Tiền đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, và gần như là yếu tố quyết định ai là ông chủ Nhà Trắng. Đảng Dân chủ đã thu về 1,2 tỷ USD trong cuộc bầu cử năm 2008, được xem là số tiền kỷ lục vào thời điểm đó, và riêng Barack Obama đã thu về 778 triệu USD.
Nhưng số tiền kỷ lục này đã bị phá vỡ trong cuộc bầu cử năm 2020, khi Đảng Dân chủ huy động được 3,2 tỷ USD. Cả Joe Biden và Mike Bloomberg (đối thủ của Biden trong đề cử của Đảng Dân chủ vào thời điểm đó), mỗi người huy động được hơn 1 tỷ USD, trong khi Donald Trump huy động được hơn 800 triệu đô la, theo Visual Capitalist.
Cuộc bầu cử 2024 cũng không có gì khác, theo Ủy ban bầu cử liên bang, cơ quan theo dõi việc gây quỹ và chi tiêu của chiến dịch tranh cử, tính đến thời điểm viết bài (tháng 8 năm 2024), 1,09 tỷ USD đã được huy động bởi tất cả các ứng cử viên.
Cơ chế gây quỹ
Các chiến dịch tranh cử tổng thống nhận được tài trợ theo hai cách:
Cá nhân: Các ủy ban vận động tranh cử của ứng cử viên quyên tiền trực tiếp từ các cá nhân.
Trung bình các cá nhân quyên góp 3.300 USD cho mỗi ứng cử viên trong mỗi cuộc bầu cử, mức tăng 400 USD (chưa từng có) so với 2.900 USD trong chu kỳ bầu cử năm 2022. Điều này có nghĩa là giữa các cuộc bầu cử sơ bộ và cuộc bầu cử chính, sẽ có một khoảng cách. Nhà tài trợ có thể quyên góp cho một ứng cử viên lên tới 6.600 USD.
Ủy ban: Các ủy ban bên ngoài, chẳng hạn như PAC (ủy ban hành động chính trị, một tổ chức được miễn thuế theo luật Mỹ), có thể huy động số tiền không giới hạn nhưng không thể cộng tác trực tiếp với các ứng cử viên mà họ yêu thích, CNN đưa tin.
Các ủy ban nhận ‘công quỹ’ (huy động từ công chúng) phải đồng ý tuân thủ các giới hạn chi tiêu và lưu giữ hồ sơ chi tiết về các hoạt động tài chính của họ sau cuộc bầu cử, Ủy ban bầu cử liên bang sẽ xem xét từng ‘ủy ban’ được công chúng tài trợ và nếu cuộc kiểm toán cho thấy ủy ban đó đã vượt quá giới hạn chi tiêu hoặc đã sử dụng công quỹ vì những mục đích không được phép. Ủy ban phải trả một số tiền thích hợp cho Kho bạc Hoa Kỳ.
Yếu tố kinh tế kiểm soát xu hướng của các nhà tài trợ và chính cuộc bầu cử Mỹ hơn bất cứ điều gì khác.
Ví dụ, Trump áp dụng chính sách bảo hộ đối với các công ty Mỹ, nêu khẩu hiệu “Nước Mỹ trên hết” (MAGA) và cam kết hạn chế dòng hàng hóa từ nước ngoài, đặc biệt là hàng Trung Quốc đến Hoa Kỳ. Vì vậy, chúng tôi thấy rằng một số người ủng hộ Trump. Họ là các công ty và tổ chức hoạt động tại Hoa Kỳ.
Mặt khác, chúng tôi nhận thấy, các công ty xuyên quốc gia kêu gọi mở cửa kinh tế, chẳng hạn như những gã khổng lồ công nghệ, lại ủng hộ Kamala Harris.
Một số người giàu nhất nước Mỹ ủng hộ nỗ lực trở lại Nhà Trắng của Trump, 26 tỷ phú Mỹ ủng hộ Trump, với tổng tài sản lên tới 143 tỷ USD, đã bơm khoảng 162 triệu USD vào chiến dịch tranh cử của ông cho đến nay.
Các tỷ phú nổi tiếng như Elon Musk, Bill Ackman và CEO JPMorgan đều ủng hộ chiến dịch tranh cử nhiệm kỳ thứ 2 của cựu tổng thống Donald Trump, theo những gì tạp chí Forbes đưa tin.
Mặt khác, có một số lượng lớn các tỷ phú đã quyên góp để hỗ trợ đối thủ Đảng Dân chủ của ông, Kamala Harris, và trong những dòng sau chúng ta sẽ tìm hiểu về 10 nhà tài trợ và ủng hộ nổi bật nhất của cả Trump và Harris.
Xem thêm: Từ Kennedy đến Trump: Viên đạn trong lòng giấc mơ Mỹ
Donald Trump
Dưới đây là danh sách 10 nhà tài trợ lớn nhất cho cựu tổng thống Mỹ trong nỗ lực quay trở lại Nhà Trắng, theo tạp chí Forbes:
1. Timothy Mellon
Là người thừa kế một khối tài sản Mỹ có niên đại hơn một thế kỷ, người thậm chí còn kiếm được nhiều tiền hơn trong ngành đường sắt, Mellon đã trao hơn 75 triệu USD cho một ủy ban hành động chính trị ủng hộ Trump, bao gồm một món quà trị giá 50 triệu USD một ngày sau khi Trump bị kết tội ‘hãm hiếp’.
2. Linda McMahon
McMahon và chồng cô là Vince đã thành lập World Wrestling Entertainment (WWE) một tập đoàn giải trí khổng lồ trị giá hàng tỷ đô la.
Cô đã tham gia chính trị trong nhiều năm, tranh cử không thành công vào Thượng viện ở Connecticut vào năm 2010 và 2012, sau đó giữ chức vụ đứng đầu Cơ quan quản lý doanh nghiệp nhỏ dưới thời Trump, đóng góp hơn 15 triệu USD cho các ủy ban hành động chính trị của Trump.
3. Diane Hendricks
Hendricks gần đây đã tôn vinh danh hiệu người phụ nữ tự thân giàu nhất nước Mỹ, với tài sản ròng trị giá 20,9 tỷ USD. Bà là người ủng hộ nhiệt thành cho Trump và cáo buộc chính quyền Biden-Harris đã kìm hãm hoạt động kinh doanh.
Công ty vật liệu xây dựng của bà, ABC Supply, đạt doanh thu hàng năm là 20 tỷ USD, và Diane nói: “Tôi biết việc xây dựng một công ty từ con số không khó đến mức nào. Chúng tôi cũng cần một tổng thống hiểu được điều đó. Bà ấy tin rằng Trump là người như vậy”. Diane đã quyên góp hơn 6 triệu đô la cho các nhóm hỗ trợ Trump.
4. Miriam Adelson
Miriam Adelson, một bác sĩ người Mỹ gốc Israel và là góa phụ của ông trùm sòng bạc và nhà tài trợ lớn của Đảng Cộng hòa Sheldon Adelson, sinh ra ở Israel và hiện sở hữu phần lớn cổ phần của đế chế sòng bạc Las Vegas Sands và đội bóng rổ Dallas Mavericks.
Gia đình Adelson đã quyên góp 220 triệu USD cho Đảng Cộng hòa vào năm 2020 và Miriam tiếp tục quyên góp số tiền lớn sau cái chết của chồng vào năm 2021 và đã chi hơn 20 triệu USD trong chu kỳ này. Theo báo cáo của New York Times, Adelson có kế hoạch chi hơn 90 triệu đô la để hỗ trợ Trump và cho đến nay đã quyên góp được 5,8 triệu đô la.
5. Kelsey Warren
Giá trị tài sản ròng của ông là 6,2 tỷ USD. Công ty niêm yết công khai của Kelsey Warren nổi tiếng với dự án đường ống Dakota Access gây tranh cãi, dự án được Trump ủng hộ trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên.
Warren đã quyên góp 100.000 USD để giúp Trump đắc cử vào năm 2016, sau đó chi hơn 11 triệu USD cho chiến dịch tranh cử năm 2020 của Trump. Tính đến nay, ông đã chi gần 6 triệu USD để hỗ trợ Trump trong chiến dịch tranh cử 2024.
6. Timothy Dunne
Là một trong những ông trùm vận động hành lang dầu mỏ ở Mỹ, Timothy Dunne đã phát hành một tấm séc trị giá 5 triệu USD cho ủy ban hành động chính trị của Trump vào tháng 12 năm 2023. Công ty điều hành giếng dầu có trụ sở tại Tây Texas của Timothy Dunne, Crown Quest, là một trong những công ty dầu khí tư nhân lớn nhất Hoa Kỳ và giá trị tài sản ròng của ông là 2,2 tỷ USD.
7. Elizabeth Uehlein
Tặng 5 triệu USD cho các nhóm ủng hộ Trump.
8. Richard Uehlein
Bà đã quyên góp khoảng 5 triệu USD cho các nhóm của Trump.
Elizabeth và Richard Uehlein là một trong những nhà tài trợ hào phóng nhất của Đảng Cộng hòa, quyên góp hàng chục triệu mỗi chu kỳ bầu cử.
Elizabeth và Richard thành lập Công ty vật liệu đóng gói Yuline từ tầng hầm tại nhà của họ vào năm 1980 và hiện công ty đạt doanh thu hơn 6 tỷ USD mỗi năm. Họ là một trong những người cuồng nhiệt với chính sách “Nước Mỹ trên hết” mà Trump đưa ra để ủng hộ các công ty Mỹ.
9. Jeff Sprecher và Kelly Loeffler
Loeffler đã trao số tiền lớn cho Đảng Cộng hòa trong hơn một thập kỷ và chồng bà, Jeff Sprecher, là người sáng lập Sở giao dịch liên lục địa, công ty sở hữu Sở giao dịch chứng khoán New York.
Giá trị tài sản ròng của họ là 1,1 tỷ USD và cặp đôi này đã cùng nhau quyên góp gần 5 triệu USD để ủng hộ Trump và họ có kế hoạch quyên góp nhiều tiền hơn.
10. Phil Ruffin
Tài sản của Phil Ruffin khoảng 2,6 tỷ USD và ông là một trong những nhà tài trợ chính của Trump. Ông cũng là đối tác kinh doanh và là bạn thân của ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa. Cả hai đều sở hữu khách sạn Trump International ở Las Vegas. Cho đến nay, ông đã tăng ‘tiền cược’ cho năm 2024 bằng cách quyên góp 3,3 triệu đô la cho các ủy ban của Trump.
Kamala Harris
Sau khi Biden rút lui và Đảng Dân chủ tập hợp xung quanh bà, chiến dịch tranh cử của Kamala Harris đã huy động được 310 triệu USD vào tháng 7 năm 2024, phần lớn là sau khi Biden rút lui, và đến tháng 8/2024 con số đã đạt 377 triệu USD, theo những gì CNBC đưa tin.
Reuters dẫn nguồn tin giấu tên cho biết những nỗ lực của phó tổng thống Mỹ Kamala Harris trong chiến dịch tranh cử của bà đã quyên góp được khoảng 500 triệu USD kể từ khi bà trở thành ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ, nâng tổng số tiền mà bà và Biden thu được trước khi ông rút lui lên hơn 1 tỷ USD.
Theo chiến dịch, đây là cột mốc gây quỹ cao nhất trong lịch sử cuộc bầu cử tổng thống và thể hiện một số liệu tài chính chưa từng có, phản ánh sự nhiệt tình của các nhà tài trợ trước cuộc bầu cử ngày 5 tháng 11 năm 2024.
Một số lượng lớn các công ty xuyên quốc gia, đặc biệt là những gã khổng lồ công nghệ, đứng đằng sau Harris, và theo những gì nền tảng “Open Secrets” đưa tin, những công ty lớn nhất trong số này là Alphabet – công ty sở hữu Google, Microsoft, Amazon, Apple và Meta (Facebook).
Ứng cử viên Đảng Dân chủ, cũng được hỗ trợ bởi các tổ chức học thuật có uy tín như Harvard, Stanford, California, Columbia, và các tổ chức khác, bên cạnh một bộ phận rộng lớn của tầng lớp trung lưu Mỹ, người Mỹ gốc Phi và người gốc Tây Ban Nha.
Dưới đây là danh sách 10 nhà tài trợ nổi bật nhất cho chiến dịch của Kamala Harris, theo thống kê của một số nền tảng và trang web như Business Insider, News Nation, Open Secrets, báo Anh (Financial Times).
1. Reed Hastings
Người đồng sáng lập và giám đốc điều hành Netflix đã quyên góp 7 triệu USD cho chiến dịch của Harris, đánh dấu khoản quyên góp lớn nhất mà Hastinger từng thực hiện cho một chính trị gia.
2. Reid Hoffman
Người đồng sáng lập LinkedIn đã ủng hộ Harris và Hoffman đã quyên góp 1,7 triệu USD, ngoài ra còn có thêm 7 triệu USD mà ông đã quyên góp trước đó cho các ủy ban hành động chính trị ủng hộ Biden cho cuộc bầu cử mùa xuân 2024.
3. George Soros và Alex Soros
Tỷ phú Đảng Dân chủ gốc Do Thái George Soros (93 tuổi) ủng hộ Kamala Harris bằng khối tài sản lớn của mình, đồng thời kêu gọi cậu con trai 38 tuổi Alex, người được giao quản lý quỹ từ thiện trị giá 25 tỷ USD của Soros, tập hợp xung quanh Kamala Harris.
Alex Soros đã viết: “Đã đến lúc tất cả chúng ta đoàn kết xung quanh Kamala Harris và đánh bại Donald Trump. Cô ấy là ứng cử viên giỏi nhất và đủ tiêu chuẩn nhất mà chúng tôi có”, Fortune đưa tin.
4. Melinda Gates
Vợ cũ của Bill Gates tuyên bố ủng hộ Harris và nói với CBS Mornings rằng, bà đã đóng góp cho chiến dịch tranh cử của Harris, đồng thời thừa nhận rằng đây là lần đầu tiên bà công khai ủng hộ một ứng cử viên.
Nhiều bài đăng trên mạng xã hội đưa tin rằng Melinda đã quyên góp 52 triệu USD cho chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024 của Harris, nhưng cả Melinda Gates và bất kỳ nguồn độc lập nào đều không xác nhận tin tức này, Yahoo News đưa tin.
5. Sheryl Sandberg
Sheryl Sandberg, cựu giám đốc điều hành của Meta, đã ủng hộ Kamala Harris. Trong một bài đăng trên Instagram, Sandberg cho biết cô rất vui khi được hỗ trợ phó tổng thống Mỹ, theo những gì Business Insider đưa tin.
Sandberg viết: “Kamala Harris đã một lần làm nên lịch sử khi trở thành người phụ nữ da đen và Nam Á đầu tiên nhậm chức và cô ấy sẽ làm như vậy một lần nữa vào tháng 11/2024”. Không rõ Sandberg đã quyên góp bao nhiêu để hỗ trợ ứng cử viên Đảng Dân chủ.
6. Vinod Khosla
Ông trùm công nghệ Ấn Độ Vinod Khosla, người có tài sản ước tính khoảng 7,4 tỷ USD và công ty của ông (Khosla Ventures) đầu tư vào các công nghệ thử nghiệm về y sinh và robot, đã đưa ra lời kêu gọi rõ ràng để hỗ trợ Kamala Harris.
7. Mark Cuban
Doanh nhân tỷ phú Mark Cuban đã ủng hộ việc Harris ứng cử tổng thống ngay sau khi Biden rút lui.
Cuban là thành viên của nhóm hơn 800 nhà đầu tư mạo hiểm, lãnh đạo công nghệ và nhà sáng lập đã công khai tuyên bố ủng hộ Kamala Harris.
Các thành viên của nhóm xác nhận rằng, họ tin vào nền dân chủ là xương sống của Hoa Kỳ và số tiền Cuban đã quyên góp để hỗ trợ Harris vẫn chưa được biết.
8. Susan Pritzker
Vợ và người thừa kế của Nicholas Pritzker II, một thành viên của gia đình thành lập Tập đoàn khách sạn Hyatt, một trong những gia đình giàu nhất nước Mỹ, đã tuyên bố ủng hộ Kamala Harris cho vị trí tổng thống và số tiền cô đã quyên góp để hỗ trợ chiến dịch tranh cử của ứng cử viên Đảng Dân chủ vẫn chưa được biết đến.
9. Chris Sacca
Người sáng lập Lowworks Capital – có tài sản ước tính khoảng 1,2 tỷ USD, Chris Sacca đã sớm đặt cược bằng cách đầu tư vào Twitter và Uber thông qua công ty đầu tư của mình. Ông là người tích cực phản đối Donald Trump và tuyên bố ủng hộ Kamala Harris, theo Forbes.
10. Roger Altman
Là người sáng lập Ngân hàng đầu tư Evercore và là người gây quỹ có ảnh hưởng, ông tin rằng Harris là lựa chọn tốt nhất cho Đảng Dân chủ.
Altman đã quyên góp 100.000 USD cho Quỹ hành động chính trị của Harris, 6.600 USD cho chiến dịch tranh cử tổng thống của Harris và 50.000 USD cho quỹ tương tự trước đó vào năm 2023. Năm 2023, ông đã quyên góp 25.000 USD cho Quỹ chiến thắng của Harris và đây là những khoản quyên góp được biết đến cho đến nay.
Hình minh họa: Donald Trump và Kamala Harris. Ảnh RNZ
Tác giả: Muhammad Sanajla