 năm 2025 là thứ tư, ngày của Sao Thủy.

Nguồn gốc tên của các ngày trong tuần khá nổi tiếng: Mặt Trăng, Sao Hỏa, Sao Thủy, Sao Mộc, Sao Kim. Thứ bảy và Chủ nhật loại bỏ ý tưởng thiên văn vì chúng là những tên tôn giáo: Sabbat và Dies Domini. Trong tiếng Latin có đề cập đến Sao Thổ và Mặt Trời, những từ này vẫn được duy trì bằng tiếng Anh cho đến ngày nay.

Rob Eastaway bình luận trong cuốn sách ‘How Long is a Piece of String’ về lý do thứ tự xuất hiện của các ngày trong tuần.

Dữ liệu đã biết mà chúng ta bắt đầu từ đó là thời gian để các thiên thể, theo quan điểm của chúng ta, quay một vòng và trở về vị trí ban đầu: Sao Thổ mất 28 năm; Sao Mộc, 12 năm; Sao Hỏa, 687 ngày; Mặt Trời, 365 ngày; Sao Kim, 225 ngày; Sao Thủy, 88 ngày và Mặt Trăng, 28 ngày. Chúng ta có thể đặt tên các ngày trong tuần theo thứ tự này, nhưng đó không phải là thứ tự chúng ta sử dụng.

Chìa khóa của thứ tự đề cập đến các ngày trong tuần là do người Babylon đặt tên cho giờ chứ không phải ngày theo chu kỳ của quỹ đạo, từ lớn nhất đến nhỏ nhất. Vì vậy, họ đã viết 24 giờ một ngày để gán những cái tên đó:

1Sao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao Kim
2Sao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao Thủy
3Sao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt Trăng
4Mặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao Thổ
5Sao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao Mộc
6Sao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao Hỏa
7Mặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt Trời
8Sao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao Kim
9Sao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao Thủy
10Sao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt Trăng
11Mặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao Thổ
12Sao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao Mộc
13Sao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao Hỏa
14Mặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt Trời
15Sao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao Kim
16Sao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao Thủy
17Sao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt Trăng
18Mặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao Thổ
19Sao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao Mộc
20Sao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao Hỏa
21Mặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt Trời
22Sao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao ThủySao MộcSao Kim
23Sao Mộcsao KimSao ThổMặt TrờiMặt TrăngSao HỏaSao Thủy
24Sao HỏaSao ThủySao MộcSao KimSao ThổMặt TrờiMặt Trăng

Theo chiều dọc là giờ, theo chiều ngang là bảy ngày trong tuần. Giờ đầu tiên của ngày đầu tuần (thứ hai) được gán cho Sao Thổ và giờ tiếp theo lần lượt là Sao Mộc, Sao Hỏa, Mặt Trời, Sao Kim, Sao Thủy và Mặt Trăng. Giờ đầu tiên của ngày thứ 2 (thứ ba) trong tuần được ấn định cho Mặt Trời, duy trì vòng quay tương tự cho các giờ và ngày còn lại. Fernando Blasco

Nếu nhìn vào bất kỳ dòng nào trong bảng đó, chúng ta sẽ thấy thứ tự thông thường xuất hiện của các ngày trong tuần.

Sự kết thúc của một năm và sự bắt đầu của một năm khác gợi lên trong chúng ta nhiều cảm xúc: Chúng ta ghi lại những gì đã xảy ra và cũng có mục đích cho một giai đoạn mới bắt đầu. Chúng ta có thể làm điều đó bất cứ lúc nào, nhưng giống như bất kỳ nghi lễ nào, nó xứng đáng được tổ chức vào một dịp trang trọng.

Năm 2025 có thể là năm vuông duy nhất trong cuộc đời chúng ta. Chúng ta phải ăn mừng nó!

Nguồn: Fernando Blasco – theconversation.com – Tây Ban Nha

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Lên đầu trang